Październikowe prace polowe

1. Czy można jeszcze wysiać zboże?

Optymalny okres wysiewu zbóż ozimych, przypadający na czas między 20.09-30.09., uzależniony jest od przebiegu pogody oraz warunków glebowych. Nie wszystkim udaje się wysiać zboża w tym terminie, dlatego w pierwszym tygodniu października, w niektórych rejonach naszego kraju, dopuszczalny jest wysiew pszenicy ozimej, żyta oraz pszenżyta. Należy jednak pamiętać, że opóźnienie siewu zbóż wymaga zwiększenia obsady (o 10-15%) i wysiewu oraz może wiązać się ze spadkiem plonowania roślin.

2. Odchwaszczanie

Jednym z pierwszych i najważniejszych zabiegów agrotechnicznych, wykonywanych jesienią po siewach ozimin, jest ich odchwaszczanie. Młode oziminy nie są w stanie same sobie poradzić ze znacznie szybciej rozwijającymi się od nich roślinami konkurencyjnymi – chwastami. Takie niezwalczone, jesienne chwasty w przerwę wegetacyjną wchodzą znacznie lepiej ukorzenione i odżywione niż zboża. Dodatkowo, rzadko wymarzają i potrafi ą szybciej od zbóż wznowić wegetację oraz osiągnąć kolejne fazy rozwojowe, bardzo trudne do zwalczenia środkami ochrony roślin.

Rolnik, któremu zależy na skutecznym oprysku, powinien w sposób fachowy i profesjonalny wybrać właściwy preparat chwastobójczy. Jesienne opryski herbicydami zbóż ozimych należy przeprowadzać zaraz po siewie bądź wschodach.

Termin takiego zabiegu powinien być dostosowany do aktualnej oraz prognozowanej temperatury, siły wiatru, wilgotności oraz fazy rozwojowej roślin. Konieczne jest dokładne zapoznanie się z etykietami i stosowanie się do wskazanych na nich zaleceń. Takie środki należy zawsze kupować ze sprawdzonego źródła i od znanego producenta. Ich dobór uzależniony jest przede wszystkim od rodzaju zachwaszczenia. Warto w kolejnych opryskach stosować preparaty o innych substancjach aktywnych – to wzmocni efekt odchwaszczania upraw ozimych. Pod uwagę warto wziąć szereg czynników, które charakteryzują uprawiane zboże, chwast oraz herbicyd.

Dużą skutecznością w zwalczaniu chwastów zbóż ozimych cieszą się produkty zawierające w składzie diflufenikan (DFF), a doświadczeni rolnicy zalecają łączyć go m.in. z metrybuzyną, chlorosulfuronem, florasulamem, pendimetaliną i jodosulfuronem metylosodowym. Na obszarach o silnym zakwaszeniu warto wybrać preparaty trójskładnikowe, co może okazać się szczególnie pomocne przy wysokiej odporności miotły zbożowej. Jedną z lepszych, obecnych na rynku substancji czynnych jest także pikolinafen, zwalczający np. przytulię czepną, bodziszek drobny, fiołek polny, tasznik pospolity, rumianek czy też samosiewy rzepaku.

3. Ochrona przed mszycami

Jesień na polu to również czas inwazji insektów, a przede wszystkim mszyc, które są wektorem chorób wirusowych. Mszyca czeremchowo-zbożowa (Rhopalosiphum padi) jest najliczniej i najpospoliciej występującym gatunkiem mszyc u zbóż ozimych. Monitoring jej pojawu powinno się rozpocząć już wczesną jesienią na młodych oziminach. Bagatelizowanie wystąpienia tego szkodnika może okazać się katastrofalne w skutkach. Żerując na młodych zbożach, nie tylko obniża ich kondycję przed zimą, lecz także przenosi groźną chorobę, jaką jest żółta karłowatość jęczmienia (BYDV – Barley Yellow Dwarf Virus). Wiadomo, że skuteczna ochrona ozimin pod koniec roku przyniesie wiosną szybsze wejście w wegetację, a co za tym idzie, większe i lepsze jakościowo plony.

4. Wapnowanie

Kolejnym uzupełniającym elementem w pracach polowych jest wapnowanie. To zabieg poprawiający strukturę gleby. Połączenie tej metody z użyciem preparatu zawierającego pożyteczne mikroorganizmy z uzupełnieniem makroskładnika CaO, będzie dobrym fundamentem pod zboża jare.

Zabieg wapnowania wymagany jest nie tylko na gruntach ornych, lecz także na użytkach zielonych. Ma wpływ na jakość paszy i wysokość plonów pochodzenia łąkowo-pastwiskowego. Dodatkowo pozytywnie rzutuje na cały ekosystem łąkowy, a przede wszystkim na skład botaniczny runi. Wapnowanie poprawia skład chemiczny paszy, zmniejsza zawartość w glebie szkodliwych dla roślin jonów glinu i manganu, a także sprzyja poprawie żyzności i właściwości fizycznych gleby. Dzięki wapnowaniu uzyskujemy zmianę odczynu gleby, wpływa na lepszą przyswajalność składników plonotwórczych. Warto jednak pamiętać, że nadmiar wapnia może powodować zmiany chorobowe u zwierząt, określane hiperkalcemią.

5. Ziarno w magazynie – zabezpieczyć!

Właściwe postępowanie z ziarnem w magazynach polega na: zapobieganiu zawleczenia szkodników z zewnątrz (dlatego nigdy nie należy umieszczać ziarna lub produktów, np. pasz porażonych w pobliżu zdrowych), systematycznym kontrolowaniu magazynu, a w razie pojawienia się szkodników – na natychmiastowym ich zniszczeniu, usuwaniu i niszczeniu odpadków po czyszczeniu ziarna (a jeśli są one przydatne na paszę, można je zużyć po uprzednim ześrutowaniu i zaparzeniu), utrzymywaniu pomieszczenia i produktów w stanie suchym (najlepiej poniżej 13% wilgotności) i w możliwie niskiej temperaturze, co można uzyskać przez wietrzenie. Wentylację należy wykonywać w dni pogodne i suche, często, lecz krótko, aby temperatura w pomieszczeniu była wyższa od zewnętrznej; jeśli na dworze jest cieplej niż w magazynie, to należy wietrzyć tylko przy bardzo niskiej wilgotności powietrza – dzięki temu unikniemy skraplania się i osiadania na ścianach oraz ziarnie pary wodnej.

6. Co jeszcze?

Przygotowujemy piwnice i miejsca na kopce do przechowywania ziemniaków. Zbieramy kukurydzę na kiszonkę, pamiętając o jej dokładnym rozdrobnieniu i prawidłowym zakiszeniu. Zbioru buraków dokonujemy w terminie uzgodnionym z cukrownią, a ich liście, starannie ścięte, bez zanieczyszczeń, przeznaczamy na kiszonkę lub przyorujemy. Nawozimy pola obornikiem lub gnojowicą, jak najszybciej je przyorując. Wykonujemy także orki zimowe oraz jesienne nawożenie nawozami mineralnymi. Pozyskiwane w tym czasie nasiona z uprawianych roślin strączkowych, przeznacza się do sprzedaży lub żywienia zwierząt gospodarskich.

Należy zadbać także o wszelkiego rodzaju maszyny używane w gospodarstwie. Powinny zostać wykonane wszystkie niezbędne prace, mające na celu utrzymanie dobrego stanu sprzętu rolniczego. Po zbiorze kukurydzy warto wykonać orkę i zabiegi rozdrabniania resztek pożniwnych. Zabieg ten ma przede wszystkim poprawić strukturę gleby. Warto pamiętać, że sucha masa resztek pożniwnych może stanowić schronienie dla larw omacnicy prosowianki, głównego szkodnika kukurydzy. Dlatego warto zastosować preparat zawierający pożyteczne mikroorganizmy, który przyspiesza rozkład resztek pożniwnych i tym samym zwiększa ilość dostępnych dla roślin składników pokarmowych w glebie.

Październik to także miesiąc intensywnych prac w sadach i ogrodach, gdzie zbiera się ostatnie plony i zabezpiecza wszystkie rośliny przed nadciągającą zimą. W drugiej połowie października sadzi się ponadto róże oraz nowe drzewa i krzewy owocowe, używając sadzonek z tzw. gołym korzeniem. Do połowy października można też ewentualnie przesadzać posiadane rośliny iglaste. Cięcie drzew i krzewów lepiej robić wczesną wiosną, bo jesienne cięcia mogą obniżać ich mrozoodporność. W październiku ostatni raz przycina się żywopłoty. Podłoże po zebranych uprawach przekopuje się, zasilając obornikiem lub kompostem.

Aleksandra Strumińska Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach  Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj