Związek pomiędzy występowaniem zapalenia sutków i wymienia a parametrami rozrodczymi u krów

Mastitis, czyli zapalenie gruczołu mlekowego u krów

To nieprzyjemna choroba krów mlecznych na całym świecie. Jest to stan zapalny gruczołu mlekowego, który zwykle koreluje z zakażeniem dowymieniowym inicjowanym przez bakterie lub grzyby, przy czym pierwsze z nich jest bardziej powszechne.

Objawy zapalenia gruczołu mlekowego u krów

Mastitis powoduje stan zapalny sutek, a potem całego wymienia. Tworzy to duże koszty dla rolnika zarówno w leczeniu, jak i utracie zysku. Objawy choroby mogą być ostre i bardzo szybko wpływać negatywnie na krowę. Najczęściej jednak obserwuje się objawy podostre, a więc długo łagodne i wpływające wtedy na zwierzę tylko marginalnie. Najczęstsze objawy zapalenia gruczołu mlekowego to:

• obrzęk i zaczerwienienie skóry wymienia,
• twardnienie tkanek i często też nadmiernie gorące wymię.

Mleko wytwarzane przez zainfekowaną krowę może zawierać grudki, skrzepy, płatki i ropę, może też być w różnym stopniu wodniste w wyglądzie. Jeśli choroba jest ostra i ciężka, pojawiają się też inne objawy zapalenia gruczołu mlekowego:

• utrata apetytu i wzrost temperatury całego ciała,
• zapadnięte oczy,
• biegunka,
• odwodnienie,
• zwiększenie produkcji białych krwinek (w celu zwalczania infekcji),
• ból powodowany przez opuchnięte wymię,
• niechęć do poruszania się.

Związek między występowaniem zapalenia sutków i wymienia (mastitis) a parametrami rozrodczymi u krów

Koszty związane z zapaleniem gruczołu mlekowego są liczne i obejmują:

• koszty weterynaryjne, w tym antybiotykoterapię,
• utylizację odrzuconego mleka lub jego mniejszą wydajność i jakość,
• zwiększone wskaźniki uboju, a nawet zmniejszona płodność u zainfekowanych krów.

Dotychczasowe badania wykazują wyraźny związek między zapaleniem gruczołu mlekowego, a zdolnością rozrodczą u krów. Infekcje wymion i sutków wydają się mieć przy tym negatywny, choć zmienny związek z płodnością krów (wydajność reprodukcyjna) w długim okresie czasu.

Warto więc wdrażać strategię regularnych kontroli mastitis na poziomie całego stada i mieć przez to lepszy wgląd w czynniki wpływające na płodność zwierząt.

Naukowe badania bydła pod kątem mastitis są zwykle robione przez personel poszczególnych gospodarstw i potem zgłaszane naukowcom analizującym i interpretującym te dane. W związku z tym istnieją subiektywne różnice pomiędzy danymi z różnych gospodarstw, co wpływa na różnice w wynikach analiz. Zebrane dane są jednak przekonujące i wykazują wyraźny negatywny związek między zapaleniem wymienia a płodnością i wydajnością reprodukcyjną krów.

Stan zapalny sutków i wymion m.in.:

• zapobiega owulacji,
• zmniejsza współczynnik zapłodnienia i rozwój zarodka,
• wydłuża odstęp czasu od wycielenia do kolejnego poczęcia,
• upośledza zakładanie i utrzymywanie ciąży (zmniejsza wskaźnik ciąż),
• większa częstotliwość aborcji.

Wszystko to skutkuje stratami ekonomicznymi.

Leczenie mastitis

Tylko w łagodnych infekcjach układ odpornościowy krowy może wystarczyć do walki z chorobą. Lepiej jednak nie ryzykować jej rozwojem i w łagodnych przypadkach zapalenia gruczołu mlekowego podawać krowom antybiotyki dowymieniowe oraz ogólnoustrojowe podskórne lub domięśniowe.

WAŻNE !

Antybiotyki powinny być stosowane w konsultacji i porozumieniu z weterynarzem, gdy objawy są oczywiste i więcej niż 1/4 wymienia wykazuje oznaki infekcji.

Leki niesteroidowe NLPZ lub niesteroidowe zmniejszają ból i obrzęk wymion u krów i działają podobnie do kwasu acetylosalicylowego. Obecnie pojawiły się dowody, że takie leczenie może też być stosowane w łagodniejszych postaciach mastitis. Zwierzęta leczone NLPZ i antybiotykami dowymieniowymi wykazują bowiem potem lepsze wskaźniki płodności.

Zapobieganie mastitis

Wiele czynników na farmie mlecznej może wpływać na rozprzestrzenianie się zapalenia gruczołu mlekowego. Infekcji można też jednak zapobiegać, stosując przede wszystkim higienę i czystość w gospodarstwie oraz w trakcie doju krów. Patogeny mastitis nie będą wtedy miały zapewnionego środowiska do namnażania i bytowania. Utrzymywać w czystości trzeba więc trasy krów w dojarni, maszyny i aparaty do dojenia. Zwierzęta mają się poruszać powoli, dla zmniejszenia brudzenia. Przed dojem trzeba dokładnie myć i dezynfekować ich wymiona.

Należy dbać o remonty, instalacja nowego sprzętu do dojenia też może pomóc w ograniczeniu rozprzestrzeniania infekcji. Jeśli mleko chorych krów okaże się niezdatne do spożycia, należy wdrożyć strategię leczenia mastitis w całym stadzie.

Zapobieganie i wczesne wykrywanie mastitis to kluczowe czynniki zmniejszające częstość występowania tej choroby w stadach krów mlecznych.

Redakcja KalendarzRolnikow.pl     Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj