KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

Optymalizacja nawożenia

Opublikowano 13.10.2022 r.
Bilans składników pokarmowych to metoda wykorzystywana do optymalizacji nawożenia. System nawożenia zrównoważonego zakłada, że suma składników wnoszonych na pole powinna równać się ilości składników z niego wynoszonych.

optymalizacja nawożenia

Optymalizacja nawożenia

Rośliny, aby wydać odpowiedni plon, potrzebują wszystkich niezbędnych składników pokarmowych, czyli co najmniej 17 pierwiastków:  makroelementów i mikroelementów. Brak któregoś z niezbędnych komponentów pokarmowych lub jego niewystarczająca ilość, powoduje zakłócenia w metabolizmie rośliny, co zgodnie z prawem minimum Liebiga, oznacza zmniejszenie wielkości plonu spowodowane niedoborem. Potrzeby pokarmowe rośliny, to ilość składników (mikro- oraz makroelementów) potrzebna na wyprodukowanie jednostki plonu. Każdy gatunek wyróżnia się charakterystycznym dla siebie zapotrzebowaniem na te odżywcze elementy.

Zasobność gleby, czyli zawartość przyswajalnych dla roślin form poszczególnych składników pokarmowych, zależy od jej odczynu, składu mineralogicznego, ilości próchnicy i właściwości sorpcyjnych. 

Zawartość azotu mineralnego w ciągu roku podlega dużym zmianom, a jest ona zależna od warunków atmosferycznych, intensywności pobierania przez rośliny oraz ilości stosowanych nawozów. Azot występuje w glebie w formie związków organicznych i mineralnych oraz w powietrzu glebowym, jako azot cząsteczkowy (N2).

Na przyswajalność związków fosforu wpływ natomiast mają: odczyn gleby, zawartość związków glinu i żelaza, obecność wapnia przyswajalnego i masa substancji organicznej. Przeciętna zasobność gleb w przyswajalny fosfor, na przestrzeni ostatnich 20 lat, nie uległa znacznym zmianom. Średni stan szacowany jest na poziomie 154 mg P2O5 w kg gleby i świadczy, niestety, o dużym udziale gruntów w Polsce z bardzo niską i niską zawartością przyswajalnego fosforu. 

Zasobność gleby w potas jest zależna z kolei od jej budowy mineralogicznej i uziarnienia, w tym zwłaszcza od ilości minerałów ilastych zawartych w podłożu. 

O ich zawartości w glebie informuje poziom iłu koloidalnego. Obecnie około 30 % gleb w Polsce wykazuje bardzo niską lub niską zawartość potasu przyswajalnego. Podobna ilość gleb charakteryzuje się średnią lub wysoką, a także bardzo wysoką zawartością przyswajalnego potasu. Średnio wynosi ona 170 mg K2O kg-1. 

Zawartość potasu charakteryzuje się dużą zmiennością, a w ostatnich latach obserwowano wzrost przyswajalności potasu. 

Magnez to pierwiastek, który łatwo ulega przemieszczeniu do głębszych warstw profilu glebowego. Jego zawartość w glebie utrzymuje się relatywnie na stałym poziomie. W roku 2015 przeciętna zawartość wynosiła 73,5 mg MgO kg-1. Prawie 30% gleb charakteryzuje się niską lub bardzo niską zasobnością w ten pierwiastek. Ogółem oznacza to jednak korzystniejszą sytuację w porównaniu z wartościami obrazującymi poziom fosforu i potasu.

W rolnictwie, aby zapewnić pokrycie potrzeb pokarmowych roślin, używa się nawozów mineralnych i naturalnych. Nawożenie mineralne gwarantuje prawidłowe zaopatrzenie roślin w składniki pokarmowe, czyli umożliwia wyższe plonowanie. Nawozy naturalne poprawiają właściwości i strukturę gleby, a więc także stosunki wodne i powietrzne. Stwarza to lepsze warunki dla rozwoju mikroorganizmów glebowych, a także przyczynia się do utrzymania stałego poziomu próchnicy w glebie. W nawożeniu naturalnym stosuje się obornik, gnojówkę i gnojowicę. Co ważne, wśród nich największe znaczenie ma obornik. Obecnie na rynku mamy bardzo duży wybór nawozów mineralnych, co pozwala rolnikowi znaleźć takie, które będą idealnie dostosowane do upraw i pomogą w osiągnięciu satysfakcjonujących plonów. By wybrać ten właściwy dla naszych roślin, warto dowiedzieć się, czym te produkty właściwie się różnią? Podstawowy podział oparty jest na ich składzie. Tak więc można wyróżnić nawozy mineralne jednoskładnikowe, przeznaczone do precyzyjnego dostarczania określonego składnika pokarmowego oraz nawozy mineralne  wieloskładnikowe lub inaczej nawozy kompleksowe. Te ostatnie zazwyczaj stosowane są do zasilania wybranych grup roślin. 

Drogi Rolniku, niech nie zwiedzie Cię konkurencyjna cena nawozu. W pierwszej kolejności dokonaj bilansu i zastanów się, czego będą potrzebować twoje uprawy. Właściwie podjęte decyzje zaowocują podczas zbiorów!

 
Bronisław Tobis 
Artykuł opublikowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj