KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice

WYSZUKIWARKA

Dobra droga – wielokierunkowość w gospodarstwie ekologicznym

Opublikowano 11.03.2022 r.
Ideą rolnictwa ekologicznego jest produkcja żywności, która łączy praktyki najkorzystniejsze dla środowiska i klimatu, ochronę zasobów naturalnych, wysoki stopień różnorodności biologicznej oraz stosowanie wysokich norm dotyczących dobrostanu zwierząt.

Celem rolnictwa ekologicznego jest również odpowiedź na ciągle rosnące zapotrzebowanie konsumentów na produkty wytwarzane przy użyciu naturalnych środków i procesów. Według podanej definicji gospodarstwa ekologiczne powinny charakteryzować się bogatą strukturą upraw oraz utrzymywaniem zwierząt w gospodarstwie, które oprócz dostarczenia surowców  pozwolą na obieg zamknięty materii w gospodarstwie.


Dobrym przykładem powyższych założeń jest gospodarstwo pani Anny Stępień z miejscowości Kiełpin, w gminie Tuchola. Powierzchnia gospodarstwa pani Anny to ok. 40 ha, w tym 30 ha użytków rolnych oraz 10 ha lasu. Gospodarstwo od 1986 roku objęte jest kontrolą jednostki certyfikującej w zakresie rolnictwa ekologicznego. Gleby są zróżnicowane, od piaszczystych po gliniaste, klasy od IIIb do IVb. 


Płodozmian jest urozmaicony, zaspokaja potrzeby żywieniowe trzody chlewnej, uprawiane jest również zboże i warzywa na sprzedaż (m.in. burak ćwikłowy, seler korzeniowy, por, kapusta, dynia, pietruszka, marchew jadalna, cebula, ziemniaki). Coroczny udział roślin bobowatych w strukturze upraw wynosi ok. 30%. Strukturę gleby poprawia również uprawa jednorocznych i wieloletnich traw z bobowatymi drobnonasiennymi.  W gospodarstwie są również trwałe użytki zielone przeznaczane na paszę. Przykładowy płodozmian przedstawia się następująco: żyto – ziemniaki – jęczmień – trawy z bobowatymi drobnonasiennymi – pszenica – groch z peluszką. 
Uprawa warzyw stanowi ok. 8% powierzchni gospodarstwa, jest to produkcja trudna, wymagająca dużej wiedzy i doświadczenia, czaso- i pracochłonna. W uprawie warzyw pani Anna bierze pod uwagę zjawisko allelopatii, co zapewnia stabilne plony oraz zdrowotność plantacji. Niezwykle ważne w rolnictwie ekologicznym jest następstwo roślin po sobie, gdyż pozwala uniknąć chorób i szkodników. 

W przydomowym sadzie o powierzchni około 20 arów rośnie jabłoń domowa, wiśnia, grusza, czereśnia, śliwa. Drzewa są głównie starych odmian, takich jak: szara reneta, malinówka, papierówka, kosztela, węgierki, klapsa.  

Pani Anna sprzedaje produkty wytworzone w gospodarstwie do kilku miejsc, zboża do przetwórni ekologicznej, warzywa i owoce do kilku sklepów z żywnością ekologiczną. Produkty można także nabyć prosto z gospodarstwa. Dzięki bogatemu asortymentowi oraz posiadaniu przechowalni rolniczka zaopatruje sklepy oraz klientów indywidualnych przez znaczną część roku. 

W gospodarstwie utrzymywana jest trzoda chlewna rasy polska biała zwisłoucha, aktualnie w ilości 2 maciory i tuczniki, średnio ok. 40 szt. rocznie. Zwierzęta żywione są paszami wyprodukowanymi w gospodarstwie, karmione są jęczmieniem, grochem siewnym z peluszką, suszem z lucerny, rozdrobnionym sianem, pszenicą, odpadami warzywnymi surowymi, jak i gotowanymi, latem również zielonką. Okres tuczu do wagi ok. 100 kg wynosi około 12 miesięcy. W gospodarstwie planuje się zwiększyć chów i hodowlę trzody chlewnej, jak tylko 18-letni syn pani Anny Mateusz, uczeń technikum rolniczego, będzie mógł poświęcić więcej czasu i energii na pracę w gospodarstwie.


Nawozy naturalne przechowywane są na płycie obornikowej, obornik stosowany jest jesienią przed uprawą ziemniaków. Po zbiorze ziemniaków wysiewana jest gorczyca na poplon. 

Rolnicy wspierają bioróżnorodność na wiele sposobów. Posiadają ok. 10 ha lasu, nasadzenia są głównie sosnowo-świerkowe, najstarsze mają 70 lat, najmłodsze są 2-letnie. Dbają również o zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, w ich skład wchodzą m.in. grusze, lipy, wierzby. Na terenie gospodarstwa zlokalizowanych jest 5 zbiorników wodnych o łącznej powierzchni około 0,5 ha oraz mała pasieka. Pani Anna w celu zwiększania różnorodności biologicznej w gospodarstwie wzięła udział w projekcie „Pradawne Ziarno” w ramach operacji pn. „Innowacje w uprawie, przetwórstwie i wprowadzaniu na rynek pierwotnych form pszenic okrągłoziarnowej i perskiej o podwyższonej wartości odżywczej”. Ideą przedsięwzięcia była uprawa starych odmian pszenic w celu zbadania ich właściwości prozdrowotnych i możliwości wprowadzenia produktów przetworzonych do handlu. Rolniczka jest otwarta na współpracę z ośrodkami naukowymi, wcześniej również podejmowała współpracę z Uniwersytetem Technologiczno-Przyrodniczym w Bydgoszczy, obecnie Politechniką Bydgoską im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich, w zakresie uprawy warzyw. W rozwoju produkcji ekologicznej duże znaczenie ma współpraca rolników z naukowcami. Jest to cenne źródło wiedzy nie tylko dla rolnika, który zdecydował się na prowadzenie doświadczeń i obserwacji, ale również dla innych rolników, którzy dzięki upowszechnianiu projektów zdobywają potrzebną wiedzę.


Gospodarstwo jest dobrze wyposażone w niezbędny sprzęt do uprawy i zbioru roślin, posiada m.in.: 3 ciągniki, przyczepy, kombajn zbożowy, ziemniaczany, sadzarkę do ziemniaków, siewnik, opryskiwacz, bronę chwastownik, pług 4-skibowy obracany, wał uprawowy, wózek widłowy. 


Z rozwiązań przyjaznych środowisku w gospodarstwie od 7 lat działa instalacja fotowoltaiczna o mocy 10 KW oraz instalacja solarna do podgrzewania wody. Znaczne zapotrzebowanie na energię elektryczną generuje chłodnia do warzyw. W gospodarstwie zostało wymienione całe pokrycie dachowe, w obejściu nie ma już wyrobów azbestowych.


Gospodarstwo pani Anny Stępień jest gospodarstwem ze zrównoważoną produkcją roślinną i zwierzęcą oraz szerokim wachlarzem upraw, co wprowadza bogaty asortyment na rynek produktów ekologicznych. Dotychczasowa ciężka praca rolniczki została doceniona, gdyż w wojewódzkim etapie konkursu na „Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne” w 2021 roku zajęła trzecie miejsce. W sytuacji wzrastającego popytu na produkty rolnictwa ekologicznego bardzo ważna jest szeroka oferta oraz możliwość zakupu płodów rolnych prosto z gospodarstwa. 

 

 
Ilona Oleś
"Wieś Kujawsko-Pomorska", luty 2022 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do niego tutaj
POWIĄZANE TEMATY:gospodarstwo ekologiczne
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO