KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego

WYSZUKIWARKA

Żyto ozime – kalkulacja uprawy

Opublikowano 21.10.2021 r.
Polska jest jednym z głównych producentów żyta na świecie. Ponad połowę jego zbiorów przeznacza się na produkcję pasz, a ok. 27% ziarna na cele konsumpcyjne do produkcji mąki żytniej. Niewielki procent żyta wykorzystywany jest przy produkcji alkoholi.

Żyto, jako podstawowe zboże chlebowe, jest uprawiane głównie w północno-wschodniej Europie. Polska jest drugim na świecie i w Unii Europejskiej (po Niemczech) producentem żyta. Udział naszego kraju w światowej produkcji tego zboża w latach gospodarczych 2015/2016––2019/2020 wynosił 15–19%, a w unijnej 26–36%. W latach gospodarczych 2015/2016–2019/2020 areał uprawy żyta wahał się od 725 tys. ha do 904 tys. ha. W 2019 r. blisko połowa upraw zlokalizowana była na obszarze województw: wielkopolskiego (19%), mazowieckiego (18%) i łódzkiego (12%).

W Polsce żyto uprawiane jest na glebach lekkich, z przeznaczeniem na cele konsumpcyjne, paszowe, przemysłu spirytusowego oraz do produkcji bioetanolu. W latach gospodarczych 2015/2016–2019/2020, przy mniejszej powierzchni zasiewów, zbiory żyta wynosiły 2,0–2,7 mln ton, podczas gdy dekadę temu przekraczały 3 mln ton. W 2020 r. zebrano 3,1 mln ton żyta, najwięcej od roku gospodarczego 2013/2014. Ze względu na lokalne wykorzystanie ziarna żyta eksport tego zboża jest niewielki. W roku gospodarczym 2019/2020 z kraju wywieziono 786 tys. ton ziarna żyta, blisko 1,5 razy więcej niż 10 lat wcześniej. W tym czasie wartość jego eksportu zwiększyła się 2,5 razy (z 51 mln euro do 125 mln euro) i stanowiła 9% wpływów uzyskanych ze sprzedaży ziarna zbóż ogółem.  

Największymi odbiorcami żyta z Polski w roku gospodarczym 2019/2020 były kraje unijne (96% udziału), przede wszystkim Niemcy (610 tys. ton, 78% wolumenu tego zboża) i Hiszpania (97 tys. ton, 12%), a spoza UE – Federacja Rosyjska (27 tys. ton, 3%) i Norwegia (6 tys. ton, niecały 1%). 

Żyto, tak jak i inne zboża, w II kwartale 2021 nadal drożało. Oferowane najczęściej ceny przełamały granicę 70 zł/dt. Zdarzało się, że podmioty skupowe gotowe były zapłacić sprzedającym nawet 75 zł/dt. W portach za żyto paszowe można było otrzymać nawet 74 zł/dt. Najczęściej firmy skupujące w kraju proponowały cenę 68–73 zł/dt. Cena żyta w czerwcu 2021 roku była nadal stabilna, punkty skupu najczęściej płaciły 68–75 zł/dt, nieco wyższą cenę proponowały młyny. Żyto z nowych zbiorów w portach jest kontraktowane dalej po 75 zł/dt. 

Podmioty skupowe w woj. kujawsko-pomorskim za dostarczone żyto ozime płaciły w czerwcu br. (w zależności od parametrów jakościowych) od 62 do 73 zł/dt netto za żyto konsumpcyjne oraz od 58 do 75 zł/dt za żyto paszowe. Średnia cena netto skupu żyta ozimego (konsumpcyjnego i paszowego) w okresie od lipca 2020 roku do czerwca 2021 kształtowała się na poziomie 63 zł/dt. Średnia cena skupu żyta ozimego w czerwcu br. wyniosła 67 zł/dt. Więcej informacji odnośnie kształtowania się cen płodów rolnych w wybranych punktach skupu na terenie woj. kujawsko-pomorskiego, w tym cen żyta, można uzyskać na stronie Naszego Ośrodka: www. notowania.kpodr.pl.

Poniższa tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha żyta ozimego według cen brutto nasion i środków do produkcji z lipca 2021 r., opracowaną na podstawie wydawnictwa „Kalkulacje Rolnicze”. Założenia metodyczne do „Kalkulacji Rolniczych” znajdziecie Państwo na stronie naszego Ośrodka.

Tabela 1. Kalkulacja uprawy 1 ha żyta ozimego

Lp.

Poziom intensywności

Niski
25 dt/ha

Średni
35 dt/ha

Wysoki
45 dt/ha

Wyszczególnienie

A

Wartość produkcji

2 530

3 160

3 790

 

Nasiona żyta ozimego – 63 zł/dt – (średnia cena skupu od lipca 2020 do czerwca 2021 r.)

1 575

2 205

2 835

JPO1)

955

955

955

1.

Materiał siewny

272

272

272

2.

Nawozy mineralne

288

540

875

3.

Środki ochrony roślin

110

110

274

4.

Inne koszty2)

54

65

79

B

Koszty bezpośrednie (1+2+3)

724

987

1 500

C

Nadwyżka bezpośrednia (A-B)

1 806

2 173

2 290

4.

Usługi3)

552

624

696

5.

Praca maszyn własnych

647

665

743

6.

Pozostałe koszty4)

761

777

794

D

Koszty pośrednie (4+5+6)

1 960

2 066

2 233

E

Koszty całkowite (B+D)

2 684

3 053

3 733

F

Koszt jednostkowy (zł/dt)

107,4

87,2

82,9

G

Dochód rolniczy netto (C-D)

- 154

107

57


Źródło: Opracowanie własne na podstawie „Kalkulacji Rolniczych” KPODR w Minikowie
1) – jednolita płatność obszarowa, płatność za zielenienie, płatność dodatkowa,
2) – sznurek,
3) – zbiór (kombajnowanie, prasowanie słomy), 
4) – koszty utrzymania budynków, podatki i ubezpieczenia, pozostałe koszty.
Wykorzystano materiały: Rynek zbóż w Polsce – KOWR

 

kontakt1.jpg
Waldemar Poświata
Artykuł opracowany we współpracy z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

POWIĄZANE TEMATY:żyto ozime
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO