KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Dlaczego warto hodować alpaki?

Opublikowano 26.08.2022 r.
Hodowla alpak staje się coraz bardziej popularna, nie tylko w gospodarstwach agroturystycznych, lecz także, jako główne źródło dochodu ze sprzedaży jedwabistego włókna, które jest trzy razy trwalsze, sześć razy cieplejsze od wełny owczej i może być wykorzystywane do produkcji bajecznych, delikatnych czapek, szalików czy maskotek.

hodowla alpak

Hodowla alpak

Liderem w hodowli alpak jest Ameryka Południowa. W Peru ich populacja przekracza 4 mln sztuk, a na drugim miejscu jest Boliwia. Alpaki utrzymywane są we wszystkich niemalże krajach tego kontynentu. Poza Ameryką Południową hodowle prowadzone są też w Australii – jest tam 300 tys. sztuk i w USA, gdzie ich liczba wynosi 130 tys. Popularne są również w wielu krajach europejskich, ale najliczniejszą populacją mogą pochwalić się Anglia (30 tys. szt.) i Niemcy.

Do Polski zostały sprowadzone z Chile w 2004 roku i bardzo dobrze zaaklimatyzowały się w naszym kraju. W 2012 r. było ich 621 sztuk. W tym samym roku powstał też Polski Związek Hodowli Alpak, który skupia osoby mające te zwierzęta. Import alpak z Wielkiej Brytanii sprawił, że nastąpiło przyspieszenie wzrostu populacji. W 2016 r. szacowano, że jest w Polsce ok. 3 tys. sztuk. Alpaki mają status zwierząt towarzyszących,
stąd nikt nie prowadzi faktycznego rejestru liczby osobników, dlatego trudno jest na bieżąco ustalić, ile tak naprawdę ich jest w naszym kraju.

Występują dwie rasy alpak różniące się okrywą włosową: Suri i Huacaya. W populacji dominuje rasa Huacaya – 85%, a Suri – dotyczy 15% zwierząt. W Polsce spotykamy alpaki wszystkich możliwych kolorów: są białe, écru, jasnobrązowe, ciemnobrązowe, szare, czarne i łaciate. Tworzą one grupy rodzinne złożone z dominującego samca, kilku samic i ich potomstwa. Alpaka jest trawożernym ssakiem parzystokopytnym z rodziny wielbłądowatych. To zwierzęta udomowione, hodowane dla wełny, mięsa, skóry, a także wykorzystywane w turystyce i rekreacji. Służą także we wspomaganiu terapii, w ramach tzw. alpakoterapii oraz jako ochrona innych stad zwierząt. Są przemiłe, przyzwyczajają się do właściciela, reagują na imiona oraz proste komendy. Łatwe w hodowli i pozbawione agresji, żyją do 25 lat. Na hektarze pastwiska można utrzymać od 5 do 10 alpak.

Żywią się głównie zielonką, dlatego koszty karmienia ziarnem są niewielkie. Są one inteligentne, odporne na choroby, łatwe w utrzymaniu i nie
powodują strat w hodowli. Alpaka jest zwierzęciem średniej wielkości o wydłużonym ciele, ma szyję i ogon. Tułów oparty jest na cienkich, długich kończynach. Jej ciało osiąga 128–151 cm długości, przy wysokości w kłębie 80–100 cm i masie ciała 55–85 kg. Zwierzęta te mają dwudzielną wargę, dzięki której jedząc rośliny, nie wyrywają ich korzeni z ziemi. Charakterystyczną cechą jest to, że ich miękkie poduszki stopy zakończone są paznokciem, dzięki czemu nie niszczą pastwisk. Ciąża u alpaki trwa około 335–340 dni. Rodzi się zazwyczaj jedno młode, które przez 6 miesięcy jest karmione głównie mlekiem matki. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 8 miesięcy, a do reprodukcji używane są samice mające półtora roku
lub po osiągnięciu wagi ciała odpowiadającej 75% masy dorosłego osobnika. Samce do rozrodu dopuszczane są dopiero w wieku 3 lat.

Wytrzymują trudne zimy dzięki wełnie odpornej na mroźny klimat, która dłużej zatrzymuje ciepło. Strzyże się je raz w roku, a masa runa wynosi od 1,5 do 5 kg, w zależności od wartości genetycznej zwierzęcia. Włókno na rynku światowym uzyskuje bardzo wysoką cenę i jest zaliczane do tzw. włókien specjalnych, ze względu na niewielką skalę produkcji w porównaniu z wełną owczą. Ze względu na szeroką gamę kolorów nie wymaga farbowania. Roczna produkcja na świecie wynosi 6 tys. ton, z czego 4,5 tys. ton przypada na Peru. Na to włókno jest nieograniczony popyt, ponieważ świetnie konkuruje ono z wełną owczą o podobnej średnicy. Surowe włókno kosztuje 80 zł/kg. To bardzo dużo, w porównaniu z wełną owczą, której 1 kg kosztuje 1-2 zł.

Natomiast 1 kg przędzy, tzw. baby alpaka, która pochodzi od najmłodszych zwierząt – a jest to włókno najcieńsze – kosztuje 600-700 zł. Alpaki strzyżone są raz w roku. Przeciętnie odrost runa wynosi 6–12 cm, zaś grubość 14–30 mikrometrów, w zależności od wartości genetycznej zwierzęcia. Masa runa to zwykle 1,5–5 kg. Cena w skupie uzależniona jest od grubości włókna. Im jest cieńsze, tym wyższa cena. Bardzo cienkie
włókno może być noszone w bezpośrednim kontakcie ze skórą ludzką, więc wykorzystywane jest do wyrobów odzieżowych, a nawet do wyrobu bielizny niemowlęcej. Z grubszego włókna powstają wyroby użytkowe. Skóry wraz z futrem wykorzystywane są do robienia maskotek, płaszczy, futer, kurtek i różnego rodzaju odzieży.

Mięso alpak jest dostępne w ekskluzywnych restauracjach, ale jest ono sprowadzane z Peru i Boliwii. Niemcy najchętniej zaopatrują się w nie w Peru, a Szwajcaria pozyskuje je z Boliwii. Konsumentami są osoby, które odwiedzały kraje południowoamerykańskie, kupowały to mięso i znają jego wartość. Do uboju przeznacza się najczęściej młode zwierzęta, których masa ciała wynosi 45–70 kg. Wydajność rzeźna wynosi 46–51%. Masa tuszy może osiągać do 26 kg. Wnętrzności ważą 19 kg, ubytki i skóra 3–4 kg, a samo mięso bez kości waży w granicach 19 kg. Kości jest tylko 3 kg. Mięso ma barwę czerwoną i charakteryzuje się niewielką zawartością tłuszczy.

Wykorzystać można również nawóz alpak: wysuszony może być stosowany do nawożenia upraw ogrodniczych, sadowniczych, zbożowych i okopowych. Podsumowując, można powiedzieć, że wykorzystanie alpak jest wszechstronne:

  • pełnią dużą rolę w ochronie środowiska i pielęgnacji krajobrazu
  • chronią inne gatunki zwierząt, bo są bardzo opiekuńcze i mają łagodne charaktery
  • dostarczają luksusowego włókna w szerokiej gamie kolorów, skór z futrem i mięsa o wysokiej wartości odżywczej
  • mają zastosowanie w działalności pozarolniczej: turystyce, rekreacji i alpakoterapii
  • wpływają pozytywnie na zdrowie ludzi poprzez zmniejszenie ciśnienia tętniczego, obniżenie tętna, spadek poziomu cholesterolu, trójglicerydów i zmniejszenie ryzyka chorób serca.
 
Halina Abramowicz
Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
POWIĄZANE TEMATY:alpakihodowla alpak
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO