KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Narodowy Instytut Wolności
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

Nowoczesne programy hodowlane u zwierząt

Opublikowano 15.01.2018 r.
Oto nowoczesne programy hodowlane u zwierząt, umożliwiające poprawę i optymalizację zysków przy pomocy najnowszych technik reprodukcyjnych. Techniki te obejmują: sztuczne zapłodnienie, kriokonserwację (zamrażanie) gamet lub zarodków, indukcję wielu owulacji, transfer zarodków, zapłodnienie in vitro, oznaczanie płci plemników lub zarodków, transfer jądrowy, klonowanie itp.

Programy hodowlane u zwierząt – sztuczna inseminacja i kriokonserwacja

Sztuczną inseminację stosuje dla uzyskania potomstwa od genetycznie lepszych samców nawet przez ponad 200 lat, bo tyle czasu wytrzymuje nasienie mrożone. Udoskonalenia metod kriokonserwacji czyli zamrażania i przechowywania nasienia, uczyniły sztuczną inseminację dostępną dla większej liczby hodowców. W ten sam sposób, co kriokonserwacja nasienia, zamrażanie zarodków pozwoliło na globalną komercjalizację zwierząt o wysokich właściwościach genetycznych. Nasienie byków jest bardziej podatne na mrożenie i długie przechowywanie. W branży mleczarskiej sztuczna inseminacja jest prosta, ekonomiczna i skuteczna. Gorzej jest w przypadku bydła mięsnego, bo zwykle jest ono utrzymywane na pastwiskach w warunkach wolnego wypasu i trudniej tu stosować inseminację. Z niepoznanych jeszcze do końca przyczyn, nasienie od innych gatunków zwierząt gospodarskich (koni, świń i drobiu) krócej się przechowuje.

Programy hodowlane u zwierząt – wielokrotna owulacja i transfer zarodków

Rozwój technologii transferu zarodków pozwala zyskać wiele potomstwa od genetycznie lepszych samic. W zależności od gatunku, zapłodnione zarodki można pobrać od samic o wyższej wartości genetycznej, zwanych dawcami zarodków. Robi się to za pomocą technik chirurgicznych (u bydła i koni) lub niechirurgicznych (u świń i owiec). Genetycznie lepsze zarodki są następnie przenoszone do samic o mniejszej wartości genetycznej, zwanych biorcami zarodków. Aby zwiększyć liczbę zarodków możliwych do pozyskania, dawcy zarodka aplikuje się terapię hormonalną. Pozwala to uzyskać wiele owulacji, a nawet hiperowulację.

Programy hodowlane u zwierząt – zapłodnienie in vitro

In vitro to laboratoryjna metoda alternatywna do pobierania zarodków od zwierząt dawców. Zarodki są tu wytwarzane w probówkach. W metodzie tej, niedojrzałe komórki jajowe można uzyskać nawet z jajników samic niepłodnych lub będących w podeszłym wieku. Komórka jajowa jest pobierana techniką niechirurgiczną wykorzystującą ultradźwięki, w której igłą odsysa się niedojrzałe oocyty z jajników. Są one potem dojrzewane, zapładniane i hodowane ok. 7 dni in vitro, czyli w probówce. W tym czasie zyskują one stadium odpowiednie do inseminacji lub zamrożenia.

Programy hodowlane u zwierząt – wyznaczanie płci plemników i zarodków

Przemysł mięsny u bydła preferuje samce cieląt, bo mają większą masę i wyższą wydajność paszy, w porównaniu z żeńskimi jałówkami. Natomiast przemysł mleczarski preferuje cielęta jałówki, bo to one mogą produkować potomstwo i mleko spożywcze dla ludzi. Potrzebne są więc metody ustalania płci nasienia lub zarodków, aby można było kontrolować płeć zyskiwanego potomstwa zwierząt hodowlanych. Robi się to, stosując specyficzny barwnik wiążący się z DNA (barwnik Hoechst 33342) i cytometr przepływowy czyli sorter komórek, dzięki czemu mierzy się zawartość DNA w poszczególnych plemnikach. U bydła plemniki X zawierają 3,8% więcej DNA, niż plemniki Y. U ssaków o płci męskiej decyduje tymczasem obecność chromosomu Y i jednego chromosomu X. Samice ssaków mają natomiast dwa chromosomy X. Choć ten proces określania płci jest powolny (ok. 10 mln żywych plemników każdej płci można znaleźć w godzinę), to umożliwia jednak określenie płci z dokładnością ponad 95%!

Programy hodowlane u zwierząt – transfer jądrowy lub klonowanie

Od połowy lat 80 XX w. opracowano technologię przenoszenia jądra z blastomeru (komórka z wczesnych, niezróżnicowanych zarodków fazy rozszczepienia) lub komórki somatycznej (fibroblast, skóra, serce, nerw, lub inna komórka ciała), do jądra oocytu wyłuszczonego (niezapłodniona żeńska komórka jajowa z usuniętym własnym jądrem). Z komórki przeciętnego zwierzęcia usuwa się więc jądro i w to miejsce daje się jądro innego zwierzęcia o cechach lepszych, które chcemy uzyskać. Pozwala to wytwarzać wiele kopii zwierząt prawie identycznych do zwierząt-dawców jąder. Uzyskuje się w ten sposób tzw. zwierzęta transgeniczne, czyli zwierzęta o wyższej jakości genetycznej (np. produkujące duże ilości mleka lub mięsa). Proces ten nazywa się też klonowaniem i stosuje się go głównie do klonowania bydła, owiec, świń, kóz, koni, mułów, kotów, królików, laboratoryjnych szczurów i myszy. Wskaźnik sukcesu dla rozmnażania zwierząt transferem jądrowym (klonowaniem) jest jednak słaby (mniejszy niż 10%) i zależy od wielu czynników (gatunek, jakości biorcy i źródła komórek jajowych, czyli dawcy).

 

Bibliografia:

    1. Agriculture and animal reproduction, https://www.shmoop.com/animal-reproduction/agriculture.html (dostęp: 11.01.2018 r.)
    2. D’Silva J., Stevenson P., Modern breeding technologies and the welfare of farm animals, Compassion in World Farming Trust 1995, https://www.ciwf.org.uk/media/3816969/modern-breeding-technologies-and-farm-animal-welfare.pdf (dostęp: 11.01.2018 r.)
    3. Haves Y.M, Assisted Reproductive Technologies in Farm Animals, 2nd International Conference on the Modern Approaches in Livestock's Production Systems, At Alexandria Egypt, Conference Paper October 2015 with 3,480 Reads, https://www.researchgate.net/publication/282943615_Assisted_Reproductive_Technologies_in_Farm_Animals (dostęp: 11.01.2018 r.)
    4. Reproductive techniques, Fabre TP, http://www.fabretp.eu/reproductive-techniques.html (dostęp: 11.01.2018 r.)
    5. Reproductive Technoligy, https://en.wikipedia.org/wiki/Reproductive_technology (dostęp: 11.01.2018 r.)
    6. Research in Assisted Reproductive Technologies, United States Department of Agriculture, National Institute of Food and Agriculture USDA, https://nifa.usda.gov/research-assisted-reproductive-technologies (dostęp: 11.01.2018 r.)

 

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO