KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie

WYSZUKIWARKA

Ptaki wokół nas - grubodziób zwyczajny

Opublikowano 17.04.2018 r.
Ten kolorowy i sympatyczny łuszczak nazywa się Grubodziób zwyczajny (Coccothraustes coccothraustes).  Jak to czasem bywa, przyrostek „zwyczajny” jest zupełnie nieadekwatny do jego właściciela. 

Bo ptak to wcale nie taki zwyczajny. Naukowa zaś nazwa pochodzi z greckiego i oznacza kogoś kruszącego twarde nasiona (kókkos – orzech, thraúeie – kruszyć). 

Grabołusk

Jest jednym z większych przedstawicieli łuszczaków. Zdolności do rozłupywania najtwardszych ziaren może mu pozazdrościć niejeden ptak. Siła jego zgryzu dochodzi do 40 kg. Dzięki temu świetnie sobie radzi z rozgniataniem twardych pestek wiśni, czereśni i innych owoców. Całkowicie ignoruje za to miąższ otaczający pestki. W sezonach pozaczereśniowych grubodziób uwielbia buczynę, nasiona wiązów i grabów. Stąd też jego ludowa nazwa Grabołusk.

Występowanie

Zamieszkuje zarówno Europę, jak i Azję, choć występuje nie we wszystkich rejonach tych kontynentów. Jest to najczęściej ptak osiadły, ale jeśli aura jest niekorzystna, bez wahania ucieka w cieplejsze rejony. W Polsce ptaki te nie występują w górach, zaś w niektórych rejonach kraju występują średnio licznie. I tak na przykład w Puszczy Białowieskiej obserwuje się wzrost ich liczebności. 

W starych drzewostanach

Preferują przede wszystkim dość rzadkie lasy, głównie mieszane. Można je również spotkać w sadach, parkach oraz w okolicach zbiorników wodnych. Zdarza się, że w starych drzewostanach na powierzchni 10 ha może gniazdować kilka, a nawet kilkanaście par.  

Trzydzieści dwa centymetry skrzydeł

Długość ciała to 17-18 cm, rozpiętość skrzydeł ‒ 32 cm. Dla porównania najmniejszy europejski łuszczak, czyli kulczyk ma zaledwie 11-12 cm długości, zaś rozpiętość jego skrzydeł to 20 cm. Charakterystyczną cechą tego ptaka jest masywna budowa, a przede wszystkim gruby dziób. Samiec jest upierzony podobnie do samicy, jednak jego kolorystyka jest bardziej wyraźna, a pióra bardziej błyszczące.


Na bocznej gałęzi 

Grubodzioby przystępują do lęgu raz w roku, w maju. Powtórne lęgi zdarzają się tylko wtedy, gdy pierwszy będzie nieudany i najczęściej przypadają na lipiec. Gniazda ptaki te budują niewielkie, skonstruowane z patyczków, korzonków i mchu. Niemal zawsze na bocznej gałęzi liściastego drzewa. Wnętrze gniazda wyścielają puchem i sierścią. Samica składa do 5 jasnoniebieskich jaj. Okres wysiadywania trwa 13 dni. Samiec w tym czasie dba o jej pożywienie, jednak niechętnie zastępuje samiczkę w procesie wysiadywania. Pisklęta przebywają w gnieździe około 2 tygodni. Po jego opuszczeniu, do jesieni trzymają się z rodziną.

Na ziemi dla szyszek

Młode grubodzioby są karmione owadami, drobnymi chrząszczami oraz nasionami. W miarę dorastania stają się wegetarianami. 


Dzięki swoim grubym dziobom zjadają wszelkie nasiona, nawet te bardzo twarde, jak orzeszki grabowe i bukiew, pestki dzikich czereśni oraz czeremchy. Lubią też nasiona sosen i świerków, które zbierają na ziemi, po ich wysypaniu się z szyszek. 
I tylko dla nich i wody są w stanie sfrunąć na ziemię. To bardzo płochliwe ptaki.

Zaproszenie do karmnika

Grubodziób jest trudny do obserwacji, ponieważ często przebywa wysoko w koronach drzew. Unika drzewostanów iglastych oraz terenów zabudowanych. Można jednak pokusić się o zaproszenie go do karmnika. Kiedy już się w tym karmniku pojawi to jedno jest pewne, pozostałe ptaki, z czupurnymi dzwońcami na czele, odlatują na pobliskie gałęzie drzew. Robią to nie z kurtuazji, ale z respektu dla jego potężnego dzioba. 

 

 

 

kontakt1.jpg
Monika Miniewska
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu realizuje na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.

 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

POWIĄZANE TEMATY:grubodziób
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO