Jesienne zwalczanie chwastów w rzepaku ozimym

Straty spowodowane brakiem jesiennego zwalczania chwastów najczęściej wahają się od 5% do 15%, ale przy silniejszym zachwaszczeniu mogą sięgać nawet do 25%. 

Wiosną następuje stosunkowo szybki wzrost zarówno chwastów, jak i rzepaku. Te pierwsze nabywają odporności na stosowane herbicydy w późniejszych fazach rozwojowych, a rzepak przeciwnie – staje się coraz bardziej wrażliwy. Dlatego najlepiej zadecydować o przeprowadzeniu zabiegu już jesienią. Zabieg wiosenny powinien być wykonywany tylko przy zbyt późnym siewie, nierównomiernych wschodach lub braku możliwości wykonania zabiegu jesienią spowodowanym np. wczesną zimą, nadmierną wilgotnością lub dużymi wahaniami temperatur. Należy pamiętać, że rośliny rzepaku jesienią, po zastosowaniu herbicydów, powinny mieć około dwóch tygodni normalnego wzrostu przed zimowym spoczynkiem. 

Jesienne zwalczanie chwastów w rzepaku - herbicyd

Asortyment herbicydów przeznaczonych do zwalczania chwastów w rzepaku ozimym jest stosunkowo bogaty. W uprawie rzepaku ozimego zarejestrowanych jest kilkadziesiąt herbicydów, jednak zawierają one tylko kilka substancji aktywnych występujących pojedynczo lub w mieszaninach. 

Do najczęściej stosowanych substancji chemicznych należy metazachlor (np. Metazanex 500 SC). Metazachlor wnika do rośliny przez korzenie kiełkujących chwastów oraz przez hypokotyl (łodyżkę podliścieniową), zwalcza głównie chwasty dwuliścienne i nieco słabiej chwasty jednoliścienne. Do wrażliwych na preparat należą: gwiazdnica pospolita, jasnoty, komosa biała, mak polny, maruna bezwonna, miotła zbożowa, niezapominajka polna, przetaczniki (bluszczykowy, perski i polny), przytulia czepna, rumian polny, rumianek pospolity, stulicha psia, tasznik pospolity, tobołki polne i wyczyniec polny.  

Podobną substancją aktywną należącą do tej samej grupy chemicznej jest dimetachlor (np. Teridox 500 SC), który pobierany jest głównie poprzez pędy kiełkujących chwastów, a w małym stopniu poprzez korzenie. Chwasty wrażliwe to: bodziszki, chaber bławatek, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, maruna bezwonna, miotła zbożowa, niezapominajka polna, rdest powojowaty, rumianek pospolity, tasznik pospolity, wiechlina roczna oraz słabiej wrażliwe: przytulia czepna, tobołki polne, wilczomlecz obrotny. 

Lepsze efekty uzyskuje się stosując je w mieszaninie z chlomazonem (np. Command 480 EC). Chlomazon przenika przez korzenie i pędy kiełkujących roślin, a następnie przemieszcza się do liścieni i liści, jako inhibitor syntezy barwników powoduje ich bielenie. Po wniknięciu do rośliny zahamowany jest wzrost chwastów, które następnie zamierają. W warunkach dużej wilgotności gleby lub jeżeli po wchodach wystąpią opady deszczu również na roślinach rzepaku obserwuje się przemijające bielenie brzegów liści, co nie ma jednak wpływu na plon nasion. Herbicydy zawierające chlomazon są dobrymi komponentami do łącznego stosowania z innymi środkami stosowanymi doglebowo, szczególnie dla zwiększenia efektów chwastobójczego działania na: fiołek polny, jasnoty, przytulię czepną i tasznik pospolity. 

Dalszym uzupełnieniem tej mieszaniny jest napropamid, który jest pobierany przez kiełkujące chwasty i hamuje podziały komórek roślinnych. Objawem jego działania jest spowolnienie wzrostu i rozwoju korzeni. Gotowym preparatem zawierającym te trzy substancje aktywne jest Colzor Sync Tec i Colzor Trio 405 EC. Zabiegi powyższymi mieszaninami należy wykonać do 3 dni po siewie rzepaku, natomiast sam metazachlor lub dimetachlor można zastosować również w terminie późniejszym do 4 liści właściwych rzepaku. 

Środki ochrony roślin zawierające substancję czynną metazachlor lub dimetachlor należy stosować na tej samej powierzchni uprawnej nie częściej niż co trzy lata, w dawkach nieprzekraczających łącznie 1,0 kg substancji czynnej na 1 ha. 

Inną mieszaniną stosowaną często jest napropamid z chlomazonem bez metazachloru lub dimetachloru (np. Devrinol Top 375 CS) – polecaną szczególnie, gdy uprawiamy rzepak częściej po sobie i mamy problem dostosowania się do warunku ograniczenia używania metazachloru lub dimetachloru. 

Niestety, zdarza się, że rzepak wymarza, a w płodozmianie przychodzi wtedy wiosną pszenica jara, jesienią zaś znowu rzepak – nie powinniśmy wtedy stosować metazachloru ani dimetachloru. 

Zwalczanie chwastów jednoliściennych i samosiewów zbóż należy wykonać jako zabieg oddzielny, nie mieszać ze środkami na chwasty dwuliścienne. Zabieg możemy przeprowadzić preparatami zawierającymi propachizafop (np. Agil S-100 EC), który charakteryzuje się najszybszym działaniem spośród graminicydów lub chizalofop-P etylu (np. Targa Super 05 EC) czy fluazyfop-P butylu (np. Fusila forte 150 EC). Możemy także zastosować haloksyfop-R metylu (np. Perenal 104 EC), który ma z graminicydów najszersze spektrum zwalczanych chwastów jednoliściennych i najwyższą skuteczność zwalczania perzu. Wszystkie graminicydy są preparatami dolistnymi, które stosuje się na już rosnące chwasty jednoliścienne, nie działają na chwasty, które wzejdą po zabiegu.

Pod adresem internetowym http://www.minrol.gov.pl/Informacje-branzowe/Wyszukiwarka-srodkow-ochrony-roslin możemy znaleźć wszystkie zarejestrowane w uprawie rzepaku środki ochrony, zalecane dawki i terminy stosowania.

Władysław Kowalski  Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach  Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj