Rasa rodzima - zasady certyfikacji marką

Rasa rodzima - certyfikacja

W Instytucie Zootechniki PIB w ramach realizacji projektu „Kierunki wykorzystania oraz ochrona zasobów genetycznych zwierząt w warunkach zrównoważonego rozwoju” opracowane zostało logo RASA RODZIMA (jako logo zbiorcze) oraz mutacje tego znaku dla każdej rasy rodzimej, ma być ono podstawą promocji ras rodzimych zwierząt gospodarskich i pozyskiwanych od nich surowców i produktów.

Jak uzyskać znak RASA RODZIMA?

Aby produkt mógł być sprzedawany ze znakiem RASA RODZIMA, zainteresowany hodowca/przetwórca składa wniosek o udzielenie prawa do posługiwania się logiem do Instytutu Zootechniki PIB. Pozytywne rozpatrzenie wniosku oraz kontrola początkowa na miejscu, doprowadza do podpisania umowy przez uczestnika programu z instytucją udzielającą znaku, czyli Instytutem Zootechniki PIB. Umowa określa szereg warunków dotyczących hodowli zwierząt i przetwórstwa surowców, które uczestnik programu zobowiązuje się spełnić.

Ponadto corocznie przedkłada on informację o wielkości certyfikowanej produkcji oraz sporządza sprawozdanie dotyczące skali stosowania logo i wyników ekonomicznych na sprzedawanych produktach z surowców pochodzących od ras rodzimych.

Obowiązki posiadacza loga RASA RODZIMA

Podczas całego procesu chowu musi istnieć możliwość pełnej identyfikacji w zakresie genotypu, a także możliwość prowadzenia oceny wartości użytkowej zwierząt. W wyjątkowych sytuacjach logo może zostać przyznane dla ras nie objętych programami ochrony, jednak tylko w przypadku, gdy badana jakość produktów potwierdzają ich unikalny charakter. Przetwórco-hodowca zobowiązuje się do przestrzegania zapisów programu ochrony zasobów genetycznych danej rasy, nie przyspiesza w nienaturalny sposób jakiegokolwiek momentu z cyklu życia zwierząt oraz nie wpływa w nienaturalny sposób na ich wydajność. Ponadto uczestnik programu zobowiązany jest do przestrzegani a określonych warunków chowu i hodowli oraz przetwórstwa w zakresie takich elementów jak:

Tradycja – czyli wykorzystywanie jedynie lokalnych ras zwierząt, tradycyjnych metod chowu, naturalnych lub niskoprzetworzonych pasz gospodarskich, a także zagwarantowanie zwierzętom swobodnego dostępu do wybiegów. Zwierzęta chowane są w ekosystemie charakterystycznym dla ich rasy lub jak najbardziej do niego zbliżonym środowisku naturalnym. Preferowana jest unikalna, ręczna produkcja na małą skalę, w małych gospodarstwach, gdzie w miarę możliwości jak najwięcej czynności związanych ze zwierzętami powinno być wykonywane osobiście przez znany zwierzętom personel.

Dobrostan zwierząt – a więc stan zdrowia fizycznego i psychicznego, w którym zwierzęta są w pełnej harmonii ze swoim środowiskiem. Zapewnienie zwierzętom warunków niezbędnych do zabezpieczenia dobrostanu:

• wolność od głodu i pragnienia;
• wolność od dyskomfortu;
• wolność od bólu, urazów, chorób;
• wolność od strachu i stresu; zdolność do wyrażania normalnego behawioru.

Personel, czyli osoby zajmujący się w sposób bezpośredni zwierzętami muszą być w odpowiedni sposób przeszkolone i posiadać niezbędną wiedzę na temat zdrowia i potrzeb związanych z dobrostanem zwierząt, w tym w szczególności w zakresie procedur ratowniczych, w przypadku potencjalnych sytuacji kryzysowych.

Sprzęt i urządzenia wykorzystywane przy pracy ze zwierzętami muszą być regularnie czyszczone i utrzymywane w dobrym stanie technicznym, jak też wykonane z materiałów nieszkodliwych dla zwierząt

Ochrona przyrody i krajobrazu – w tym przypadku hodowca zobowiązuje się do pielęgnacji wykorzystywanych podczas chowu zwierząt zasobów przyrody. Zapewnia dostęp zwierzętom do naturalnych terenów i wybiegu. W przypadku zwierząt stadnych, wypas jest on prowadzony w sposób ekstensywny na dużej powierzchni, nie wpływający na degradację środowiska.

Przetwórstwo - tu stosuje się wyłącznie tradycyjne metody przetwórstwa. Jakość surowców musi zostać zatwierdzona przez inspekcję weterynaryjną. Gotowe produkty muszą charakteryzować się odpowiednim smakiem, barwą i zapachem charakterystycznym dla danego produktu.Jest zrozumiałe, że podczas procesu przetwórstwa, musi zostać zagwarantowana pełna higiena, stosowanie w tym procesie wyłącznie naturalnych substancji konserwujących.

Przechowywanie i magazynowanie – tu także konieczna jest ciągła kontrola pod kątem szczelności opakowań oraz warunków składowania i przechowywania.

Kiedy można stosować znak RASA RODZIMA?

Uczestnik Programu ma prawo do posługiwania się znakiem Rasa Rodzima w przypadku:
• oznaczania pomieszczeń hodowlanych, siedziby stada, zakładu przetwórczego, punktów sprzedaży, samochodów dostawczych
• oznaczania pastwisk, stanowisk dla zwierząt
• oznaczania opakowań zbiorczych i opakowań jednostkowych z produktami spożywczymi stworzonymi „na rasach rodzimych”
• umieszczania znaku na dokumentach w relacjach z kontrahentami
• we własnych materiałach informacyjno-promocyjnych, w mediach elektronicznych i drukowanych (katalogi, ulotki, strony
internetowe).

Promując produkty ras rodzimych, podkreślamy znaczenie polskich ras rodzimych, ich wartość historyczną, społeczno-kulturową, rolę jaką odgrywają w odbudowie środowiska i krajobrazu oraz nieoceniony potencjał, jaki stanowi ich zasób genetyczny.