Czy wegetarianizm jest zdrowy?

Przyjęło się, że wegetarianizm to bardzo zdrowa dieta, która ma na celu wyeliminowanie z jadłospisu mięsa, drobiu, ryb i niektórych produktów odzwierzęcych. Istnieje także bardziej konserwatywna postać diety bezmięsnej, czyli weganizm, który wyklucza również z diety mleko, jaja oraz nabiał.

Wegetarianizm nie jest wymysłem XX wieku, jak sądzą niektórzy, istniał od wieków oczywiście pod innymi nazwami. Podejście do tego sposobu odżywiania zmieniało z biegiem czasu, zawsze jednak wywoływało wiele emocji. W czasach Inkwizycji niektóre osoby całkowicie rezygnujące z jedzenia mięsa, uznawane były za heretyków. Jednocześnie już w Średniowieczu wielu katolickich mnichów traktowało rezygnację z jedzenia mięsa jako rodzaj ascezy. Wegetarianizm był również często traktowany jako rodzaj zaburzeń osobowości, a przez niektórych nawet jako choroba!

Dziś wegetarianizm nie wywołuje już tylu emocji, odnotowuje się także znaczny wzrost liczby osób odżywiających się w ten sposób.

Jaki więc wpływ na nasze zdrowie ma dieta pozbawiona mięsa? 

Zalety diety wegetariańskiej

Jakie korzyści niesie ze sobą wegetarianizm? Bardzo wiele – przede wszystkim zmiany w ilości spożywanych substancji wpływających korzystne i niekorzystnie na nasze zdrowie:

• Cholesterol. Przede wszystkim rezygnując ze spożywania czerwonego mięsa zmniejszamy ilość cholesterolu w diecie, co niewątpliwie wpływa korzystnie na układ krążenia. Oczywiście trzeba pamiętać, że cholesterol również odgrywa ważną rolę w organizmie, dlatego nie można wyeliminować go z diety całkowicie. 
   
• Nasycone kwasy tłuszczowe. Niewątpliwą korzyścią jest także zmniejszenie ilości spożywanych nasyconych kwasów tłuszczowych, które w diecie wegetariańskiej powinny być zastępowane przez tłuszcze nienasycone. Tutaj trzeba pamiętać, aby zmiana była faktycznie korzystna, np. zastępowanie masła margaryną z całą pewnością nie będzie korzystne ze względu na obecność w margarynie tłuszczów sztucznie utwardzanych oraz rakotwórczych kwasów tłuszczowych trans. 
   
• Błonnik pokarmowy. Niewątpliwą zaletą diety wegetariańskiej jest znaczne zwiększenie ilości błonnika w diecie, który dostarczamy wraz z pokarmami roślinnymi. Błonnik to niezwykle ważny element diety - wpływa korzystnie na pracę jelit, reguluje cykl wypróżnień, łagodzi podrażnienia śluzówki przewodu pokarmowego, zmniejsza ilość wchłanianych tłuszczów i cukrów, zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworów jelita grubego. 

Wady diety wegetariańskiej

Niestety stosowanie diety wegetariańskiej niesie ze sobą również wiele niekorzystnych skutków zdrowotnych, zwłaszcza jeśli dieta wegetariańska jest nieprawidłowo zbilansowana:

• Niedobory aminokwasów.
  ​Białka składają się aminokwasów, w układzie pokarmowym białka dostarczane wraz z pożywieniem trawione są właśnie do aminokwasów, które następnie wchłaniane są do krwioobiegu. Skąd trafiają do komórek gdzie służą jako budulec białek naszego organizmu a także spełniają wiele innych funkcji.

Aminokwasy można podzielić na dwie grupy: endogenne (aminokwasy które organizm jest w stanie samodzielnie zsyntetyzować z innych substancji) oraz egzogenne, których organizm sam nie wytworzy, trzeba więc je dostarczać organizmowi regularnie wraz z pożywieniem. Białka dostarczane w diecie wegetariańskiej to głównie białka roślinne, które uznaje się za białka niepełnowartościowe ponieważ nie zawierają wszystkich potrzebnych aminokwasów.

Dlatego tak ważne jest aby dietę wegetariańska uzupełniać w produkty zawierające aminokwasy egzogenne np. jaja czy nabiał. Szczególną ostrożność w stosowaniu diety wegetariańskiej zalecana jest u kobiet w ciąży i dzieci. 

• ​Witaminy i sole mineralne.
  Kolejnym problemem diety wegetariańskiej jest mała przyswajalność niektórych minerałów, szczególnie wapnia, żelaza oraz cynku. Dlatego osoby stosujące dietę wegetariańską w większym stopniu narażone są na anemię oraz osteoporozę. Dotyczy to szczególnie kobiet, zagrożenie anemią zwiększa również obniżona ilość witaminy B12 w diecie roślinnej. W pokarmach roślinnych nie znajdziemy także witaminy D, dlatego osoby dla których ważne jest stosowanie diety wegetariańskiej powinny zdecydować się na wzbogacenie diety w ryby lub przyjmowanie suplementów. Szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy z powodu mniejszej ilości światła słonecznego witamina D jest wytwarzana w skórze w dużo mniejszych ilościach niż latem. 

Weganizm niebezpieczny dla zdrowia?

​Szczególnie niebezpieczną formą diety roślinnej jest weganizm, który nie zapewnia w wszystkich potrzebnych substancji do prawidłowego funkcjonowania organizmu – aminokwasów egzogennych, niektórych soli mineralnych oraz witamin. Dieta wegańska to sposób odżywiania szczególnie niebezpieczny dla dzieci, młodzieży i kobiet w ciąży i nie powinna być przez nich stosowana.

Jak widać istnieje wiele form wegetarianizmu, jedne bardziej rygorystyczne inne mniej. Decyzja o przejściu na dietę wegetariańską powinna być świadomym wyborem, powinnyśmy więc się do niej dobrze przygotować, pogłębiając swoją wiedzę na temat żywienia i pamiętając o uzupełnianiu substancji, których dieta wegetariańska nie dostarcza. 

Redakcja KalendarzRolnikow.pl   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj