Dostawy bezpośrednie

Zgodnie z art. 1 ust. 2 lit. c rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych, dostawy bezpośrednie to dokonywane przez producenta dostawy małych ilości surowców do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego, który bezpośrednio zaopatruje konsumenta końcowego. Oprócz wytycznych zawartych w powyższym akcie prawnym, należy przestrzegać przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych.

Rolnik zajmujący się taką działalnością może sprzedawać własne produkty produkcji pierwotnej pochodzenia roślinnego, takie jak: zboża, owoce, warzywa, grzyby uprawne oraz dokonywane osobiście zbiory runa leśnego i ziół. Nie mogą one stanowić działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Dostawy bezpośrednie dotyczą także sprzedaży środków spożywczych w postaci kiszonej lub suszonej.

Gdzie można sprzedawać produkty w ramach dostaw bezpośrednich?

Otóż, sprzedaż może odbywać się na terenie województwa, w którym prowadzona jest produkcja pierwotna, lub w obszarze województw przy- ległych, w tym na targowiskach, placach targowych, jarmarkach, z obiektów i urządzeń ruchomych lub tymczasowych, z własnego gospodarstwa czy wysyłkowo, w tym przez internet. Podkreślić należy, że muszą być to transakcje pomiędzy rolnikiem a konsumentem finalnym bądź lokalnym sklepem, restauracją czy stołówką, nie w celu dalszej odsprzedaży innemu podmiotowi.

Czy są jakieś limity i ograniczenia?

Zgodnie z przepisami, obrót w ramach dostaw bezpośrednich nie może przekraczać wielkości plonów, w skali roku, poszczególnych surowców pochodzenia roślinnego uzyskanych przez producenta rolnego, z gospodarstwa, którego jest właścicielem lub użytkownikiem na podstawie innego niż własność tytułu prawnego. Dotyczy to również ilości surowców pochodzących z dokonywanych osobiście zbiorów ziół i runa leśnego.

Wymagana jest rejestracja dostaw bezpośrednich w Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Rolnik ma obowiązek złożyć wniosek o wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Dokument ten składa się do właściwego ze względu na siedzibę prowadzenia produkcji inspektora sanitarnego, co najmniej na 14 dni przed rozpoczęciem działalności. Wzór wniosku jest dostępny na stronach internetowych powiatowych stacji sanitarno-epidemio-logicznych. Należy w nim określić m.in. rodzaj i zakres działalności, w tym rodzaj żywności, która ma być przedmiotem produkcji lub obrotu. Dołącza się także zaświadczenie o wpisie do ewidencji gospodarstw rolnych. Wniosek jest nieodpłatny. Powiatowy inspektor sanitarny wydaje wnioskodawcy zaświadczenie o wpisie do rejestru zakładów prowadzących dostawy bezpośrednie.

Rolnicy, którzy chcą produkować i sprzedawać w ramach dostaw bezpośrednich (podobnie jak inne podmioty działające na rynku spożywczym), muszą pamiętać o przestrzeganiu wymagań higienicznych określonych w części A załącznika I do ww. rozporządzenia (WE) 852/2004 w zakresie odnoszącym się do surowców pochodzenia roślinnego.

W ramach dostaw bezpośrednich możliwe jest mycie warzyw, usuwanie liści, sortowanie, suszenie nasion przy użyciu wody pitnej. W pomieszczeniach gospodarczych i magazynach należy zapewnić odpowiednią temperaturę i wilgotność oraz zabezpieczyć produkty przed szkodnikami. Wszelkie urządzenia, wyposażenie, sprzęt i narzędzia mające bezpośredni kontakt z żywnością powinny być w dobrym stanie technicznym, jak również systematycznie czyszczone i dezynfekowane. Sprzedawane produkty należy odpowiednio opakować i oznakować, zgodnie z przepisami prawa. Rolnicy, organizując segment na rynku sprzedaży bez udziału pośredników, jakim są dostawy bezpośrednie, zapewniają sobie godziwy zysk. Jednocześnie mogą korzystać z różnych dofinansowań na wsparcie działalności przetwórczej, dystrybucji i promocji żywności, jak chociażby w ramach przedsięwzięcia „A1.4.1. Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu” finansowanych ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Jest to szansa na rozwój nie tylko gospodarstwa, lecz także rolnictwa i gospodarki żywnościowej.

Edyta Borczyk Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach  Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj