Pigwa i pigwowiec - czym się różnią, jakie mają właściwości i zastosowanie?

Pigwa pospolita a pigwowiec

Rośliny o podobnych nazwach często nam się mylą. Podobnie jest w przypadku pigwy pospolitej i pigwowca. Niejednokrotnie na oba gatunki potocznie mówi się pigwa. Owoce pigwowca można spotkać jako pigwę na straganach.

W przepisach kulinarnych zazwyczaj w ogóle brak rozróżnienia między nimi. Choć są to rośliny spokrewnione, to jednak występują między nimi znaczące różnice, nie tylko w pokroju i wyglądzie, lecz także w sposobie uprawy. Do niedawna sama żyłam w przekonaniu, że mam w swoim ogrodzie pigwę i pigwowca, teraz już wiem, że mam dwa pigwowce o innym pokroju i różnych kolorach kwiatów. Pigwa jest raczej rzadkością w naszych przydomowych ogródkach.

Zarówno pigwa, jak i pigwowiec należą do rodziny różowatych, są roślinami użytkowymi i dekoracyjnymi. Doskonale nadają się na przetwory. Wprowadzają do ogrodu kolor i zapach. Wiosną rozwijają przepiękne kwiaty, które wabią owady. Jesienią natomiast żółte owoce wnoszą radosne akcenty do ciemnych już i chłodnych zakątków działki. Jeśli zapomnimy o zebraniu ich przed zimą, staną się dobrym pokarmem dla ptaków.

Jak odróżnić pigwę od pigwowca?

Co istotne, owoce luźno rozłożone w chłodnym pomieszczeniu dają się przechowywać kilka miesięcy. Surowe, pokrojone w plasterki doskonale zastąpią cytrynę do herbaty.

Po ususzeniu można dodawać je do kompotów. Dzięki zawartości pektyn idealnie sprawdzają się także jako dodatek do różnych konfi tur, zwłaszcza z gruszek. Zrobioną z nich pulpę można podawać do mięsnych pieczeni, a syrop wzbogaci smak parzonych ziół.

Owoce pigwy, podobnie jak pigwowca są niezwykle wartościowe (bogate, m.in.: w witaminę C, B i pektyny – naturalne substancje żelujące). Po odpowiednim przygotowaniu rozwiną oryginalny aromat i stworzą prawdziwą symfonię smaków. Niestety, są twarde (zawierają komórki kamienne) i dość ciężkie do obróbki. Jednak warto włożyć nieco wysiłku, aby otrzymać naszpikowane witaminami słoiczki. Zaprośmy więc te wspaniałe owoce do swojej spiżarni, barku i kuchni, bo są naprawdę wyborne! Będą również silnym orężem w walce z jesiennymi przeziębieniami.

Pigwa - przepisy

Deser pigwowo-karmelkowy

Składniki:

• 2 owoce pigwy,
• 2 szkl. cukru,
• 1/4 kostki masła,
• sok z 4 cytryn,
• goździki

Przygotowanie: pigwy obrać ze skórki i usunąć z nich gniazda nasienne; w płaskim garnku roztopić masło, połączyć je z cukrem, cytryną i goździkami; powinien powstać płynny aromatyczny karmel; na niewielkim ogniu dusić w nim owoce cały czas mieszając, aż będą zupełnie miękkie; podawać po schłodzeniu z bitą śmietaną i cynamonem.

Pigwowy pucharek

Składniki:

• 10 sztuk pigwy,
• 3/4 szkl. cukru,
• 1 łyżka galaretki truskawkowej,
• otarta skórka z cytryny,
• 1 i 1/2 szkl. mleka,
• ½ szkl. kaszy manny

Przygotowanie: pigwę opłukać i pokroić (odrzucić gniazda nasienne), ugotować w niewielkiej ilości wody wraz z cukrem, tak by owoce się rozpadały; zmiksować jeszcze gorące, dodając 1 łyżkę galaretki truskawkowej; kaszę mannę ugotować na mleku z dodatkiem skórki z cytryny i cukru waniliowego; rozlać na talerzu; gdy wystygnie pokroić ją w kostkę; masę z pigwy wlać do pucharków, następnie włożyć kostki kaszy i znów masę; czynność tę powtórzyć jeszcze dwa razy.

Pigwowiec - przepisy

Pigwówka dla dorosłych

Składniki: 1 kg dojrzałych owoców pigwowca, 1 szkl. cukru, 1/2 l wódki, 4 łyżki płynnego miodu, otarta skórka oraz sok z połowy pomarańczy, 1/2 szklanki rumu

Przygotowanie: umyte owoce pokroić, wydrążyć gniazda nasienne, włożyć do słoja i zalać alkoholem; po 2-3 tygodniach ekstrakt zlać i odstawić; pozostałość zasypać cukrem, zamknąć słój i trzymać w ciepłym miejscu przez tydzień, aż cukier się rozpuści (codziennie potrząsać); syrop zlać i połączyć z ekstraktem, dodać miód, rum, skórkę i sok z pomarańczy, odstawić na 2 tygodnie; nalewkę przelać przez sito wyłożone gazą i pozostawić do sklarowania; powinna dojrzewać 2-3 miesiące.

Syropek dla dzieci

Przygotowanie: dowolną ilość owoców pigwowca obrać, po usunięciu gniazd nasiennych pokroić w bardzo małą kostkę i zasypać podobną ilością cukru; odstawić do momentu, aż puszczą sok; co jakiś czas całość przemieszać, aby cukier dobrze się rozpuścił; po mniej więcej 2 dniach można przelać powstały syrop do słoiczków; pasteryzować ok. 15 minut od zawrzenia.

Galaretka

Przygotowanie: owoce pigwowca (tyle, ile zmieści się na sicie sokownika) pokroić na mniejsze części (koniecznie
muszą być ze skórką i gniazdami nasiennymi); zrobić sok; połączyć pół na pół z cukrem; gotować do czasu, aż płyn zacznie tężeć; najlepiej przeprowadzać test: wylać kroplę gotowanej galaretki na spodek, chwilkę poczekać – powinna szybko zastygnąć, jeśli się rozlewa, gotować dłużej; kiedy uzyskamy już odpowiednią konsystencję, przelać galaretkę do wcześniej umytych i wyparzonych słoików, zakręcić i odstawić do ostygnięcia.

UWAGA! Sposób robienia przetworów z pigwy i z pigwowca nieco się różni. Gdy przygotowujemy zapasy z pigwowca na-
leży przede wszystkim dodawać więcej cukru. Wszystkie produkty pod wpływem długiego przetwarzania z dodatkiem cukru zmieniają kolor z żółtego na rdzawoczerwony.

Ciekawostki:

•  według niektórych legend – to owoc pigwy skusił biblijną Ewę
•  dawniej dojrzałe owoce pigwy wkładano do szaf na bieliznę, by nadać jej ładny, delikatny zapach, rozkładano je także w pomieszczeniach, aby roznosił się w nich przyjemny aromat.

Jeśli nie mamy pigwy czy pigwowca w ogrodzie lub nasze zapotrzebowanie na ich owoce jest większe niż możliwości własnej uprawy, możemy kupić je na ryneczkach i bazarach. Do niedawna były trudno dostępne, jednak obecnie coraz częściej spotkane są w sprzedaży bezpośredniej. Widać zaczynamy bardziej doceniać właściwości tych owoców.