Nowe odmiany pszenicy ozimej i żyta - zalecane dla ekogospodarstw

Odmiany zbóż dla gospodarstw ekologicznych

W ramach EDO wypracowywano wspólną metodykę badań pozwalającą ocenić przydatność odmian przy uwzględnieniu głównych kryteriów doboru odmian zbóż do uprawy w gospodarstwach ekologicznych. Są nimi:
‒ duża zimotrwałość, ponieważ łany przerzedzone w okresie zimy ulegają silnemu zachwaszczeniu i bardzo nisko plonują
‒ dostosowanie do lokalnych warunków siedliskowych, które umożliwia stabilne plonowanie danej odmiany (można korzystać z list odmian
zalecanych do uprawy na terenie danego województwa tworzonych na podstawie PDO – Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego)
‒ większa zdolność do regeneracji po intensywnych zabiegach pielęgnacyjnych, z wykorzystaniem brony chwastownika
‒ wcześniejsze dojrzewanie, ponieważ szkody powodowane przez choroby liści i kłosa (mączniaki, rdze i septoriozy) są na ogół mniejsze
niż przy odmianach późnych
‒ większa długość słomy i intensywniejsze krzewienie się (odmiany bardziej konkurencyjne
w stosunku do chwastów)
‒ mniejsze wymagania glebowe i dobra zdolność pobierania składników nawozowych z gleby.

Charakterystyka wybranych, nowych, najlepiej i stabilnie plonujących w badaniach dwu- i trzyletnich EDO, odmian zbóż (na podstawie Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rekomendacji Odmian COBORU)

Odmiany pszenicy ozimej

Owacja

• odmiana chlebowa – B
• wpisana do krajowego rejestru w 2017 r.
• hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR
• plonowanie na poziomie agrotechniki a1 (podstawowym): w 2021 r. – 100% w stosunku do wzorca (wz. = 89,4 dt z ha), w 2020 r. 98% (wz. = 93,1 dt z ha), w 2019 r. 101% (wz. = 83,6 dt z ha)
• zimotrwałość – 4.5 w skali 9-stopniowej
• odporność na choroby w skali 9-stopniowej: choroby podstawy źdźbła – 7.6, mączniak prawdziwy (liście) – 7.9, rdza brunatna – 7.8, rdza żółta – 8.4, brunatna plamistość liści (DTR) – 7.8, septorioza liści – 7.1, septorioza plew – 7.8, fuzarioza kłosów – 7.6 tolerancja na zakwaszenie gleby – 6, wysokość roślin – 101 cm, wyleganie przed zbiorem – 7.2
• odmianę do uprawy na podstawie doświadczeń PDO rekomendowały województwa: dolnośląskie (2021), lubuskie (2020), łódzkie (2019), mazowieckie (2020), opolskie (2020), warmińsko-mazurskie (2020), wielkopolskie (2021).

Hybery

• odmiana chlebowa – B, odmiana mieszańcowa – H
• wpisania do krajowego rejestru w 2016 r.
• hodowca: Saaten Union Recherche SAS; pełnomocnik: Saaten-Union Polska sp. z o.o.
• plonowanie na poziomie agrotechniki a1 (podstawowym): w 2021 r. – 101% w stosunku do wzorca (wz. = 89,4 dt z ha), w 2020 r. 103% (wz. = 93,1 dt z ha), w 2019 r. 100% (wz. = 83,6 dt z ha)
• zimotrwałość – 3.5 w skali 9-stopniowej
• odporność na choroby w skali 9-stopniowej: choroby podstawy źdźbła – 7.9, mączniak prawdziwy (liście) – 7.4, rdza brunatna – 7.3, rdza żółta – 8.6, brunatna plamistość liści (DTR) – 8, septorioza liści – 7.1, septorioza plew – 7.6, fuzarioza kłosów – 7.7
• tolerancja na zakwaszenie gleby – 5, wysokość roślin – 99 cm, wyleganie przed zbiorem – 7.7
• odmianę do uprawy na podstawie doświadczeń PDO rekomendowały województwa: lubuskie (2020), zachodniopomorskie (2019).

Odmiany żyta ozimego

Dolaro

• odmiana mieszańcowa – H
• wpisana do krajowego rejestru w 2016 r.
• hodowca: KWS Lochow GmbH; pełnomocnik: KWS Lochow Polska sp. z o.o.
• plonowanie na poziomie agrotechniki a1 (podstawowym): w 2021 r. – 125% w stosunku do wzorca (wz. = 67,6 dt z ha), w 2020 r. 128% (wz. = 70,8 dt z ha), w 2019 r. 130% (wz. = 62,7 dt z ha)
• odporność na choroby w skali 9-stopniowej:
• mączniak prawdziwy (liście) – 8.2, rdza brunatna – 6.5, rdza źdźbłowa – 7.8, rynchosporioza – 7.8, septoriozy liści – 7.3, choroby podstawy źdźbła – kompleks – 7.7
• tolerancja na zakwaszenie gleby – 5, wyleganie przed zbiorem – 7.1, wysokość roślin – 138 cm
• odmianę do uprawy na podstawie doświadczeń PDO rekomendowały województwa: kujawsko-pomorskie (2018), lubelskie (2019), łódzkie (2018), małopolskie (2019), mazowieckie (2019), opolskie (2017), podkarpackie (2019), świętokrzyskie (2019), wielkopolskie (2019).

Tur

• odmiana mieszańcowa – H
• wpisania do krajowego rejestru w 2013 r.
• hodowca: Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR
• plonowanie na poziomie agrotechniki a1 (podstawowym): w 2021 r. – 110% w stosunku do wzorca (wz. = 67,6 dt z ha), w 2020 r. 116% (wz. = 70,8 dt z ha), w 2019 r. 14% (wz. = 62,7 dt z ha)
• odporność na choroby w skali 9-stopniowej: mączniak prawdziwy (liście) – 8, rdza brunatna – 6.4, rdza źdźbłowa – 7.2, rynchosporioza – 7.6, septoriozy liści – 7.2, choroby podstawy źdźbła (kompleks) – 7.8
• tolerancja na zakwaszenie gleby – 6, wyleganie przed zbiorem – 5.9, wysokość roślin – 149 cm
• odmianę do uprawy na podstawie doświadczeń PDO rekomendowało województwo śląskie (2015).

Dańkowskie Granat

• odmiana populacyjna
• wpisana do krajowego rejestru w 2015 r.
• hodowca: DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.
• plonowanie na poziomie agrotechniki a1 (podstawowym): w 2021 r. – 100% w stosunku do wzorca (wz.=67,6 dt z ha), w 2020 r. 103% (wz. = 70,8 dt z ha), w 2019 r. 103% (wz. =62,7 dt z ha)
• odporność na choroby w skali 9-stopniowej: mączniak prawdziwy (liście) – 8, rdza brunatna – 7.1, rdza źdźbłowa – 7.7, rynchosporioza – 7.3, septoriozy liści – 6.9, choroby podstawy źdźbła – 7.6 tolerancja na zakwaszenie gleby – 5, wyleganie przed zbiorem – 6.2, wys. roślin – 149 cm
• odmianę do uprawy na podstawie doświadczeń PDO rekomendowały województwa: kujawsko-pomorskie (2018), lubelskie (2018),
• lubuskie (2018), łódzkie (2021), małopolskie (2020), mazowieckie (2018), opolskie (2020), podkarpackie (2021), podlaskie (2018), pomorskie (2018), warmińsko-mazurskie (2018), wielkopolskie (2018), zachodniopomorskie (2021).

Dańkowskie Hadron

• odmiana populacyjna
• wpisana do krajowego rejestru w 2016 r.
• hodowca: DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.
• plonowanie na poziomie agrotechniki a1 (podstawowym): w 2021 r. – 99% w stosunku do wzorca (wz.=67,6 dt z ha), w 2020 r. 101% (wz.= 70,8 dt z ha), w 2019 r. 102% (wz.=62,7 dt z ha)
• odporność na choroby w skali 9-stopniowej: mączniak prawdziwy (liście) – 8, rdza brunatna – 7.2, rdza źdźbłowa – 7.8, rynchosporioza – 7.4, septoriozy liści – 6.8, choroby podstawy źdźbła – 7.5 tolerancja na zakwaszenie gleby – 4, wyleganie przed zbiorem – 5.9, wysokość roślin – 152 cm
• odmianę do uprawy na podstawie doświadczeń PDO rekomendowały województwa: dolnośląskie (2020), kujawsko-pomorskie (2019), lubelskie (2019), mazowieckie (2019), podlaskie (2019), świętokrzyskie (2019).

Reflektor

• odmiana populacyjna
• wpisana do krajowego rejestru w 2018 r.
• hodowca: PH Petersen Saatzucht Lundsgaard GmbH; pełnomocnik: Saaten-Union Polska sp. z o.o.
• plonowanie na poziomie agrotechniki a1 (podstawowym): w 2021 r. – 101% w stosunku do wzorca (wz = 67,6 dt z ha), w 2020 r. 103% (wz. = 70,8 dt z ha), w 2019 r. 102% (wz. = 62,7 dt z ha)
• odporność na choroby w skali 9-stopniowej: mączniak prawdziwy (liście) – 8, rdza brunatna – 6.2, rdza źdźbłowa – 7.5, rynchosporioza – 7.4, septoriozy liści – 6.9, choroby podstawy źdźbła – 7
• tolerancja na zakwaszenie gleby – 5, wyleganie przed zbiorem – 5.6, wysokość roślin – 150 cm
• odmianę do uprawy na podstawie doświadczeń PDO rekomendowały województwa: łódzkie (2021), podlaskie (2021), warmińsko-mazurskie (2021).

Oceny porażenia liści i kłosów przez patogeny grzybowe dokonywano w skali 9-stopniowej, stosowanej przez COBORU, i tak: 1 – porażenie 50% (60% dla rdzy) i więcej; 2 – porażenie 30% (40% dla rdzy); 3 – porażenie 20% (25% dla rdzy); 4 – porażenie 15%; 5 – porażenie 10%; 6 – porażenie 5%; 7 – porażenie 2% (3% dla rdzy); 8 – porażenie 1%; 9 – brak choroby lub porażenie śladowe (dla rdzy).

Skala 9-punktowa odzwierciedla odporność odmiany na poszczególne choroby, i tak: 9,0-7,8 – bardzo dobra, 7,7-7,0 – dobra, 6,9-6,0 – średnia, poniżej 6 – niska

Andrzej Bartosik Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach  Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj