KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Skuteczna inseminacja bydła

Opublikowano 25.03.2022 r.
Inseminacja jest to zabieg sztucznego unasieniania polegający na mechanicznym zdeponowaniu nasienia buhaja w drogach rodnych samicy, w celu zapłodnienia komórki jajowej i wydania na świat potomstwa.

inseminacja bydła

Inseminacja bydła

Cykl płciowy u niezacielonych krów i jałówek trwa średnio 21 dni (z wahaniami od 18 do 21) i w tym samym rytmie powtarza się krótki okres pobudliwości płciowej zwany rują. Dzieli się ona na fazę przedrujową, ruję właściwą i fazę porujową. W okresie przedrujowym możemy zaobserwować następujące 
objawy zewnętrzne, takie jak: 

  • szukanie kontaktu z innymi osobnikami 
  • oblizywanie innych zwierząt, człowieka lub siebie 
  • charakterystyczne porykiwanie 
  • spadek żerności 
  • obniżona wydajność mleczna 
  • wzrost temperatury ciała 
  • obrzmienie warg sromowych 
  • zaczerwienienie błon śluzowych przedsionka pochwy 
  • obskakiwanie innych zwierząt.

Ruja właściwa charakteryzuje się tolerancją na obskakiwanie innych osobników, wypływami z dróg rodnych śluzu rujowego (ciągliwego, szklistego, w kształcie grubych nitek, sopla) i trwa ok. 36 godzin. W okresie porujowym zwierzęta nie poddają się obskakiwaniu, wykazują skłonność do leżenia. Zanikają wówczas wszystkie objawy pobudzenia, śluz jest skąpy, lepki, gumowaty, czasem z domieszką krwi.

Schemat przebiegu rui u krów

Najwłaściwszym terminem unasieniania krów jest druga połowa fazy rujowej i początek fazy porujowej, tj. między 12. a 24. godziną od początku rui właściwej. U jałówek ruja trwa krócej i dlatego należy je unasieniać dwie godziny wcześniej niż krowy. Niekiedy wskazana jest reinseminacja, którą wykonuje się 10-12 godzin po pierwszym zabiegu.

Termin krycia

 

Inseminator przybywający na fermę powinien przed zabiegiem inseminacji przeprowadzić wywiad z właścicielem i przejrzeć kartę krowy. Musi pozyskać informacje o:

  • pochodzeniu, wieku oraz rasie krowy 
  • długości trwania ostatniej rui ˗ jakie są objawy i ile trwa okres międzyrujowy 
  • przebytych chorobach i leczeniu
  • skuteczności poprzednich unasienień 
  • dacie ostatniego wycielenia oraz problemach poporodowych 
  • stanie zdrowotnym krowy. 

Następnym krokiem jest obserwacja krowy i badanie. Inseminator sprawdza zabarwienie i przejrzystość śluzu pochwowego, wygląd wiązadeł macicy i warg sromowych. Po obserwacji następuje badanie rektalne, mające na celu ustalenie stanu jajników i macicy metodą palpacyjną (dotykową). Czasami trzeba przeprowadzić dodatkowe badanie waginalne, stosowane tylko w przypadku pojawienia się wątpliwości co do gotowości układu rozrodczego na przyjęcie nasienia.

Istnieją metody zwiększenia skuteczności inseminacji. Na podstawie badania USG możemy stwierdzić, który jajnik owuluje. Jeśli inseminator ma taką informację, może zdeponować nasienie w odpowiednim rogu macicy, żeby zminimalizować drogę, jaką muszą pokonać męskie komórki rozrodcze, zanim połączą się z komórką jajową.

Należy pamiętać, że nie zaleca się inseminować krów: w pierwszej rui po wycieleniu (macica nie jest gotowa na przyjęcie zarodka); o złej kondycji, bez objawów rujowych; bydła z chorobami układu rodnego; jałówek, które nie osiągnęły dojrzałości hodowlanej (waga 360-380 kg). 

Zabieg inseminacji niesie za sobą wiele korzyści, takich jak:

  • szybkie uzyskanie wysokiego postępu hodowlanego 
  • możliwość wykorzystania nasienia najlepszych buhajów o najwyższym potencjale genetycznym i produkcyjnym, sprawdzonych na potomstwie
  • indywidualny dobór odpowiedniego buhaja, według założonego celu i potrzeb 
  • ochrona stada przed chorobami krycia (nasienie buhajów użyte do inseminacji jest pod nadzorem lekarsko-weterynaryjnym) 
  • oszczędność czasu 
  • możliwość stosowania różnych ras buhajów do krzyżowania towarowego, wzbogacającego stado o korzyści płynące z efektu heterozji (wybujałości mieszańców) 
  • sposobność wykorzystania potomstwa po wybitnych buhajach i krowach o wysokiej wydajności do reprodukcji lub na sprzedaż.
 
Błażej Miksa 
Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
POWIĄZANE TEMATY:inseminacja bydła
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO