KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

Jak uprawiać kukurydzę na kiszonkę?

Opublikowano 29.04.2019 r.
Uprawa kukurydzy na kiszonkę jest procesem specyficznym technologicznie. Wśród czynników różnicujących można przede wszystkim wymienić dobór odmian, stanowisko w zmianowaniu, gęstość siewu, metody zbioru, dojrzałość zbieranych roślin oraz ich późniejsza konserwacja. Na koniec otrzymywana jest doskonała kiszonka z kukurydzy. Jak jednak uprawiać kukurydzę na kiszonkę?

Kiszonka z kukurydzy – jakość i wykorzystanie

Kiszonka z kukurydzy to podstawowa pasza objętościowa w żywieniu bydła. Można ją też wykorzystywać w biogazowniach, jako surowiec do produkcji. Kiszonkę z kukurydzy w pierwszym wypadku wyrabia się przy tym głównie na jakość, natomiast w drugim wypadku na ilość. Jeśli rolnik planuje osiągnąć duże plony średniej jakości, idealne w ekstensywnym chowie bydła oraz w biogazowniach, produkuje kiszonkę tradycyjną zwaną też standardową. Wyrabia się ją z gęsto wysiewanych późnych odmian kukurydzy, które zbiera się potem w fazie dojrzałości mleczno-woskowej do ciastowatej. Natomiast odmiany kukurydzy wczesne i średnio wczesne są bardzo dobre do produkcji kiszonki wysokoenergetycznej. Stosuje się tu technologie zbliżone są do uprawy kukurydzy na ziarno, czyli odmiany wczesne i średnio wczesne sieje się już rzadko i do tego późno zbiera. Uzyskiwane z tego plony są co prawda mniejsze, za to charakteryzuje je korzystnie wysoka wartość energetyczna, dzięki czemu tak karmione bydło uzyskuje dużo wyższą produkcję i jakość mięsa i/lub mleka. Pozwala to również na większy zysk, bo nie trzeba w tym wypadku zwiększać dawek (ilości) pasz treściwych. Kukurydzę kiszonkową można też uprawiać w plonie wtórnym, ale tylko wtedy, gdy z pola wcześnie zbierze się poplony ozime i jest sprzyjająca pogoda.

Uprawa kukurydzy na kiszonkę – kiedy wysiew?

Uprawa kukurydzy na kiszonkę powinna być rozpoczęta jak najwcześniej – w I lub II dekadzie maja. Siewu kukurydzy na kiszonkę nie wolno opóźniać, bo w efekcie wpływa to na obniżenie plonu ziarna. Jeśli rolnik uprawia kukurydzę kiszonkową, to niezbędna jest też większa obsada roślin na 1 m2, w przeciwieństwie do obsady w uprawie na ziarno czy kiszonkę z kolb CCM. Liczba czyli obsada roślin na 1 m2 zależy przy tym od odmiany kukurydzy uprawianej na kiszonkę:
    • odmiany wczesne (FAO do 200) wymagają obsady 11-13 roślin na 1 m2;
    • średnio wczesne (FAO 200-240) – odpowiednio 10-12 roślin na 1 m2;
    • średnio późne (FAO 250-290) – 9-11 roślin na 1 m2;
    • późne (FAO >290) – 8-10 roślin na 1 m2.

Podejmując uprawę kukurydzy na kiszonkę, należy też uwzględnić: 0,7-0,8 m zalecaną szerokość międzyrzędzi oraz głębokość siewu w granicach 4-5 cm na glebach zwięzłych i do 8 cm na glebach lżejszych.

Uprawa kukurydzy na kiszonkę – optymalna wartość paszowa

Wartość paszową kukurydzy uprawianej na kiszonkę zależy głównie od jakości jej kolb, bo kumulują one ok. 70% całej wartości odżywczej przekazywanej bydłu przy jej skarmianiu, oraz ponad 90% w żywieniu trzody chlewnej. Jeśli kukurydza będzie bardziej dojrzała, to wzrasta też wtedy jej wartość paszowa, dlatego dobrze jest, gdy pogoda jest ładna i kukurydza kiszonkowa może dłużej dojrzewać na polu. Z kolei o jej ilości, strukturze i wartości odżywczej decyduje głównie termin zbioru. Jak zatem widać, pod każdym względem najkorzystniejsza jest sytuacja, gdy w uprawie kukurydzy na kiszonkę rolnik osiąga jak najwyższe stadium jej dojrzałości przy zbiorze (idealne jest stadium dojrzałości mlecznej). Daje to w rezultacie większy udział kolb i ziarna w zebranym plonie, a przez to rośnie też jego wartość. W optymalnej dojrzałości mlecznej ziarno kukurydziane znajduje się w początkowym stadium swojego rozwoju. Późniejsze stadia dojrzałości umożliwiają wyższe plony suchej masy (sm), które także podnoszą ogólnie jakość kiszonki. Zbiór kukurydzy na kiszonkę można zacząć, gdy zawartość sm w ziarnie osiągnie 30-35%. Jeśli dopuści się, by kukurydza na kiszonkę doszła do wyższych wartości sm, przy zbiorze i obróbce będzie wtedy wymagała większego rozdrobnienia oraz lepszych i szczelniej okrytych silosów.

Optymalny termin zbioru określa się oceniając stan dojrzałości ziarna, kondycję oraz wygląd łodyg i liści. Najlepszy termin zbioru kukurydzy z omawianym przeznaczeniem to III dekada września lub I dekada października. Wcześniejszy zbór jest konieczny, gdy pogoda jest sucha i pędy obsychają. Inaczej spowoduje to niekorzystny wzrost suchej (sm) masy powyżej 35%. Natomiast gdy mamy wilgotny sezon, wtedy zbiór kukurydzy na kiszonkę robi się w pełnej dojrzałości, gdy sm przekroczy 30% w całych roślinach. Przy zbiorze trzeba też uważać na wysokość koszenia i długość sieczki. Gdy kosi się wysoko, wzrasta wtedy nieznacznie ogólna zawartość ziarna w kiszonce. Późniejszy zbiór wymaga rozdrabniania grubszych kawałów sieczki i ziarna. W Polsce z 1 ha zbiera się ok. 40-50 ton świeżej masy kukurydzianej o 33-35% sm. Za wczesny zbiór powoduje mniejszą zawartość sm, a zbyt późny pogarsza strawność kiszonki. Kukurydzę kisi się w silosach przejazdowych lub mających górny załadunek, a także w rękawach foliowych.

 

 

Bibliografia:
    1. Agrotechnika uprawy kukurydzy na kiszonkę, Strefa Agro, nto.pl, http://www.nto.pl/strefa-agro/rosliny/a/agrotechnika-uprawy-kukurydzy-na-kiszonke,12827748/ (29.05.2018 r.)
    2. Borek K., Jak uprawiać kukurydzę na kiszonkę? Warto przeczytać! Rynek-Rolny.pl, http://www.rynek-rolny.pl/artykul/jak-uprawiac-kukurydze-na-kiszonke-warto-przeczytac.html (29.05.2018 r.)
    3. Dubas A. 2003. Kukurydza. Materiał siewny i siew. W: Szczegółowa uprawa roślin. Wyd. II, tom I, Wrocław, str. 285-287.
    4. Klucz do sukcesu: Jak uprawiać kukurydzę na kiszonkę, KWS.pl, https://www.kws.pl/aw/Produkty/Kukurydza/Jak-dobrze-uprawia-263-kukurydz-281-na/~eunj/ (29.05.2018 r.)

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO