Święto trędowatych?

Trąd - choroba

Niestety mimo tego w Afryce i Azji na trąd cierpi nadal kilkanaście milionów ludzi. Władze państwowe pozostają bierne wobec tego problemu, a wielkim koncernom farmaceutycznym, nie opłaca się produkować leków i szczepionek przeciwtrądowych dla biednych. Choroba jest wysoce zakaźna i ma niezwykle przykry przebieg. W swojej najostrzejszej odmianie kończy się gniciem tkanki i odpadaniem fragmentów ciała. Trąd zaczyna się od zmiany zabarwienia skóry i dotyczy nerwów.  W konsekwencji chorzy nie czują dotyku, bólu, zimna czy ciepła. Jeśli choroba nie jest leczona, dochodzi do okaleczeń, ropienia ran i samoistnych amputacji. Choroba rozwija się w przeciągu pięciu do dwudziestu lat  od momentu zakażenia, więc bardzo ważne są badania profilaktyczne zwłaszcza u dzieci. Im wcześniej zdiagnozowany trąd, tym łatwiej go wyleczyć, nie doprowadza do inwalidztwa. Przyczyną rozprzestrzenia się trądu jest bieda, osoby niedożywione są mniej odporne. Dlatego walczyć z trądem, to znaczy walczyć z biedą i z ubóstwem. 

Obecnie dokładna liczba trędowatych nie jest znana. Liczbę zarejestrowanych, czyli leczonych każdego roku przypadków trądu podaje Światowa Organizacja Zdrowia. Oscylują one wokół dwustu tysięcy. Ponad 20 tys. chorych, to dzieci poniżej piętnastego roku życia. Wyleczonych z choroby na świecie żyje kilkanaście milionów. Wśród nich ponad dwa miliony to osoby niepełnosprawne. Najwięcej zachorowań na trąd jest nadal w Indiach. W Indiach, mieszka siedemdziesiąt procent wszystkich trędowatych świata. Ich sytuacja przypomina tę z czasów europejskiego średniowiecza. Większość z nich nadal żyje w całkowitej izolacji. Pierwotnie trąd rozpowszechniony był w Afryce. Od XI do XIII wieku zbierał straszliwe żniwo w Europie. Był to okres największego nasilenia tej choroby na naszym kontynencie. Obecnie w Europie odnotowuje się pojedyncze zachorowania na trąd przywiezione z innych krajów.

W średniowieczu trąd był uznawany za karę za grzechy, a chorzy przymusowo zamykani w tak zwanych leprozoriach. Kontakt z człowiekiem trędowatym z medycznego punktu widzenia groził zarażeniem, a z religijnego - nieczystością, co uniemożliwiało uczestniczenie w obrzędach religijnych. Trędowaty na widok zbliżających się ludzi miał obowiązek przed sobą samym ostrzegać i głośno krzyczeć „nieczysty”, żeby ludzie zdążyli w porę uciec. Trąd przekraczał możliwości medycyny starożytnej, dlatego stał się w narodzie wybranym powodem wykluczenia chorego z życia społecznego i religijnego. Osoba dotknięta trądem musiała mieszkać w odosobnieniu  i miała obowiązek ostrzegać innych głośnym wołaniem o swojej nieczystości. Przepisy prawne dotyczące nieczystości wynikającej z kontaktu z trędowatymi były takie same, jak w przypadku kontaktu z nieżywym człowiekiem. W ten sposób trędowaty stawał się dla społeczeństwa człowiekiem martwym. Tak było przez wieki prawie aż do czasów nam współczesnych. 

Do Polski trąd przywędrował w XIII stuleciu, sprowadzony do nas przez uczestników wypraw krzyżowych oraz kolonistów niemieckich. Jedynym sposobem radzenia sobie z trądem było przymusowe izolowanie chorych w odosobnionych szpitalach zwanych leprozoriami.

Światowy Dzień Trędowatych

Do zmiany sytuacji trędowatych przyczynił się Raul Follereau, który w roku 1954 ustanowił Światowy Dzień Trędowatych. Organizując konferencje i jeżdżąc po świecie z wykładami doprowadził do tego, że w dwa lata po jego śmierci w roku 1979 r. zniesiono prawną segregację trędowatych. Światowy Dzień Trędowatych obchodzony jest w ostatnią niedzielę stycznia, a w Indiach 30 stycznia, na pamiątkę rocznicy śmierci Mahatmy Gandhiego. Celem tego dnia jest skierowanie uwagi świata na ludzi chorych na trąd oraz rozpowszechnianie i popularyzowanie wiedzy o tej chorobie.