KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice

WYSZUKIWARKA

Kiszonki, odwary, wyciągi - podstawowe elementy rolnictwa ekologicznego

Opublikowano 25.11.2022 r.
Aby nasza uprawa była nazwana ekologiczną, musimy spełnić szereg obostrzeń. Przy prowadzeniu wymagających plantacji, takich jak: warzywa czy owoce, bardzo ważna - szczególnie w ekologii - jest wiedza na temat naturalnych środków ochrony i możliwości ich zastosowania w gospodarstwie. 

odwary wyciagi ekologiczne

Po pierwsze, jesteśmy w stanie uchronić nasze siewki czy młode rośliny, dokonując zaprawiania nasion. Prawidłowo zaaplikowana przed siewem zaprawa nasienna stanowi pierwszą linię obrony przed chorobami.

Wyróżniamy dwie metody zaprawiania roślin: na mokro oraz na sucho.

1. Zaprawianie nasion na mokro:

  • moczenie nasion w roztworze nadmanganianu potasu (3 g/10 l wody) przez 20 minut – przeciwko chorobom powodowanym przez grzyby
  • moczenie w 3-5% roztworze szkła wodnego przez 20 minut – skuteczne w ograniczaniu szkodliwości grzybów przenoszonych z nasionami, zwłaszcza przeciw septoriozie selera
  • moczenie w wodzie o temp. 30°C przez 10 godzin i przez 10 minut w wodzie o temp. 50°C – skuteczne przeciwko chorobom bakteryjnym
  • moczenie w naparze rumianku (150 g na 10 l wody) – przez 30 minut,

Po zabiegach nasiona należy dobrze wysuszyć.

2. Zaprawianie nasion na sucho, otaczanie nasion:

  • popiołem drzewnym – najlepiej z czeremchy zwyczajnej (nie poleca się dębu)
  • mączką bazaltową – nasiona wymieszać na kilka dni przed planowanym wysiewem.

Na rynku mamy również kilka środków dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym, lecz jak wszyscy wiemy, nie należą one do tanich, poza tym nie ma żadnej gwarancji, że okażą się skuteczne. Należy więc przemyśleć, czy warto ponieść takie koszty.

Bardzo ważnym elementem uprawy roślin w ekologii jest prawidłowe ich sąsiedztwo, bowiem może ono mieć zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na ich rozwój.

Równie istotna, a może nawet najistotniejsza jest wiedza na temat naturalnych środków, które mogą być pomocne w zwalczaniu wszelkich chorób czy insektów. Wiele z nich jesteśmy w stanie wykonać samodzielnie. Do uzyskania niniejszych preparatów wykorzystujemy rośliny, które można znaleźć na naszych polach czy łąkach. Musimy tylko wiedzieć, jak je przygotować, aby właściwie spełniały swoją rolę. Powinniśmy też znać receptury ich przyrządzania oraz proporcje, jakie należy zachować, by prawidłowo je wykonać.

Pokrzywa zwyczajna i żegawka – formy i sposoby przygotowanie oraz stosowanie:

1) gnojówka: 1 kg świeżych lub 200 g suszonych niekwitnących roślin na 10 l wody (zostawić na 2-6 tyg.); w zależności od rozcieńczenia możemy wykorzystywać ją w różnych celach:

  • rozcieńczenie 1:10 – dla stymulacji wzrostu, ożywienia gleby oraz przy niedoborze żelaza; stosować na glebę przez cały okres wegetacji
  • rozcieńczenie 1:20 – przeciwko ssącym i żerującym szkodnikom; stosować zapobiegawczo lub przy porażeniu, na liście, przez cały okres wegetacji
  • bez rozcieńczenia – dla stymulacji procesów rozkładu; stosować jednorazowo na świeżo usypaną pryzmę (przed wysiewem czy rozsadą)

UWAGA! Nie używać na warzywa kapustne, bo zapach gnojówki zwabia bielinka kapustnika.
2) odwar: 1 kg świeżych lub 200 g suszonych niekwitnących roślin na 10 l wody: rozcieńczenie 1:4 – na wzmocnienie roślin oraz przeciwko mszycom; stosować tylko w okresie wegetacji

3) wyciąg: 1 kg niekwitnących roślin na 10 l wody – przeciwko mszycom i przędziorkom; stosować bez rozcieńczenia przez cały okres wegetacji, zapobiegawczo lub przy porażeniu, na liście 200 g suszonych niekwitnących roślin na 10 l wody – przeciwko mszycom oraz dla wzmocnienia roślin;
stosować bez rozcieńczenia: zapobiegawczo (zimą) lub przy porażeniu, na liście 1 kg świeżych niekwitnących roślin na 10 l wody (gotowy do użycia po 24 godz.) – przeciwko mszycom; stosować bez rozcieńczenia przez cały okres wegetacji, przy porażeniu – po 1 zabiegu w ciągu kolejnych 3 dni – na liście.

Skrzyp polny – formy i sposoby przygotowania oraz stosowanie:

1) gnojówka: 1 kg świeżych lub 200 g suszonych roślin na 10 l wody (krótko zagotować i odstawić, rozcieńczyć w stosunku 1:4); stosować w okresie wegetacji w czasie słonecznych dni przed południem, zapobiegawczo lub przy porażeniu, na liście i glebę – przeciwko mączniakowi prawdziwemu, chorobom wywołanym przez grzyby glebowe oraz septoriozie pomidora

2) odwar: 1 kg świeżych lub 200 g suszonych roślin na 10 l wody (rozcieńczyć w stosunku 1:4); stosować w okresie wegetacji w czasie słonecznych dni przed południem, zapobiegawczo lub przy porażeniu, na liście i glebę – przeciwko mączniakowi prawdziwemu i rzekomemu, rdzy, parchowi, kędzierzawości liści brzoskwini, brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych

3) wyciąg: 1 kg świeżych lub 150 g suszonych roślin na 10 l wody; stosować bez rozcieńczenia w okresie wegetacji w czasie słonecznych dni przed południem, zapobiegawczo lub przy porażeniu, na liście i glebę – dla wzmocnienia roślin oraz zapobiegania chorobom grzybowym.

Bylica piołun – formy i sposoby przygotowania oraz stosowanie:

1) gnojówka: 300 g świeżych roślin (mogą być kwitnące) na 10 l wody; stosować bez rozcieńczania wiosną, zapobiegawczo lub przy porażeniu, na całą roślinę – przeciwko mszycom, mrówkom i gąsienicom (np. bielinka kapustnika)

2) odwar: 300 g świeżych roślin (mogą być kwitnące) na 10 l wody; stosować od wiosny do końca wegetacji roślin uprawnych bez rozcieńczenia, zapobiegawczo lub przy porażeniu, na całą roślinę – przeciwko pchełkom ziemnym i szpecielowi jeżynowcowi

3) wyciąg: 300 g świeżych roślin lub 30 g suszu na 10 l ciepłej wody (zostawić na 24 godziny), stosować w dwojaki sposób:
• w rozcieńczeniu 1:20 na krótko przed wylotem owocówek, zapobiegawczo lub przy porażeniu, na całą roślinę – przeciwko owocówce jabłkóweczce i śliwóweczce oraz zjadającym liście gąsienicom, np. bielinka kapustnika
• bez rozcieńczenia na glebę lub do nor, zapobiegawczo lub przy wystąpieniu szkodników, na całą roślinę – przeciwko gryzoniom i ślimakom.

Wrotycz pospolity stosujemy tylko w formie wywaru. Możemy go przygotować w dwojaki sposób:
1) 300 g świeżych kwitnących roślin lub 30 g suszonych na 10 l wody (gotować 20 min); stosować bez rozcieńczenia w okresie wegetacji w czasie pojawienia się szkodników lub zapobiegawczo, na całą roślinę i na glebę – przeciwko mszycom, mrówkom, bielinkowi kapustnikowi i owocówce jabłkóweczce i śliwóweczce
2) 500 g świeżych kwitnących roślin lub 75 g suszonych na 10 l wody (moczyć 24 godz., potem gotować 20 min); stosować na młode rośliny w okresie wegetacji w czasie pojawienia się szkodników lub zapobiegawczo, na całą roślinę i glebę – przeciwko śmietce cebulance, wgryzce szczypiorce, mszycom pchełkom, mączlikowi szklarniowemu, opuchlakom, roztoczowi truskawkowemu, mrówkom oraz chorobom: mączniakowi prawdziwemu, rdzom.

Możemy również wykorzystywać gnojówkę i wyciąg z czosnku pospolitego:
1) gnojówka – 100 g rozgniecionych ząbków na 10 l wody; w rozcieńczeniu 1:10 do stosowania wiosną oraz latem, zapobiegawczo lub przy porażeniu, na całą roślinę i glebę – przeciwko wszystkim chorobom grzybowym
2) wyciąg – 50 g rozgniecionych ząbków na 10 l wody; stosować bez rozcieńczenia wiosną oraz latem – przeciwko chorobom grzybowym, połyśnicy marchwiance, szkodnikom z rodziny przędziorkowatych.

Pamiętajmy, że podane receptury możemy wykorzystać zarówno w dużych, jak i w małych gospodarstwach, a także w przydomowych ogródkach. Wpłynie to z pewnością na wielkość i jakość planów, a w rezultacie na smak i zdrowotność żywności.

 

 
Monika Karczewska
Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO