Drożdże w żywieniu zwierząt gospodarskich

W normalnych warunkach produkcyjnych, przynoszącą zwiększenie efektywności produkcji na poziomie kilku procent (2-3%).

Drożdże piwne (Saccharomyces cervisiae) w żywieniu zwierząt mogą występować w trzech formach:

    • Żywe drożdże - zawierające wyizolowane żywe liofilizowane komórki drożdży piwnych. Działają jako probiotyk.
    • Kultury drożdży - zawierające suszoną mieszaninę żywych i martwych komórek drożdży, pożywki i zaware w niej metabolitów powstałych w czasie fermentacji piwowarskiej. Działają jako synbiotyk = probiotyk + prebiotyk.
    • Martwe drożdże - zawierające suszoną mieszaninę martwych komórek drożdży. Działają jako prebiotyk.

Czyste, żywe komórki drożdży podaje się w ilości najmniejszej: 0,5 - 1 g/dzień. Wymaga to stosowania ich w połączeniu z innymi materiałami paszowymi, np. w mieszankach ze śrutami zbożowymi, traktowanymi jako nośnik. Należy zaznaczyć że nie są to szczepionki, bowiem drożdże piwne nie mają zdolności zasiedlenia w przewodzie pokarmowym, gdyż jest to dla nich środowisko nienaturalne. Przy stałym, codziennym podawaniu można liczyć na efekt probiotyczny,  polegającym na poprawie warunków beztlenowych oraz bezpośrednim stymulowaniu rozwoju korzystnej flory bakteryjnej. Szczególne znaczenie ma to dla przeżuwaczy. U nich żywe komórki drożdży wyraźnie poprawiają funkcjonowanie żwacza, poprzez obniżenie aktywności grupy bakterii amylolitycznych (fermentujących skrobię) i proteolitycznych (rozkładających białko) oraz stymulację namnażania się flory celulolitycznej (trawiącej włókno), wykorzystującej jako substrat kwas mlekowy. Spadki pH treści żwacza są niższe i mniej gwałtowne. Jest to skuteczna ochrona przed kwasicą, a strawność włókna dawki pokarmowej wzrasta.

Dodatek kultur drożdży ma charakter synbiotyku i polega on na dwojakim mechanizmie. Po pierwsze obecne tu cukry wiążą szkodliwe bakterie i związki np. mikotoksyny. Po drugie - cukrowce zwiększają siły odpornościowe. Dzięki temu wykorzystanie kultury drożdży zalecane jest także w żywieniu zwierząt młodych oraz będących szczególnie narażonych na stres (np. w okresie około porodowym u krów i loch). Dodatek drożdży w  tej formie może ograniczyć nasilenie biegunek i poprawić ochronę organizmu przed patogenami i endotoksynami. Poprawie także ulegają wskaźniki rozpłodu. Następuje przyspieszenie momentu podjęcia aktywności przez jajniki po porodzie. Okres między ciążowy jest krótszy i szybciej pojawia się pierwsza ruja.
Ostatnią formą stosowania w żywieniu zwierząt drożdży piwnych, są dodatki całkowicie martwych komórek. Dozowanie tego rodzaju preparatów jest największe - dla drobiu wynosi 3-5%, dla świń - 4-6%, a dla bydła i owiec 6-8%. W tym przypadku drożdże zaczynają być traktowane bardziej jak materiał paszowy oraz źródło wysokiej wartości biologicznej białka i witamin z grupy B. Ze względu na dobrej jakości białko, martwe drożdże mogą być traktowane właśnie jako zamiennik białkowych pasz pochodzenia zwierzęcego  np.mączki rybnej czy suszonej serwatki.

Obecnie w obrocie handlowym znajdują się również preparaty drożdżowe wzbogacone w makroelementy  i pierwiastki  śladowe. W określonych warunkach inkubacji, wzbogacane  są w wapń, magnez, sód, potas. Drożdże łatwo też bioakumulują sole miedzi, litu, selenu, cynku oraz chromu. Pozwala  to  na  wprowadzenie  od organizmu  zwierząt pierwiastków  śladowych, niezbędnych do  prawidłowego  metabolizmu glukozy, insuliny, kwasów  tłuszczowych, białek oraz wzrostu mięśni. Drożdże takie wzbogacone w mikroelementy zachowują się jak chelaty, co wpływa na lepsze ich przyswajanie i wykorzystanie.

Edyta Machura Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie  Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie realizuje na obszarach wiejskich województwa śląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.