Zima w chlewni - jak zabezpieczyć zwierzęta?

Odchów prosiąt w pierwszych dniach życia to czas, w którym temperatura otoczenia ma największy wpływ na zwierzęta

Kolejny ważny moment to zasiedlenie tuczarni prosiętami: odsadzanymi z własnego chowu lub pochodzącymi z zakupu. Towarzyszą temu walki o ustalenie hierarchii w stadzie, wysoki poziom stresu, co dodatkowo przy zmianie rodzaju paszy często powoduje spadek odporności młodych organizmów. Właśnie szczególnie wtedy należy zapewnić młodym świniom jak najbardziej komfortowe warunki życia i otoczenia.

Gorsze wyniki odchowu prosiąt i słabe tuczu

Wysoka wilgotność i niska temperatura, jakie zimą panują w chlewni, sprzyjają wychłodzeniu organizmu poprzez nadmierne oddawanie ciepła. Obserwujemy spadek wydajności zwierząt. Wzrasta spożycie paszy, co może prowadzić do zaburzeń układu pokarmowego. Przyrosty są niższe, choć rośnie zużycie paszy na 1 kg masy ciała. Niskie temperatury wpływają również na to, że prosięta poszukują ciepła u lochy, co może zwiększać ryzyko przygnieceń. Zbyt niską temperaturę w pomieszczeniach inwentarskich możemy bardzo łatwo zauważyć: zwierzęta mogą być mniej ruchliwe, leżą i zbijają się w grupy, aby wzajemnie się
ogrzać. Mniej zauważalnym, trudnym do wykrycia z dnia na dzień sygnałem będzie zwiększone pobranie paszy. Zwierzęta w chłodnych pomieszczeniach zaczynają ogrzewać się paszą, więcej jedzą, a energia jest w znacznym stopniu wydatkowana na podniesienie temperatury ciała. Generuje to znaczne koszty – poprzez wyższe nakłady na paszę, a także dłuższy okres tuczu.

Spadające wyniki tuczu wywołane są nie tylko słabymi przyrostami zwierząt w zimnych pomieszczeniach. Przyczynia się też do tego zmniejszenie ich odporności – chore zwierzęta nie rosną, a do zakażeń częściej dochodzi, gdy świnie nie mają zapewnionych optymalnych warunków bytowych. To właśnie w chłodnych i wilgotnych pomieszczeniach mnożą się problemy zdrowotne. Może pojawić się kaszel o różnym podłożu, problemy ze stawami, czasami u młodszych zwierząt mogą wystąpić biegunki.

Dogrzewanie prosiąt

Prosięta mają inne potrzeby temperaturowe niż przebywające z nimi w tych samych kojcach matki. W tym celu warto zadbać o to, aby stworzyć im odpowiednią strefę bytowania ze źródłem ciepła. Może być to mata grzewcza lub instalacja podgrzewania podłogowego wodna lub elektryczna, do tego dochodzą: lampa, promiennik ceramiczny czy też bardziej zaawansowane specjalne nagrzewnice. Dodatkowe uszczelnienie takich stref poprzez daszek czy ścianki boczne koncentruje ciepło w jednym miejscu i mniej wpływa na lochę.

Rożne sposoby podnoszenia temperatury w pomieszczeniach inwentarskich

Do ocieplania chlewni służą gotowe płyty z warstwą poliuretanową. Są to dwuwarstwowe elementy gipsowo-kartonowe z izolacyjną warstwą poliuretanową. Najczęściej służą do ocieplenia dachu od wewnątrz, ale wybór rodzaju płyt zależy zawsze od sposobu izolacji ścian. Jeśli ocieplenie ścian znajduje się wewnątrz budynku, wtedy również ocieplenie dachu powinno znaleźć się wewnątrz. Jeżeli jest odwrotnie, trzeba zdecydować się na płyty dopasowane do montażu na zewnątrz budynku. Przy zastosowaniu płyt izolacyjnych uzyskuje się jednolitą, nieprzerwaną warstwę izolacji, co ułatwia mycie i dezynfekcję pomieszczeń.

Dodatkowym efektem jest lepsze rozproszenie światła na płaskich powierzchniach i jaśniejsze wnętrze. Doraźne dogrzewanie pomieszczeń podczas wyjątkowo zimnych dni mogą zapewnić nagrzewnice nadmuchowe, elektryczne, na gaz lub olej. Mają one termostat i zabezpieczanie płomieniowe. Jeżeli z jakiejkolwiek przyczyny urządzenie zgaśnie, natychmiast zostaje przerwany dopływ gazu.

Elementem nagrzewania punktowego są promienniki gazowe. Na powierzchni ceramicznej spala się cieniutka warstwa gazu. Temperatura na ogrzewanej płytce sięga nawet 700 st. C, więc sposób montażu musi uniemożliwić zwierzętom kontakt z takim promiennikiem. Ponieważ urządzenia tego rodzaju wytwarzają podczas spalania niewielkie ilości tlenku węgla, który jest szkodliwy dla zwierząt i ludzi, nie są polecane do pomieszczeń, gdzie wentylacja nie jest w pełni sprawna.

Wentylacja

Przed sezonem zimowym należy dokładnie sprawdzić wentylację. W tym okresie musi działać niezawodnie. W przeciwnym przypadku rośnie ryzyko nadmiernego zawilgocenia powietrza. W chlewniach stosowane bywają różne systemy wentylacji, dostosowane do skali produkcji, a także do możliwości finansowych hodowcy. Jeśli jednak stoimy przed wyborem – wentylacja sterowana ręcznie czy automatyczna, zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie automatyczna. Takie urządzenia reagują na zmiany wilgotności i temperatury powietrza wewnątrz chlewni i bardzo szybko dopasowują parametry, by przywrócić stan optymalny.