Jadwiga Andegaweńska - upamiętnienie

Jeden z najbardziej rozpoznawalnych pomników królowej Jadwigi stoi na Wawelu w Krakowie, obok katedry, w sercu polskiej historii. To miejsce, gdzie zarówno Jadwiga, jak i jej małżonek, Władysław Jagiełło, zostali pochowani. Pomnik królowa przedstawia ją w pełnej koronie, a obok niego znajduje się napis wskazujący na jej świętość i zasługi dla Polski.

Inny pomnik św. Jadwigo znajduje się w stolicy Polski, przed kościołem św. Krzyża w Warszawie. To upamiętnienie jej roli jako patronki Polski i jej wielkiej pobożności. W Krakowie i w wielu innych miastach Polski znajdują się także nazwy ulic oraz szkół dedykowanych królowej, co stanowi symbol jej nieprzemijającej obecności w polskim życiu społecznym. 

Jednym z najważniejszych elementów upamiętnienia Jadwigi Andegaweńskiej jest bez wątpienia Uniwersytet Jagielloński, który stał się jednym z najstarszych i najbardziej prestiżowych ośrodków naukowych w Europie. To dzięki jej fundacji uczelnia mogła rozwijać się przez wieki, a dzisiaj wciąż stanowi fundament intelektualnego życia Polski.

Królowa Jadwiga Andegaweńska odegrała kluczową rolę w odnowieniu Uniwersytetu Krakowskiego (obecnie Uniwersytet Jagielloński) w 1400 roku. Uniwersytet ten został pierwotnie założony w 1364 roku przez króla Kazimierza Wielkiego, ale po jego śmierci działalność uczelni podupadła.

Jadwiga przyczyniła się do jego ponownego rozwoju na kilka sposobów:
W swoim testamencie zapisała cały swój majątek osobisty (w tym kosztowności, klejnoty, sukno, złoto) na rzecz odnowienia uniwersytetu. Po jej śmierci w 1399 roku środki te zostały przekazane na ten cel. Wraz z królem Władysławem Jagiełłą, zabiegała o zgodę papieża na wznowienie działalności uniwersytetu. Uczelnia miała uzyskać prawo nadawania stopni naukowych w czterech wydziałach: teologii, prawa, medycyny i sztuk wyzwolonych.

Jadwiga była bardzo dobrze wykształcona i miała świadomość znaczenia nauki i edukacji. Jej działania miały na celu podniesienie prestiżu Polski, rozwój nauki i przygotowanie dobrze wykształconych duchownych oraz urzędników.
Odnowienie uniwersytetu nastąpiło w 1400 roku – król Władysław Jagiełło, realizując wolę zmarłej Jadwigi, oficjalnie przywrócił działalność uczelni, nadając jej nowy statut i siedzibę. Dzięki niej Uniwersytet Jagielloński stał się jedną z najstarszych i najważniejszych uczelni w Europie Środkowej. 

Z okazji rocznic związanych z Jadwigą i Uniwersytetem, organizowane są liczne wydarzenia naukowe i kulturalne, które przypominają o jej wkładzie w rozwój edukacji w Polsce.

Jadwiga Andegaweńska jest upamiętniana corocznie w Polsce i Litwie w dniach rocznic jej urodzin (23 czerwca) i śmierci (15 lipca). W tych dniach organizowane są nabożeństwa, koncerty, wykłady oraz wydarzenia kulturalne, które mają na celu przypomnienie jej zasług dla Polski, Litwy i całej Europy. Szczególne wydarzenia odbywają się w Krakowie, gdzie znajduje się jej grób, oraz w Warszawie, gdzie w wielu kościołach odprawiane są msze w jej intencji.

Po zjednoczeniu Polski i Litwy za czasów Jadwigi, jej postać stała się symbolem tego sojuszu. Przypomnienie o niej jest szczególnie ważne w kontekście współczesnych relacji między Polską a Litwą, gdzie królowa jest uznawana za jedną z postaci, które umocniły historyczne więzi między tymi dwoma narodami. Jadwiga stała się także patronką Litwinów, a jej życie i małżeństwo z Władysławem Jagiełłą wciąż stanowią temat współczesnych analiz historycznych oraz literackich. 

Wielu pisarzy, poetów i artystów, zarówno w Polsce, jak i za granicą, poświęciło swoje dzieła Jadwidze Andegaweńskiej. Królowa stała się także inspiracją dla twórców malarstwa, gdzie przedstawiano ją w sposób majestatyczny, często na tle jej zasług dla kraju.

Upamiętnienie Jadwigi Andegaweńskiej przez następne pokolenia odbywa się na wielu poziomach – od kanonizacji przez Kościół, przez pomniki, edukację, aż po jej obecność w sztuce i literaturze. Królowa stała się nie tylko bohaterką narodową, ale także symbolem chrześcijańskiej miłości, sprawiedliwości i troski o wspólne dobro. Jej życie i działania nie tylko ukształtowały losy Polski, ale pozostawiły również trwały ślad w pamięci kolejnych pokoleń, które uczciły jej dziedzictwo na różne sposoby.