KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Larwy szkodników w aspekcie żywieniowym

Opublikowano 10.09.2021 r.
W maju br. Rada Unii Europejskiej zgodziła się na uznanie larw chrząszcza mącznika młynarka za „nową żywność”. 

Przed wpisaniem larw mącznika do katalogu „nowej żywności” przez Radę UE, zostały one przebadane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Wyniki badań wykazały, że larwy są bogatym źródłem białka, tłuszczu i błonnika, czyli mogą służyć za „zrównoważone źródło pożywienia o niskiej emisji dwutlenku węgla”. Katalog nowej żywności jest prowadzony przez Komisję Europejską, a larwa młynarka jest pierwszym owadem wpisanym na tę listę. 

Mącznik młynarek to chrząszcz z rodziny czarnuchowatych. W naturze najczęściej występuje w gniazdach ptaków lub pod korą drzew. Przez człowieka traktowany jako szkodnik i spotykany w produktach żywnościowych przechowywanych w niehigienicznych warunkach, np. magazynach zboża i mąki. Gatunek odporny na chłód i ograniczoną ilość wody, może wytrzymać nawet kilka tygodni bez pożywienia. 


Mącznik młynarek to jeden z owadów najłatwiejszych w hodowli. Powszechnie stosuje się je w akwarystyce jako pokarm dla jaszczurek, są też wykorzystywane w wędkarstwie. W wielu miejscach na świecie doceniono jego orzechowo-słonecznikowy smak, dzięki czemu larwy mogą być dobrym dodatkiem do słodyczy oraz stanowić bazę potraw przygotowywanych metodą stir-fry (jednoczesne smażenie i potrząsanie).


W czasie hodowli złożone przez samice jaja są odsiewane, by nie zostały zjedzone przez osobniki dorosłe. Wyklute z jaj larwy można karmić otrębami, płatkami owsianymi, owocami czy warzywami. Ich wymagania pokarmowe są niewielkie, ale od serwowanego larwom pokarmu zależeć będzie później ich smak oraz wartości odżywcze. Rosnąc, larwy co jakiś czas zrzucają wylinkę (10–20 razy), ostatecznie mogą osiągnąć długość ok. 3 cm. Odpowiednio wyrośnięte są następnie płukane, uśmiercane, a następnie suszone i pakowane. Mączniki mają krótki, trwający około 3 miesięcy cykl życiowy: szybko się rozmnażają i rosną. Są też mało wymagające, jeśli chodzi o pokarm, przestrzeń do życia, zużywają niewiele zasobów i produkują znikome ilości gazów cieplarnianych, podczas ich hodowli nie są generowane odpady.


Tylko 1,7 kg paszy, niecałe 11 l wody, 175 MJ energii i 20 m2 powierzchni/1 kg


Hodowla owadów wymaga niewiele wody. Według opublikowanego w 2013 roku raportu FAO już w 2025 roku aż 1,8 mln ludzi będzie żyło w regionach cierpiących na niedobory wody. W 2004 roku szacowano, że rolnictwo jest odpowiedzialne za 70% zużycia słodkiej wody, a wyprodukowanie 1 kg białka zwierzęcego pochłania 5–20 razy więcej wody niż produkcja białka roślinnego. Owady mają też znacznie mniejsze wymagania przestrzenne. Do wyprodukowania konkretnej ilości białka zwierzęcego hodowla mącznika potrzebuje kilkakrotnie mniejszej powierzchni niż przy produkcji tej samej ilości białka wieprzowego i nawet 10 razy mniejszej niż wołowego. W kontekście pandemii koronowirusa, który mógł przenieść się na ludzi ze zwierząt, warto dodać, że ze względu na to, że owady są taksonomicznie znacznie bardziej odległe od ludzi niż większość zwierząt gospodarskich, szanse na transmisję potencjalnych owadzich chorób na człowieka są znikome.1

 

W Azji na targowisku...

Targowisko to miejsce, gdzie zakupimy świeże produkty. U nas są to ogórki, pomidory, kapusta, ziemniaki czy miód z własnej pasieki. Ale co kraj to obyczaj! Mieszkańcy Azji na miejscowych targowiskach oprócz warzyw i owoców kupują także jadalne owady – zarówno larwy, jak i dorosłe osobniki. Sprzedający oferują to, co złapią, więc codzienny asortyment może się od siebie różnić. Larwy ważek, plastry z larwami i poczwarkami dzikich pszczół, kokony, poczwarki i gąsienice różnych gatunków motyli i chrząszczy, żuki gnojarze, mrówki, wodne pluskwiaki... I wiele innych. To czyste źródło taniego i łatwo przyswajalnego białka. 
Świerszcze, larwy muchówek i chipsy z larw o smaku curry...


W Polsce już teraz w popularnych serwisach internetowych można kupić wysuszone larwy owadów z różnymi dodatkami. Na słono – jako chipsy i zdrowe przekąski, na słodko – oblane czekoladą, w czystej postaci jako dodatek do pieczywa czy ciasta. Od kilku lat słyszymy, że konsumpcja owadów mogłaby pomóc w ograniczeniu zanieczyszczenia środowiska, ale również w opanowaniu głodu na świecie. Zmiany w prawie dotyczące wprowadzania do menu białka z owadów oraz aktualne trendy żywieniowe wskazują kierunek rozwoju produkcji i handlu owadami w całej Europie. Przypuszcza się, że w trosce o zdrowie ludzi oraz o ochronę środowiska z roku na rok fermy owadów staną się coraz popularniejsze i przyniosą rozwiązania w ograniczaniu produkcji CO2. Prawdopodobnym jest, iż dla przyszłych pokoleń to owady będą podstawowym źródłem białka zwierzęcego a niechęć do ich spożywania minie, jak dawniej w przypadku krewetek i innych owoców morza. 

 

 
Emilia Kucińska
"Wieś Kujawsko-Pomorska", sierpień 2021 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do niego tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO