Walkę ze zgnilizną twardzikową warto zacząć przed siewem rzepaku

Za miesiąc rzepak wróci na pola - optymalne terminy siewu tej rośliny zaczynają się już w końcu sierpnia. Rzepak jest chętnie uprawiany przez polskich rolników, bo jest jedną z niewielu upraw opłacalnych. Rzepak jest także rośliną bardzo podatną na takie choroby grzybowe jak zgnilizna twardzikowa. Zapobieganie zgniliźnie powinno się zacząć już podczas... siewu, a nawet jeszcze przed siewem.

Instytut Ochrony Roślin - Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu przypomina, że w okresie kwitnienia i dojrzewania rzepaku, przy dużej wilgotności, istnieje duże prawdopodobieństwo pojawienia się zgnilizny twardzikowej (Sclerotinia sclerotiorum). Choroba ta stanowi problem w wielu gatunkach roślin uprawnych (np. kapustowate, bobowate, psiankowate, słonecznik), w tym ma bardzo duże znaczenie w uprawie rzepaku. 

- Zgnilizna twardzikowa w rzepaku jest szczególnie groźna tam, gdzie przerwy między latami z uprawą rzepaku i innych roślin żywicielskich są zbyt małe. Głównym zagrożeniem dla upraw rzepaku są formy przetrwalnikowe - sklerocja, które w glebie zachowują zdolność do infekcji roślin przez kilka lat. Za próg szkodliwości w naszych warunkach klimatycznych uznaje się, że już 1 roślinę rzepaku z objawami infekcji na powierzchni 1 m2 - przypominają eksperci od ochrony roślin z IOR. 

Często rolnicy zauważają wystąpienie zgnilizny twardzikowej w uprawach rzepaku dopiero po żniwach, kiedy na ściernisku zauważalne są białe, kruszące się łodygi wypełnione sklerocjami, które w wyniku koszenia wypadają do gleby stwarzając zagrożenia dla infekcji w przyszłych sezonach wegetacyjnych. 

- Przed kolejnym siewem rzepaku zaleca się stosowanie niechemicznych środków ograniczających występowanie zgnilizny twardzikowej. Drugim etapem ochrony przed tym ważnym gospodarczo patogenem jest wykonywanie zabiegów chemicznych w okresie kwitnienia rzepaku. Wpisuje to w ogólne zasady integrowanej ochrony roślin, które dają pierwszeństwo stosowania w ochronie roślin metod biologicznych przed chemicznymi - zalecają eksperci z IOR.

- Zaleca się, przed siewem rzepaku lub w jego trakcie zastosowanie środka zawierającego jako substancję czynną nadposożytniczego grzyba: Coniothyrium minitans, którą stosuje się doglebowo w formie oprysku mieszając ją z glebą na głębokości 10-15 cm. Substancja czynna ma działanie selektywne i zastosowana doglebowo działa na przetrwalniki grzybów z rodzaju Sclerotinia powodując ich wyniszczenie, ograniczając w ten sposób zdolność do porażania roślin. Podobnie działanie wykazują też środki zawierające grzyby z rodzaju Trichoderma.

Eksperci od ochrony roślin przypominają także, że zalecenia integrowanej ochrony roślin przed sprawcami chorób wyraźnie wskazują na wykorzystywanie metod agrotechnicznych, w tym przede wszystkim odpowiedni płodozmian, a także staranne niszczenie resztek pożniwnych, gdzie mogą występować organizmy chorobotwórcze zdolne do prażenia roślin uprawnych w kolejnym sezonie wegetacyjnym.