KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

Kalkulacje rolnicze - jęczmień ozimy

Opublikowano 15.08.2018 r.
Jęczmień ozimy w Polsce uprawiany jest przede wszystkim na cele paszowe, w niewielkim zakresie jest surowcem dla przemysłu piwowarskiego. Powierzchnia uprawy jęczmienia ozimego w Polsce szacowana jest na około 200 tys. ha.

W strukturze zasiewów zbóż forma ozima jęczmienia zajmuje tylko 2,7%.


Jęczmień ozimy jest zbożem o dużym potencjale plonowania, które w optymalnych warunkach dorównuje pszenicy. Cechuje go jednak gorsza niż u innych zbóż mrozoodporność, ale to właściwie najpoważniejsza jego wada. Rzepak też wymarza, a mimo to rolnicy ponoszą ryzyko uprawy. Niestety może się zdarzyć, że wczesny termin siewu w warunkach długiej i ciepłej jesieni spowoduje występowanie chorób, a plantacja może ulec zachwaszczeniu już podczas jesieni. Skuteczna ich eliminacja ma kluczowe znaczenie w kształtowaniu przyszłorocznego plonu. Jednak bogata paleta środków ochrony roślin stosowanych w uprawie pozwala na wybór skutecznych narzędzi do walki z tym problemem. Należy również podkreślić, że ta forma jęczmienia charakteryzuje się największą spośród wszystkich zbóż wrażliwością na: zakwaszenie gleby, niedobór magnezu, niską kulturę gleby.


W 2017 roku zbiory zbóż ozimych (wg GUS) wyszacowano w Polsce na 18,1 mln ton, w tym jęczmienia ozimego 0,9 mln ton tj. o 49% więcej niż w roku ubiegłym. Plony ziarna formy ozimej jęczmienia charakteryzują się wyższą wydajnością w porównaniu z jarą formą. W 2017 roku średni plon wyniósł 44,6 dt/ha, natomiast plon jęczmienia jarego oszacowano na 37 dt/ha. Ważną zaletą uprawy jest to, że po zbiorze jęczmienia ozimego jest możliwość uprawy poplonów w terminie agrotechnicznym, co z kolei pozwala realizować program zazieleniania, a także wpływać na poprawę żyzności gleby. Ze względu na wczesny zbiór stanowi również doskonały przedplon dla rzepaku ozimego. W porównaniu z innymi zbożami jęczmień ozimy jest bardziej tolerancyjny na suszę późnowiosenną. Wynika to z szybkiego wchodzenia w fazę strzelania w źdźbło i w fazę kłoszenia, co sprawia, iż w okresach krytycznego zapotrzebowania na wodę rośliny skutecznie wykorzystują zapasy pozimowe.

Poziom plonowania jest najważniejszy, a jęczmień ozimy, zwłaszcza odmiany hybrydowe w optymalnych warunkach plonuje wyżej od pszenicy ozimej i to na nieco słabszych stanowiskach, niż to, których potrzebuje pszenica. Przy uprawie pszenicy jakościowej jej przewaga wynika z ceny za dobre ziarno jakościowe. Jeżeli jednak gospodarstwo uprawia zboża z uwagi na pasze dla zwierząt, zdecydowanie warto jest pomyśleć o jęczmieniu ozimym, a najlepiej hybrydowym, z większą zawartością białka.


Tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha jęczmienia ozimego według cen brutto ziarna (średnia cena z czerwca br. – giełda MATIF) i środków do produkcji z października 2017 r. opracowaną na podstawie publikacji „Kalkulacje Rolnicze” wydanej przez KPODR w Minikowie.

W strukturze zasiewów zbóż forma ozima jęczmienia zajmuje tylko 2,7%.

Jęczmień ozimy jest zbożem o dużym potencjale plonowania, które w optymalnych warunkach dorównuje pszenicy. Cechuje go jednak gorsza niż u innych zbóż mrozoodporność, ale to właściwie najpoważniejsza jego wada. Rzepak też wymarza, a mimo to rolnicy ponoszą ryzyko uprawy. Niestety może się zdarzyć, że wczesny termin siewu w warunkach długiej i ciepłej jesieni spowoduje występowanie chorób, a plantacja może ulec zachwaszczeniu już podczas jesieni. Skuteczna ich eliminacja ma kluczowe znaczenie w kształtowaniu przyszłorocznego plonu. Jednak bogata paleta środków ochrony roślin stosowanych w uprawie pozwala na wybór skutecznych narzędzi do walki z tym problemem. Należy również podkreślić, że ta forma jęczmienia charakteryzuje się największą spośród wszystkich zbóż wrażliwością na: zakwaszenie gleby, niedobór magnezu, niską kulturę gleby.

W 2017 roku zbiory zbóż ozimych (wg GUS) wyszacowano w Polsce na 18,1 mln ton, w tym jęczmienia ozimego 0,9 mln ton tj. o 49% więcej niż w roku ubiegłym. Plony ziarna formy ozimej jęczmienia charakteryzują się wyższą wydajnością w porównaniu z jarą formą. W 2017 roku średni plon wyniósł 44,6 dt/ha, natomiast plon jęczmienia jarego oszacowano na 37 dt/ha. Ważną zaletą uprawy jest to, że po zbiorze jęczmienia ozimego jest możliwość uprawy poplonów w terminie agrotechnicznym, co z kolei pozwala realizować program zazieleniania, a także wpływać na poprawę żyzności gleby. Ze względu na wczesny zbiór stanowi również doskonały przedplon dla rzepaku ozimego. W porównaniu z innymi zbożami jęczmień ozimy jest bardziej tolerancyjny na suszę późnowiosenną. Wynika to z szybkiego wchodzenia w fazę strzelania w źdźbło i w fazę kłoszenia, co sprawia, iż w okresach krytycznego zapotrzebowania na wodę rośliny skutecznie wykorzystują zapasy pozimowe. Poziom plonowania jest najważniejszy, a jęczmień ozimy, zwłaszcza odmiany hybrydowe w optymalnych warunkach plonuje wyżej od pszenicy ozimej i to na nieco słabszych stanowiskach, niż to, których potrzebuje pszenica. Przy uprawie pszenicy jakościowej jej przewaga wynika z ceny za dobre ziarno jakościowe. Jeżeli jednak gospodarstwo uprawia zboża z uwagi na pasze dla zwierząt, zdecydowanie warto jest pomyśleć o jęczmieniu ozimym, a najlepiej hybrydowym, z większą zawartością białka.

Tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha jęczmienia ozimego według cen brutto ziarna (średnia cena z czerwca br. – giełda MATIF) i środków do produkcji z października 2017 r. opracowaną na podstawie publikacji „Kalkulacje Rolnicze” wydanej przez KPODR w Minikowie.

 

Lp.

Poziom intensywności

Niski
30 dt/ha

Średni
45 dt/ha

Wysoki
60 dt/ha

Wyszczególnienie

A

Wartość produkcji

2808

3738

4668

 

Nasiona jęczmienia ozimego (62 zł/dt)

1860

2790

3720

JPO1)

948

948

948

1.

Materiał siewny

320

320

320

2.

Nawozy mineralne

349

612

801

3.

Środki ochrony roślin

71

204

663

4.

Sznurek

38

57

76

B

Koszty bezpośrednie (1+2+3+4)

778

1193

1860

C

Nadwyżka bezpośrednia (A-B)

2030

2545

2808

4.

Usługi2)

534

630

678

5.

Praca maszyn własnych

594

674

770

6.

Pozostałe koszty3)

676

701

726

D

Koszty pośrednie (4+5+6)

1804

2005

2174

E

Koszty całkowite (B+D)

2582

3198

4034

F

Koszt jednostkowy (zł/dt)

86,1

71,1

67,2

G

Dochód rolniczy netto (C-D)

226

540

634

 

Kalkulacja uprawy 1 ha jęczmienia ozimego przy różnych poziomach intensywności
Źródło: opracowanie własne na podstawie „Kalkulacji Rolniczych” KPODR w Minikowie
1 – jednolita płatność obszarowa, płatność za zazielenienie, płatność dodatkowa
2 – kombajnowanie, prasowanie
3 – utrzymanie budynków, podatki i ubezpieczenia, pozostałe koszty

 Źródło: GUS, IERiGŻ – PIB, BGŻ BNP Paribas

 

 

 

kontakt1.jpg
Zofia Dymińska
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie

Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających.

 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

 

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO