Świąteczne przepisy na słodko i wytrawnie od KGW Kaliś

Pierogi z śliwką suszoną i orzechami włoskimi

Mogą być gotowane, smażone, pieczone - jedno jest pewne - na Wigilię tylko postne. I chociaż do barszczu obowiązkowe są uszka z grzybami, to warto też przyrządzić pierogi z innymi, oryginalnymi farszami.

Składniki:

• 1/2 kg mąki
• 1-2 jajka
• ok. 1/2 szkl. wody
• sól
• 0,5 kg śliwek suszonych
• 0,5 kg orzechów włoskich
• miód

Wykonanie: Mąkę przesiać, dodać pozostałe składniki i wyrabiać ciasto do uzyskania jednolitej miękkiej masy. Następnie rozwałkować i wykrawać krążki. Śliwki pokroić drobno w kostkę, orzechy zmielić i razem wymieszać. Na środek każdego nałożyć farsz i polać jedną łyżeczką miodu, złożyć na pół i dobrze skleić brzegi. Gotowane pierogi wrzucać partiami do wrzącej, osolonej wody. Delikatnie zamieszać drewnianą łyżką, by nie przywarły dna. Przykryć i wolno gotować. Gdy wypłyną, odkryć i gotować jeszcze przez ok. 3 min. Odcedzić lub pojedynczo wyciągać łyżką cedzakową. Gorące układać na półmisku.

Słodka makówka

To wyjątkowa, słodka potrawa wigilijna, która obowiązkowo musi znaleźć się na świątecznym stole.

Składniki:

• puszka masy makowej 850 g
• 4 łyżki miodu
• 1 l mleka
• bakalie, rodzynki, migdały, owoce kandyzowane, skórka pomarańczowa
• duża chałka

Wykonanie: zagotować mleko, przestudzić. Chałkę pokroić na kromki. Każdą polać wystudzonym mlekiem. Masę makową przełożyć do miski dodać rodzynki, migdały owoce kandyzowane. Dno salaterki wypełnić warstwą maku i polać 1 łyżką miodu. Na tej warstwie ułożyć kromki chałki. Następnie położyć warstwę maku polaną jedną łyżką miodu. I tak przełożyć około 4 warstwy chałki. Na wierzchu ma być mak, żeby dekoracyjnie przyozdobić. Można użyć maku zmielonego i przyprawić według swojego uznania.

Ryba w sosie słodko-kwaśnym

Ta potrawa w wykonaniu KGW Kaliś zajęła I miejsce w konkursie na potrawę wigilijną.

Składniki:

• 4 płaty dorsza lub tilapii
• 4-6 sztuk cebuli
• puszka brzoskwiń
• keczup pikantny mały
• sól, pieprz
• olej do smażenia

Wykonanie: rybę (duże kawałki) pokroić na mniejsze, przyprawić solą i pieprzem, obtoczyć w mące i usmażyć na oleju. Cebulę pokroić w piórka, smażyć na oleju. Posypać jarzynką. Brzoskwinie pokroić w kostkę, sok zachować. Do smażonej cebuli dodać pokrojone brzoskwinie, sok oraz keczup. Podusić krótko razem bez ryby. Do ciepłego farszu dodać usmażoną rybę i wymieszać razem.

Pierniki z mąką żytnią

Składniki:

• 100 g masła 
• 100g miodu
• 1 łyżka kakao
• 1 przyprawa d piernika

Składniki roztopić i przestudzić.

• 300 g mąki pszennej 
• 3/4 szkl. mąki żytniej
• 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
• 1/2 łyżeczki sody oczyszczanej
• 2 jajka całe

Do miski dodać przestudzony karmel, sodę oczyszczaną, proszek do pieczenia i jajka - całość wyrobić. Rozwałkować, wycinać pierniczki. Piec w temp. 180 st. C -200 st. C przez 10 minut. Przestudzić. Udekorować dowolnie, np. lukrem.

Gwiazdki z kapustą i grzybami

Szybkie paszteciki idealnie pasują na stół wigilijny. Ciasto francuskie wielokrotnie ratowało mnie, kiedy goście byli przed progiem. Mogą też uratować Wasze paszteciki, kiedy czasu już mało, a fajnie byłoby zjeść je z barszczykiem. Są kruche i efektowne :-)

Składniki:

• 2 blaty ciasta francuskiego
• 300 g pieczarek
• 200 g kapusty kiszonej
• liść laurowy
• 2 ziela angielskie
• 1 cebula
• 50 g masła
• sól
• pieprz
• jajko

Przygotowanie: kapustę kiszoną przełożyć do garnka, zalać wodą i zagotować (jeśli jest mocno kwaśna wodę odlać i zalać ponownie). Gotować do miękkości z liściem laurowym i zielem angielskim. Pieczarki oczyścić wilgotną ściereczką i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Podsmażyć pieczarki na suchej patelni. Kiedy cała woda odparuje, dodać sól i pieprz. Kapustę kiszoną odcisnąć i posiekać. Cebulkę pokroić w drobną kostkę i podsmażyć na maśle aż zacznie się rumienić. Dodać do kapusty z pieczarkami. Farsz doprawić solą i pieprzem.
Piekarnik nagrzać do 180 st. C (góra-dół) z termoobiegiem.

Ciasto francuskie rozwinąć. Będą potrzebne dwie foremki: jedna w całości na spód a druga z mniejszym otworem w środku. Wykrawamy połowę z dziurką w środku, a połowę całościowych. Brzegi spodu posmarować rozmąconym jajkiem, nałożyć po łyżeczce farszu i przykryć tą częścią z wyciętą dziurką. Na wierzch nałożyć najmniejszą część. Paszteciki ułożyć na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia i posmarować pozostałym jajkiem. Piec około 12 min. Szybkie paszteciki można zrobić kilka godzina wcześniej i odgrzać w piekarniku tuż przed podaniem.

Czekoladowe szyszki

Składniki:

• czekolada deserowa (150 g)
• płatki śniadaniowe kakaowe (około 3 szkl.)
• masło orzechowe (50 g)
• masa kajmakowa (100 g)
• cukier puder (do posypania szyszek)

Wykonanie: czekoladę roztapiamy w kąpieli wodnej lub w mikrofalówce w funkcji odmrażania. Przelewamy do dużej miski. Dodajemy masło, masło orzechowe i masę kajmakową. Miksujemy mikserem na najniższych obrotach do uzyskania gładkiej i puszystej masy. Wstawiamy do lodówki na około 20 minut do schłodzenia. Po tym czasie ze schłodzonej masy robimy kulki, które formułujemy w stożki. Do stożków wbijamy płatki zaczynając od dołu. Płatki wbijamy tak, aby następne rzędy były na przemian. Radzę, aby większe płatki dać na dole, a mniejsze u góry. Na koniec, gotowe szyszki delikatnie posypujemy cukrem pudrem. Z tych składników wychodzi 12 szyszek naturalnej wielkości.

Pierniczkowe szyszki na choinkę                                      

Składniki:

•     mąka pszenna 2 szkl.
•     masło
•     1/2 kostki
•     jajko
•     1 szt.
•     Przyprawa do piernika ciast i deserów - 1 opakowanie
•     kakao
•     1 łyżeczka
•     miód
•     4-5 łyżek

Wykonanie: z podanych składników zagniatamy gładkie i elastyczne ciasto - zaczynamy od dodania 4 łyżek miodu, a gdyby składniki nie połączyły się w jednolitą całość dodajemy jeszcze łyżkę. Owijamy je folią spożywczą i schładzamy w lodówce przez minimum 1 godzinę. Ja ciasto podzieliłam na 2 części - tak, aby do wałkowania mieć cały czas chłodne.

Schłodzone ciasto (starając się nie podsypywać mąką) wałkujemy na grubość około 3 mm i rozcinamy na paski (mniej więcej 1,2-2cm x 30cm). Ja do cięcia użyłam noża do pizzy "z falbanką", ale można też ciąć proste pasy.

W każdym pasku na górze grubą słomką wycinamy otworki (na sznurek, by móc powiesić na choince) i poczynając od tego końca owijamy na foremce do rurek (dobrze jest je lekko natłuścić). Ciasto należy lekko dociskać, aby ładnie się ze sobą sklejała każda warstwa.

Gotowe "rurki" układamy na blasze wyłożonej papierem do pieczenia i wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopni na około 10 minut.

Po wyjęciu i lekkim ostudzeniu wyjmujemy rurki-foremki ze środka, a po całkowitym ostudzeniu zawiązujemy wstążki/sznurki do powieszenia na choince. Gotowe - smaczne i piękne! 

Choinka makowa z masą makową

Z podanej porcji ciasta wyjdzie około 80 kulek, użyłam foremki o średnicy 6 cm oraz 2 stożki styropianowe o wysokości około 23 cm i wykałaczki.

Składniki na ciasto:

• 500 g mąki pszennej (typ do 550)
• 120 ml letniego mleka
• 120 g jogurtu naturalnego kremowego (około 5 łyżek)
• 3 żółtka (jajka L)
• 25 g drożdży świeżych
• 5 łyżek oleju
• 4 łyżki cukru
• 1 łyżeczka cukru waniliowego lub wanilinowego
• szczypta soli
• 1 roztrzepane jajko do pomalowania kulek przed pieczeniem

Składniki na masę makową:

• około 200 g sparzonego i zmielonego maku
• około 40 g posiekanych orzechów włoskich
• około 40 g rodzynek (pokrojonych
• kilka pokrojonych suszonych moreli i śliwek
• 40 g roztopionego i przestudzonego masła
• otarta skóra z cytryny i pomarańczy
• około 5 łyżek miodu
• kilka kropli aromatu migdałowego
• na lukier
• 1 łyżeczka soku z cytryny
• 2 łyżki zimnej wody
• około 130 g cukru pudru

Przygotowanie: najpierw przygotuję rozczyn: do miski rozkruszam drożdże, dodaję około łyżeczki cukru, około łyżki mąki i około 50 ml letniego mleka. Składniki mieszam, miskę nakrywam ściereczką i odstawiam na około 15 minut w ciepłe miejsce. Po 15 minutach – przygotowanie ciasta (ciasto możemy przygotować robotem lub ręcznie). Do rozczynu dodaję pozostałe składniki na ciasto oprócz oleju i mieszam. Gdy składniki wstępnie się połączą, dodaję olej i jeszcze przez chwilę mieszam tak, żeby olej się połączył z ciastem.

Następnie ciasto wykładam na blat lekko podsypany mąką i wyrabiam około 4-5 minut, tak żeby ciasto stało się gładkie i lśniące. Jeżeli podczas wyrabiania ciasto klei się do blatu, to podsypuję blat niewielką ilością mąki i nadal wyrabiam.

Wyrobione ciasto przekładam do miski lekko oprószonej mąką, nakrywam ściereczką i odstawiam w ciepłe miejsce na 40 minut do wyrośnięcia. Tak, aby ciasto podwoiło swoją objętość.

Ciasto wyrasta, teraz przygotuję masę makową – można użyć gotowej masy makowej:

Mak przekłam do miski, dodaję pozostałe składniki na masę i dokładnie mieszam – masa makowa jest gotowa.

Końcowe przygotowanie ciasta: wyrośnięte ciasto wykładam na blat podsypany mąką, przerabiam kilka razy i dzielę na dwie w miarę równe części. Z kawałków ciasta formuję kulki, nakrywam ściereczką i pozostawiam na około 10 minut, żeby ciasto odpoczęło.

Następnie ciasto rozwałkowuję na grubość około 2-3 milimetrów (pozostałe ciasto trzymam pod ściereczką, żeby nie obsychało). Z rozwałkowanego ciasta wykrawam krążki, na krążek kładę trochę masy makowej, dokładnie i mocno zlepiam (podobnie jak sakiewkę) i w dłoniach formuję kulkę. Gotowe kuleczki układam na blasze wyłożonej do pieczenia.

Pieczenie: kuleczki przed pieczeniem maluję roztrzepanym jajkiem. Blachę wstawiam do nagrzanego piekarnika do 180°C, na środkową półkę i piekę około 14 minut, tak żeby kuleczki się zrumieniły. Piekarnik mam ustawiony na grzanie góra dół, bez używania termoobiegu. Upieczone kuleczki zdejmuję z blachy, odstawiam do wystudzenia i piekę kolejną partię kuleczek.

Przygotowanie choinek: w stożek styropianowy wbijam wykałaczkę, tak do około 3/4 długości i na koniec, który wystaje nabijam kulkę drożdżową, i tak do samej góry - jedną obok drugiej. Choinka jest gotowa. Tak przygotowane choinki możemy udekorować lukrem, polewą, cukrem pudrem.

Choinka makowa z ciasta francuskiego

Składniki:                                                                                                                                     

• opakowanie ciasta francuskiego
• około pół puszki masy makowej

Wykonanie: ciasto francuskie składamy na pół i wycinamy duży równoboczny trójkąt. W ten sposób otrzymujemy dwa trójkąty, jeden z nich odkładamy na bok. Na pozostawiony trójkąt nakładamy równomiernie masę makową. Całość przykrywamy pozostawionym na boku ciastem.

Teraz brzegi nacinamy z dwóch stron, tworząc gałązki - pamiętać by nie naciąć całego ciasta. Gałązki choinki chwytami i okręcamy wokół własnej osi. Z resztek ciasta doklejamy pieniek choinki.

Piec w temp. 200 st. C przez około 20 minut do zrumienienia. Po ostygnięciu można choinkę dowolnie udekorować np. lukrem.

Bombki piernikowe 

To piękna, pachnąca i jadalna ozdoba choinki .

Składniki:                                                                                                             

• 40 dkg mąki
• 12 dkg cukru pudru
• 16 dkg miodu
• 6 dkg tłuszczu( masło lub margaryna)
• 2 jajka
• 1 płaska łyżeczka sody oczyszczonej
• 2 łyżki przyprawy do piernika
• 2 płaskie łyżeczki kakao
• Dodatkowo metalowe miseczki o średnicy 5 cm z półokrągłym dnem.

Lukier do dekoracji pierniczków:

• 1 białko
• 20-25 dkg cukru pudru (w zależności jak duże jest białko)
• kilka kropli soku z cytryny

Wykonanie: na stolnicy wymieszać wszystkie składniki suche, w środku zrobić dołek, wbić do niego jajka, wlać roztopione chłodne masło i miód, zagnieść na jednolitą masę. Ciasto zawinąć w folię spożywczą i włożyć do lodówki na całą noc, żeby "odpoczęło". Na drugi dzień ciasto zagnieść, rozwałkować na stolnicy na grubość 2-3 mm i wykrawać krążki.

Metalowe miseczki natłuścić margaryną po zewnętrznej stronie i oblepić krążkiem ciasta, posmarować białkiem, położyć na blaszce do pieczenia, wstawić do nagrzanego piekarnika 190-200 stopni i piec ok. 8-10 minut. Po upieczeniu ściągnąć z metalowej miseczki i za pomocą lukru sklejać po dwie połówki razem. Najlepiej przed sklejeniem do środka włożyć tasiemkę, która później nam posłuży do powieszenia bombek na choince.

Przygotowanie lukru: Białko ubijamy, jak tylko się spieni zaczynamy stopniowo, porcjami dodawać przesiany cukier puder, ilość cukru zależy od wielkości białka, dlatego nie wsypujemy od razu całego cukru tylko powoli dosypujemy, aż lukier będzie miał odpowiednią gęstość. Dodać sok z cytryny. Dokładnie utrzeć. Utarty lśniący lukier wkładamy porcjami do woreczka foliowego do jednego rogu, zakręcamy szczelnie, odcinamy minimalnie rożek robiąc malutki otworek i sklejamy nasze bombki, jak wyschną dekorujemy dowolnie. Suszymy w pozycji wiszącej.

Koło Gospodyń Wiejskich Kaliś życzy wszystkim czytelnikom Świąt pachnących naszymi wypiekami i smakowitych, jak zaproponowane przez nas dania :-)