KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Fruwająca zaraza cz. II

Opublikowano 04.11.2021 r.
Ptaki są dla wielu z nas ważnym źródłem pokarmu, jednak ich chów wiąże się z koniecznością przestrzegania wielu zasad zoohigieny. Poniższy tekst jest źródłem informacji, ale też porządkuje naszą wiedzę w kwestii walki z ptasią grypą.

Bioasekuracja


Ochrona życia (bio – życie, biologia – nauka o życiu; asekuracja – ochrona) może być prowadzona jako zewnętrzna i wewnętrzna. Pierwsza z nich dotyczy otoczenia gospodarstwa lub fermy, druga – wnętrza. Nieprzestrzeganie zasad ochrony zwiększa ryzyko rozprzestrzeniania się ptasiej grypy. 

Ważnymi elementami bioasekuracji są maty nasączone płynem dezynfekcyjnym, umieszczone w bramie wjazdowej i wyjazdowej oraz przed wejściami do budynków, zwłaszcza do budynków inwentarskich. Maty należy regularnie sprawdzać i uzupełniać płyn i o ile to możliwe nie dopuszczać do jego rozcieńczenia wodami opadowymi oraz przed wylewaniem się na zewnątrz i wsiąkaniem w glebę. Należy zaopatrzyć się w profesjonalne maty. 

Wskazane jest stosowanie preparatów do odkażania rąk. Osoby wchodzące, a nie będące pracownikami, powinny ubierać jednorazową odzież ochronną. Pracownicy muszą być wyposażeni w odzież, którą będą używać wyłącznie w budynkach z drobiem. Najlepszym rozwiązaniem w budynkach inwentarskich są tzw. śluzy z częścią czystą i brudną, gdzie pracownicy będą mogli przebrać się. Po każdym kontakcie z drobiem lub dzikimi ptakami należy umyć ręce wodą z mydłem, a obsługa drobiu powinna odbywać się w odzieży ochronnej i obuwiu ochronnym. W tym samym ubraniu i obuwiu nie wolno obsługiwać innych zwierząt, a zwłaszcza ptaków.


Słomę ściółkową zaleca się zabezpieczyć przed dostępem dzikich ptaków. Przechowywać ją w zamkniętych i zadaszonych pomieszczeniach. Należy sprawdzać połączenia i rury silosów paszowych. Zwracać uwagę na obecność w nich zanieczyszczeń odchodami dzikich ptaków. W razie potrzeby uszczelnić nieszczelności w budynkach inwentarskich. W oknach i otworach wstawić siatki i zabezpieczyć kanały wentylacyjne. Zabezpieczyć przed dostępem dzikiego ptactwa istniejące na terenie gospodarstw zbiorniki wodne. Nie tworzyć nowych zbiorników. Na terenie gospodarstwa nie dokarmiać dzikiego ptactwa. Spod drzew owocowych znajdujących się na terenie gospodarstwa usunąć opadłe owoce.


Bioasekuracja małych stad


Zabezpieczenie drobiu przed ptasią grypą zależy m.in. od wielkości stada. Karmienie i jego pojenie w gospodarstwach drobnotowarowych powinno odbywać się w zamkniętych pomieszczeniach, bez możliwości dostępu do nich dzikich ptaków. Jednak drób może przebywać na ogrodzonym terenie, ale dzikie ptaki nie mogą mieć do niego dostępu. Woda do pojenia i mycia budynków musi pochodzić z gospodarstwa. Nie może to być woda rzeczna lub ze zbiorników wodnych. Należy izolować od siebie drób z różnych gatunków. Wszystkie pasze powinny być przechowywane w zamkniętych pomieszczeniach lub szczelnie przykryte, aby nie dostało się do nich dzikie ptactwo. Osoby prowadzące chów przyzagrodowy nie powinny pracować w przemysłowych fermach drobiu.


Bioasekuracja w chowie wielkostadnym


Wiosną i jesienią drób utrzymywany w wielkotowarowym chowie powinien być zamknięty ze względu na wędrówki dzikich ptaków. Jednak jeżeli przebywa na zewnątrz, na wolnym powietrzu, nie mogą mieć do niego dostępu dzikie ptaki. Żywienie i pojenie musi odbywać się zawsze w pomieszczeniach zamkniętych, które uniemożliwiają dostęp dzikiemu ptactwu. 
Pasza i woda musi być przechowywana w szczelnych zbiornikach (pojemnikach), najlepiej wewnątrz budynków inwentarskich. Woda do pojenia i mycia powinna pochodzić z gospodarstwa, a nie z rzek czy zbiorników wodnych. Powinno być ograniczone przemieszczanie się osób, zwłaszcza obcych oraz zwierząt między budynkami, w których przechowywane są pasze a obiektami, w których utrzymywany jest drób. We wjazdach i wyjazdach z ferm oraz przed wejściami do budynków należy rozłożyć maty nasączone środkiem dezynfekcyjnym. Należy wprowadzić zakaz wjazdu na fermę pojazdów, oprócz dostaw pasz i odbioru drobiu do rzeźni lub zakładów utylizacyjnych. Pojazdy muszą być obowiązkowo dezynfekowane. Pracownicy obsługujący drób powinni pracować w odzieży ochronnej i obuwiu ochronnym. Przed wejściem do budynków z drobiem muszą umyć i zdezynfekować ręce. Nie powinni mieć kontaktu z innymi ptakami, np. kurami, gołębiami.

Bioasekuracja drobiu wodnego


Jeżeli kaczki i gęsi, otrzymują zielonki, to zwłaszcza wiosną i jesienią z powodu wędrówek dzikich ptaków, nie mogą one pochodzić z użytków zielonych o wysokim ryzyku zainfekowania ich wirusem wysoce zjadliwej ptasiej grypy, położonych nad zbiornikami wodnymi, bagnami i innymi miejscami gromadzenia się dzikiego ptactwa.
Bioasekuracja w chowie gołębi


Zasady bioasekuracji dotyczą także hodowców gołębi. Powinni oni karmić je i poić tak, aby wykluczony był dostęp do nich dzikich ptaków. Pasze powinny być przechowywane w pomieszczeniach zamkniętych lub w szczelnie przykrytych zbiornikach (pojemnikach), bez dostępu do nich dzikich ptaków.

Zgłoszenie podejrzenia wystąpienia ptasiej grypy


Jest to obowiązek, którego niedopełnienie stanowi wykroczenie zgodnie z Ustawą z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Wszelkie niepokojące objawy chorobowe lub upadki drobiu należy niezwłocznie zgłosić powiatowemu lekarzowi weterynarii.
Posiadacz drobiu jest zobowiązany poinformować powiatowego lekarza weterynarii lub najbliższy podmiot świadczący usługi weterynaryjne o pojawieniu się ptasiej grypy. Należy podać zauważone objawy kliniczne oraz poinformować, czy występuje znaczący spadek pobierania paszy i wody.


Do czasu przybycia urzędowego lekarza weterynarii, posiadacz drobiu, który zgłosił powiatowemu lekarzowi weterynarii podejrzenie o ptasiej grypie, zobowiązany jest do izolacji i strzeżenia wszystkich ptaków przebywających w gospodarstwie. Musi wstrzymać się od wywożenia, wynoszenia i zbywania produktów z gospodarstwa, zwłaszcza mięsa, zwłok zwierzęcych, pasz, wody, ściółki i nawozów naturalnych. Nie może wywozić także materiału biologicznego, np. nasienia, komórek jajowych  i zarodków. Musi uniemożliwić osobom postronnym dostęp do pomieszczeń lub miejsc z ptakami podejrzanymi o zakażenie lub chorymi.


Środki z budżetu państwa za padłe zwierzęta z powodu zachorowania na grypę ptaków otrzyma posiadacz zwierząt, który dopełnił obowiązku zgłoszenia podejrzenia wystąpienia objawów ptasiej grypy, zanim powiatowy lekarz weterynarii otrzymał informację o zgłoszeniu.


Dzierżawcy lub zarządcy obwodów łowieckich zgłaszają zwiększoną śmiertelność dzikich ptaków powiatowemu lekarzowi weterynarii lub najbliższemu podmiotowi świadczącemu usługi weterynaryjne.

Czy ptasia grypa jest niebezpieczna dla ludzi?


Do tej pory odpowiedź na to pytanie brzmiała, że nie, przy zachowaniu zasad higieny i bioasekuracji. A jak jest teraz?
U ludzi pandemie, czyli epidemie choroby zakaźnej w różnych środowiskach i na dużym obszarze, np. na różnych kontynentach w tym samym czasie już pojawiały się wielokrotnie. Obecnie niestety też mamy do czynienia z podobnym bardzo groźnym zjawiskiem. Jeżeli chodzi o ptasią grypę, to mogą ją wywołać podtypy H1, H2 i H3. Jednak wirusy te nie stanowią dużego zagrożenia, jeżeli przestrzega się zasad higieny osobistej. Ludzie mogą zarazić się ptasią grypą mając bardzo bliski kontakt bezpośredni z chorymi zwierzętami lub powierzchniami i przedmiotami skażonymi, np. przenosząc ptaki lub przebywając w odległości do 1 metra od nich, bądź też mając kontakt z ich odchodami lub powierzchniami i przedmiotami zanieczyszczonymi ich odchodami. 


Badania genetyczne dowiodły, że typ H5N8 pochodzi ewolucyjnie od wirusa H5N1. I choć wskazano, że jego profil jest typowy i charakterystyczny dla wirusów ptasich i nie posiada on głównych cech przystosowawczych do organizmu człowieka, to jednak ze względu na dużą zmienność wirusów należy zachować ostrożność. Okazało się, że to zalecenie było bardzo zasadne. Niedawno Rosja poinformowała Światową Organizację Zdrowia (WHO) o wykryciu pierwszego na świecie przypadku ptasiej grypy u człowieka wywołanego wirusem H5N8, który jest wysoce zjadliwy (HPAI), a dotychczas nie był obecny wśród ludzi.
Do tej pory najwięcej przypadków zakażenia ptasią grypą  stwierdzono u ludzi na obszarach wiejskich i podmiejskich w gospodarstwach utrzymujących małe stada drobiu, mogącego bez przeszkód poruszać się po terenie gospodarstwa lub poza nim. U ludzi infekcje stwierdzano w przypadku podtypów H5N1i H7N9, którymi człowiek może się zarazić od zwierząt. Naturalnym nosicielem tych wirusów jest migrujące ptactwo wodne, zwłaszcza dzikie kaczki. Nie odnotowano przypadków infekcji człowiek-człowiek. 


Według Głównego Lekarza Weterynarii nie istnieje żadne zagrożenie zakażenia się grypą ptaków przez konsumentów spożywających mięso drobiowe i jego przetwory, ponieważ wirus szybko ginie w produktach drobiarskich poddanych obróbce termicznej (smażeniu, gotowaniu itp.).

 

 
dr hab. Piotr Dorszewski 
"Wieś Kujawsko-Pomorska", październik 2021 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do niego tutaj

POWIĄZANE TEMATY:grypa ptaków
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO