KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Narodowy Instytut Wolności
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

Ochrona kłosa - jakie ŚOR zastosować?

Opublikowano 16.05.2023 r.
Choroby kłosa mogą obniżyć plon ziarna nawet o 60%. Niektóre grzyby (z rodzaju Fusarium) atakujące rośliny produkują groźne mykotoksyny, które kumulują się w ziarnie. Obserwowane w ciągu ostatnich lat wyższe średnie temperatury zapewniają patogenom dogodne warunki do rozwoju. Innym czynnikiem sprzyjającym występowaniu chorób kłosa jest brak płodozmianu. 

pszenica ochrona kłosa

Fuzarioza kłosów może porażać wszystkie części kłosa pszenicy. Widocznym objawem choroby są: biała watowata grzybnia z pomarańczowymi grudkami o różowym odcieniu, żółte plewy lub pożółkłe całe kłoski. Do infekcji może dojść we wszystkich miejscach, gdzie została naruszona ciągłość tkanki, np. przez szkodniki. Ziarniaki są mniejsze i zdeformowane, co wpływa na masę tysiąca ziaren. Ponadto kumulują w sobie niebezpieczne mykotoksyny.

Charakterystycznymi objawami septoriozy plew są brunatne, wydłużone smugi, często o soczewkowatym kształcie i słabo widocznym obrzeżu. Z czasem plewki stają się ciemnobrunatne, a plamki obejmują swoim zasięgiem także osadkę kłosową i dokłosie. Porażeniu roślin sprzyja temperatura 22-24 st. C i duża wilgotność. Zarodki grzyba z łatwością przenosi na duże odległości wiatr. Choroba może ograniczyć plon nawet o połowę.

Natomiast rynchosporioza ma postać owalnych plam o długości 1-2 cm, początkowo barwy żółtobrązowej, a następnie przebarwiających się na kolor bladoszary. Wraz z rozwojem choroby obserwuje się rozszerzenie martwicy. Porażeniu mogą ulegać zarówno kłos, jak i liść flagowy. Czerń zbóż występuje jako następstwo po wcześniejszym porażeniu innymi patogenami lub w wyniku innych uszkodzeń. Na kłosach pojawia się czarno-szary nalot. Kłos zostaje osłabiony w wyniku braku dostępu do światła do żyjących jeszcze tkanek.

W czasie kłoszenia i kwitnięcia zboża na kłosach żerują szkodniki, które dodatkowo je osłabiają. Najczęściej spotykane to: mszyce, lednica zbożowa, nałanek kłosiec, miniarki, pryszczarki, wciornastki, żółwinki i skrzypionki.

Mszyce (zarówno larwy, jak i postacie dorosłe) uszkadzają rośliny przez wyssanie soków z liści, pochew liściowych, źdźbeł i kłosów, co prowadzi do zasychania i więdnięcia młodych roślin oraz niewykłaszania się i bielenia kłosów u starszych egzemplarzy.

Zmiany klimatu spowodowały wzrost znaczenia wciornastków, które żerują na zbożach od fazy kłoszenia do zbiorów. Zarówno ich larwy, jak i dorosłe osobniki wysysają sok nie tylko z komórek liści i źdźbła, lecz także z ziarniaków zbóż.

Powodują bielenie kłosów. Żerowanie wciornastków na zbożach obniża plon oraz pogarsza jego jakość. Lednica zbożowa i żółwinek zbożowy największe szkody powodują w trakcie żerowania na kłosach. Szkodliwe są zarówno osobniki dorosłe, jak i larwy tych pluskwiaków odżywiające się sokami roślin, m.in. młodych kłosów. Na skutek ich żerowania ziarniaki są słabo wykształcone lub kłos jest wypełniony ziarnami tylko częściowo (tzw. szczerbatość kłosa).

Larwy paciornicy pszeniczanki i pryszczarka pszenicznego odżywiają się pyłkiem, a w późniejszym okresie żerują także na zawiązkach ziarniaków. Z zaatakowanych przez larwy kwiatów nie rozwijają się ziarna lub są zniekształcone, o znacznie obniżonej jakości siewnej i wartości konsumpcyjnej.

Aby ochrona kłosa była skuteczna, musimy dobrać środek ochrony roślin zawierający odpowiednią substancję aktywną (przykłady zamieszczono w tabeli). Należy pamiętać, że w integrowanej ochronie roślin wskazaniem do wykonania zabiegu ś.o.r., jest osiągnięcie wielkości progu szkodliwości ekonomicznej danego agrofaga. 


 

 
Katarzyna Bryk, Anna Browarek
Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO