Zasady wprowadzania zwierząt do gospodarstw ekologicznych

Chów zwierząt ekologicznych

Z ogólnych zasad warto przypomnieć, że bez gruntów ornych nie jest możliwy chów zwierząt ekologicznych, wyjątkiem jest tutaj pszczelarstwo. Przy wyborze ras pierwszeństwo należy dać rasom rodzimym o dużej różnorodności genetycznej. Trzeba wziąć też pod uwagę:

•  zdolność zwierząt do dostosowania się do warunków lokalnych
• wartość hodowlaną
• długowieczność
•  żywotność
• odporność na choroby.

Produkcja równoległa w gospodarstwie ekologicznym

W gospodarstwie można prowadzić jednocześnie ekologiczny i nieekologiczny chów zwierząt, pod warunkiem, że:
utrzymywane są różne ich gatunki wyraźnie i skutecznie oddzielone są poszczególne jednostki produkcyjne, tj.: ekologiczne, w okresie konwersji i nieekologiczne.

Poza okresem konwersji obowiązuje zasada, że zwierzęta ekologiczne są urodzone lub wylęgają się i są chowane w ekologicznych jednostkach produkcyjnych. Na stronie Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział Radom: https://roleko.cdr.gov.pl/index.php/baza-zwie-rzat, znajduje się baza dostępnych na rynku zwierząt z chowu ekologicznego.

Zgłoszenia są dobrowolne, dlatego można znaleźć tam tylko część rzeczywiście oferowanych osobników.

Wprowadzanie zwierząt do gospodarstwa ekologicznego

Zwierzęta z chowu ekologicznego mogą być wprowadzone do innego gospodarstwa ekologicznego na każdym etapie swojego rozwoju. Jeśli nie ma możliwości zakupu ssaków z certyfikatem rolnictwa ekologicznego, do gospodarstwa ekologicznego mogą zostać wprowadzone w celach hodowli zwierzęta bez certyfikatu (konwencjonalne). Odbywa się to na szczególnych warunkach i takie osobniki oraz produkty z nich wytworzone mogą być uznane za ekologiczne po spełnieniu wymogów okresu konwersji.

1. W przypadku, gdy stado jest tworzone po raz pierwszy, młode nieekologiczne ssaki należy chować zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego natychmiast po odsadzeniu. Do stada można również wprowadzić bez ograniczeń ilościowych:

• bawoły, cielęta, źrebięta, jeleniowate w wieku poniżej szóstego miesiąca życia
• jagnięta i koźlęta w wieku poniżej sześćdziesięciu dni
• prosięta o masie mniejszej niż 35 kg
• króliki w wieku poniżej trzech miesięcy.

2. W przypadku odnawiania stada można zakupić nieekologiczne dorosłe samce i samice nieródki ssaków, które od momentu wprowadzenia do stada muszą być chowane zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego.

Ponadto liczba wprowadzanych samic ssaków podlega następującym rocznym ograniczeniom:

• maksymalnie 10% dorosłych zwierząt koniowatych lub bydła
• maksymalnie 20% dorosłych świń, owiec, kóz, królików lub jeleniowatych
• w przypadku stad składających się z mniej niż:
• ¾ 10 sztuk koniowatych, jeleniowatych, bydła lub królików albo
• ¾ 5 świń, owiec lub kóz

odnowienie ogranicza się do maksymalnie jednego zwierzęcia w roku.

Wymieniony udział zwierząt może być zwiększony do 40% po uzyskaniu wcześniejszej zgody właściwego Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (WIJHARS) w przypadkach:

• znacznego powiększania gospodarstwa
• zmiany rasy utrzymywanych zwierząt
• rozwijania nowej specjalizacji w chowie zwierząt gospodarskich
• ras zagrożonych wyginięciem.

Aby uzyskać zgodę na wprowadzenie do 40% zwierząt nieekologicznych, należy złożyć wniosek o odstępstwo Wniosek o wydanie zgody na wprowadzenie do gospodarstwa, w celu odnowienia stada, nieekologicznych samic w liczbie większej niż….

W przypadku braku ekologicznego drobiu (a stado jest tworzone po raz pierwszy, odnawiane lub odbudowywane) można zakupić drób bez certyfi katu ekologicznego pod warunkiem uzyskania zgody WIJHARS, jeśli młode kury do produkcji jaj i drób przeznaczony do produkcji mięsa mają mniej niż trzy dni.

W celu uzyskania zgody na wprowadzenie nieekologicznego drobiu do gospodarstwa należy złożyć Wniosek o wydanie zgody na wprowadzenie do ekologicznej jednostki produkcji drobiarskiej nieekologicznego drobiu.

Pamiętać jednak należy, że wprowadzenie zwierząt nieekologicznych jest możliwe dopiero wtedy, jeśli w bazie zwierząt dostępnej na stronie CDR Oddział Radom nie ma ekologicznych zwierząt dostępnych na rynku, które spełniają wymagania jakościowe (np. rasa, wiek) lub ilościowe rolnika dotyczące zwierząt ekologicznych.

Aktualne wnioski o odstępstwa można pobrać ze strony: https://www.gov.pl/web/ijhars/odstepstwa-od-warunkow-produkcjiekologicznej

3. W przypadku odnawiania pasiek, w drodze odstępstwa można zastąpić nieekologicznymi matkami i rodzinami pszczelimi w danej jednostce produkcyjnej 20% matek pszczelich i rodzin pszczelich, pod warunkiem, że zostaną one umieszczone w ulach zawierających plastry lub węzę pochodzące z ekologicznych jednostek produkcyjnych. W każdym przypadku raz w roku dopuszcza się wymianę jednej rodziny lub jednej matki pszczelej przez nieekologiczną rodzinę lub matkę pszczelą.

Konwersja w ekologicznym chowie zwierząt Jeżeli na produkcję ekologiczną przestawiane jest całe gospodarstwo, okres konwersji wynosi 2 lata, także dla zwierząt. Gdy do gospodarstwa ekologicznego wprowadzane są zwierzęta nieekologiczne, długość okresu konwersji zależy od ich gatunku. Okresy trwania tego procesu są następujące:

• 12 miesięcy – w przypadku bydła i koniowatych przeznaczonych do produkcji mięsa, a w każdym przypadku nie mniej niż trzy czwarte ich życia
• 6 miesięcy – w przypadku owiec, kóz i świń oraz zwierząt przeznaczonych do produkcji mleka
• 10 tygodni – w przypadku drobiu przeznaczonego do produkcji mięsa – z wyjątkiem kaczek rasy pekin – wprowadzonego w wieku poniżej 3 dni
•  7 tygodni – w przypadku kaczek rasy pekin wprowadzonych w wieku poniżej trzech dni
•  6 tygodni – w przypadku drobiu przeznaczonego do produkcji jaj wprowadzonego w wieku poniżej 3 dni
•  12 miesięcy – w przypadku pszczół.