KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie

WYSZUKIWARKA

Bezimienny Polski Żołnierz - obrońca polskiej niepodległości

Opublikowano 08.11.2022 r.
przez Lidia Lasota
2 listopada 1925 r. w Warszawie pod kolumnadą Pałacu Saskiego odsłonięto Grób Nieznanego Żołnierza. W tym dniu złożono do niego szczątki bezimiennego żołnierza, młodego chłopca, obrońcy Lwowa - sprowadzone podczas specjalnej ceremonii z Cmentarza Orląt Lwowa.

grób nieznanego żółnierza

Grób Nieznanego Żołnierza

Pierwszy Grób Nieznanego Żołnierza powstał we Francji. W czasie I wojny światowej, w wielu krwawych bitwach zginęły tam setki tysięcy anonimowych żołnierzy. W roku 1918 przeniesiono pod Łuk Triumfalny w Paryżu zwłoki żołnierza, który poległ w bitwie pod Verdun stoczonej między wojskami francuskimi i niemieckimi między lutym a grudniem 1916 r. W miejscu jego pochówku wmurowano kamienną tablicę, na której wyryto napis: „Tu leży Nieznany Żołnierz”.

30 listopada 1923 r. powstał w Warszawie Komitet Organizacyjny Budowy Pomnika Nieznanego Żołnierza. 4 kwietnia 1925 r., w Sali Rady Wojennej przy gmachu Ministerstwa Spraw Wojskowych odbyło się losowanie pobojowiska, z którego miano ekshumować szczątki nieznanego z imienia i nazwiska polskiego żołnierza. Losował ogniomistrz 14 pułku artylerii polowej Józef Buczkowski, najmłodszy kawaler orderu Virtuti Militari. Los padł na Lwów.

Jadwiga Zarugiewiczowa ze Lwowa – matka poległego żołnierza,  pochowanego w niewiadomym miejscu, gdzieś w świecie - na cmentarzu Orląt Lwowskich wskazała na trumnę żołnierza bez szarży, w maciejówce,  z przestrzeloną głową. Oznaczało to, że był ochotnikiem, ponieważ żołnierze regularnego wojska nosili rogatywki. Miał około 14 lat. Mieszkańcy Lwowa wylegli na ulice, by oddać  mu hołd. W fabrykach włączono syreny, w kościołach biły dzwony. 

Pociąg udekorowano biało – czerwonymi barwami. Trumnę umieszczono w ostatnim wagonie. Tym samym, w którym do kraju przyjechały zwłoki Henryka Sienkiewicza.  Drzwi przedziału otwarto, żeby wszyscy mogli zobaczyć tę trumnę. Kolejarze na całej trasie przejazdu trzymali zapalone pochodnie. 

Po 22 godzinach pociąg dojechał na Dworzec Gdański w Warszawie. Tu złożono trumnę  na lawecie armatniej zaprzężonej w szóstkę koni. Na czele szła orkiestra Trzydziestego Pułku Piechoty. Za trumną przedstawiciele rządu i wojska. 

W katedrze odprawiono uroczystą msze św., w której wzięli udział prezydent Rzeczypospolitej, marszałkowie Sejmu i Senatu, prezes Rady Ministrów i ministrowie oraz nuncjusz papieski. 

Miejsca najbliżej katafalku zajęte były przez matki poległych żołnierzy, wdowy i sieroty po żołnierzach a także przez inwalidów wojennych. 
„Kto ty jesteś? – Nie wiem. Gdzie twój dom rodzinny? – Nie wiem. Kto twoi rodzice? – nie wiem, i wiedzieć nie chcę, i wiedzieć nie będę, aż do dnia ostatecznego. Wielkość twoja w tym, żeś nieznany!” 

Takimi słowami słynny kaznodzieja, ks. Antoni Szlagowski, późniejszy biskup warszawski, witał w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela tego, który uosabiał tych wszystkich, którzy ze swojego życia złożyli ofiarę dla Polski.

Po mszy kondukt udał się Plac Saski. Towarzyszyły mu tysiące Warszawiaków, a w górze przelatywały eskadry samolotów. W kościołach biły dzwony. Po złożeniu szczątków do grobowca nastąpiła cisza i oddano 24 wystrzały honorowej salwy armatniej. Po czym odczytano akt erekcyjny. 
Do dzisiaj przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie płonie wieczny znicz i służbę pełni warta honorowa z Batalionu Reprezentacyjnego Wojska Polskiego, a w święta państwowe odbywa się jej uroczysta zmiana z udziałem najwyższych władz państwa.

  Lidia Lasota
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO