Środa Popielcowa - początek Wielkiego Postu

Dlaczego posypujemy głowy popiołem?

Obrzęd posypywania głów popiołem Kościół przejął od ludów starożytnych i nadał mu nową symbolikę. W formie, jaką znamy obecnie, pojawił się w IX w. Posypywano wówczas głowy popiołem grzesznikom, odprawiającym pokutę publiczną. Biskup wprowadzał ich przed ołtarz, tam wyznawali swoje grzechy, a na ich głowy sypano popiół. Póżniej duchowny w symboliczny sposób "wypędzał" ich ze światyni. Miało to przypomnieć wypędzenie pierwszego człowieka z Raju. Grzesznicy mogli powrócić do kościoła dopiero w Wielki Czwartek i przystąpić do stołu Pańskiego z innymi wiernymi.

Co symbolizuje popiół?

Popiół jest symbolem znikomości świata i przemijania. W Starym Testamencie symbol popiołu pojawił się wielokrotnie, m.in. do niego porównywane jest serce grzesznika. 

Środa Popielcowa 

Od dawnych czasów tzw. Popielec gromadził Polaków w kościołach. Kiedyś obrzęd powtarzany był jeszcze w pierwszą niedzielę Postu. Garstkę popiołu przynoszono też chorym domownikom. 

Środa Popielcowa to także koniec zabaw zapustowych. Mimo powagi tego dnia, dawniej na polskich wsiach, swawolni młodzieńcy, w formie żartów, obsypywali przechodniów workami pełnymi popiołu. 

W Środę Popielcową katolików obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post ścisły (czyli ograniczenie się do jednego posiłku do syta w ciągu dnia). Tego dnia uczestniczymy we mszy św., podczas której kapłan posypuje nasze głowy popiołem i wypowiada slowa: "Prochem jesteś i w proch się obrócisz" lub "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię".

Źródło: J. Uryga, Rok polski [...], Włocławek 2013, s. 101-103.

Redakcja KalendarzRolnikow.pl     Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj