Czy rolnikom potrzebny jest rzecznik?

Grupa posłów PiS w lutym zdecydowała się na złożenie w Sejmie projektu ustawy o rzeczniku rolników. W myśl projektu ustawy rzecznik rolników,  miałby strzec praw rolników określonych w ustawach i aktach ustawodawczych Unii Europejskiej, czuwać nad należytą realizacją zadań władz publicznych wobec rolników, działać na rzecz równego traktowania rolników i mieszkańców wsi, a także wspierać ochronę rolników przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Kadencja rzecznika ma trwać aż 6 lat.

- Proponowana w projekcie instytucja Rzecznika Rolników jest podobna do istniejącej już od 2019 roku instytucji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Podobne jest umocowanie prawne tej instytucji, jej zadania, uprawnienia i obowiązki, a także narzędzia prawne do ich realizacji, w tym uprawnienia do udziału w postępowaniach sądowych na rzecz rolników, wnoszenie skarg nadzwyczajnych, podejmowanie interwencji na rzecz rolników wobec władz publicznych - czytamy w uzasadnieniu projektu.

Grupa posłów uważa, że rolnicy podobnie jak mali i średni przedsiębiorcy są specyficzną grupą zawodowa: liczną, której sukcesy uzależnione są od wahań koniunkturalnych, i których działalność wpływa na cały przekrój społeczeństwa. Na Państwu spoczywa więc obowiązek zapewnienia takim newralgicznym grupom bezpieczeństwa działalności i jej wsparcia, stąd też idea, by tego typu grupy miały swoich własnych rzeczników, którzy będą też konsolidować np. liczne związki zawodowe i inne struktury rolnicze. 

Projekt został pozytywnie zaopiniowany przez Krajową Radę Izb Rolniczych.

- Odnosząc się do projektowanych przepisów należy stwierdzić, że instytucja Rzecznika Rolników jest potrzebna w polskim systemie prawnym. W związku z coraz częściej pojawiającymi się sytuacjami konfliktowymi i naruszeniami praw rolników ważne jest powołanie instytucjonalnego przedstawicielstwa rolników, które będzie posiadać umocowanie prawne i środki finansowe na udzielanie pomocy rolnikom - stwierdził Wiktor Szmulewicz, prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych.

Stwierdzono wprost, że Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych popiera projekt ustawy o Rzeczniku Rolników, przedstawiony Marszałkowi Sejmu RP w formie petycji złożonej przez p. Janusza Wojciechowskiego i p. Grzegorza Wojciechowskiego w dniu 28 lutego 2025 r., który zawiera oczekiwania samorządu rolniczego.

- Powołanie dla rolników instytucji Rzecznika Rolników jest bardzo ważne, ale aby dobrze funkcjonowała należałoby utworzyć biura z profesjonalnym zespołem, co wymagać będzie zapewnienia odpowiednich środków finansowych z budżetu państwa na zasadzie utworzonego w 2018 r. Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw na podstawie ustawy o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorstwach - dodaje prezes KRIR.

Choć głos samorządu rolniczego trudno przecenić, to jednak dobrze by się stało, gdyby to rolnicy sami zadecydowali, czy w obecnej sytuacji potrzebny jest im rzecznik, czy może jednak nie.