Ptasia grypa u drobiu – nowe opinie naukowe i aktualna sytuacja epidemiologiczna w Europie
Co to jest ptasia grypa (AI Avian Influenca)
Jest to wysoce zaraźliwa infekcja wirusowa mogąca dotykać wszystkie gatunki ptaków, hodowlane i dzikie. Może przejawiać się na różne sposoby, głównie w zależności od zdolności wirusa do wywoływania tej choroby (patogeniczność) oraz od kondycji i wytrzymałości dotkniętych nim ptaków.
Infekcję grypową u ptaków, na podstawie jej patogeniczności dzieli się na dwie podgrupy:
- wysoce chorobotwórcza ptasia grypa (HPAI) – szybko się rozprzestrzenia i powoduje poważne infekcje o wysokiej śmiertelności (do 100% w ciągu 48 godz.) u większości drobiu (poza domowym ptactwem wodnym);
- Low Pathogenic Avian Influenza (LPAI) – wywołuje łagodną postać choroby, często zostaje niewykryta.
Epidemie wysoce zjadliwej ptasiej grypy HPAI w 2016 r.
W 2016 r. wirusa podtypu HPAI–H5N8 wykryto po raz pierwszy u dzikiego ptactwa (łabędź niemy), znalezionego martwego na węgierskim jeziorze zimą. Wirus ten został następnie zidentyfikowany u dzikich ptaków i na fermach drobiu lub gospodarstwach utrzymujących dzikie ptaki w niewoli (np. ogrody zoologiczne) w 19 państwach członkowskich UE: Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Czechach, Danii, Francji, Niemczech, Grecji, Węgrzech, Włoszech, Luksemburgu, Holandii, Słowacji, Hiszpanii, Szwecji, Rumunii, Wielkiej Brytanii i w Polsce. Ptasia grypa dotknęła wtedy najmocniej państwa członkowskie o dużej gęstości gospodarstw kaczek i gęsi. Natomiast Finlandia, Irlandia, Litwa, Portugalia i Słowenia zidentyfikowały wirusa HPAI tylko u dzikich ptaków.
Martwy łabędź znaleziony na Węgrzech. Źródło tutaj
Ptasia grypa – najnowsze informacje i wyniki badań
Badania wykazują, że:
- Liczba ognisk ptasiej grypy u drobiu i dzikiego ptactwa ostro spadła do końca kwietnia 2017 r. Jednak od lipca 2017 r. potwierdzono 67 nowych przypadków HPAI podtypu H5N8 na fermach drobiu w płn. Włoszech oraz w 5 fermach w Bułgarii. Od połowy grudnia 2017 r. Holandia wykryła HPAI podtypu H5N6 na fermie drobiarskiej w Flevoland oraz w paru gospodarstwach utrzymujących dzikie ptaki w niewoli.
- Laboratorium referencyjne UE ds. ptasiej grypy przeprowadziło też szczegółową analizę genetyczną wirusów HPAI–H5N6, które niedawno wykryto u ludzi w Europie i Azji, ponieważ nasze szczepy można odróżnić od szczepów związanych z infekcjami odzwierzęcymi w Azji. Okazało się jednak, że nie ma markerów wirulencji silnie związanych z ryzykiem zakażenia ludzi od ptaków. Na szczęście nie zanotowano żadnych infekcji u ludzi z tym szczególnym znacznikiem genetycznym H5N6.
- Niderlandy, Niemcy, Wielka Brytania, Cypr i sąsiadująca z UE Szwajcaria też wykryły u siebie wirusa HPAI–H5N6 w 2017 r., u martwego dzikiego ptactwa (głównie łabędzie, dzikie kaczki i mewy).
Ptasia grypa – podjęte środki kontrolne
Władze weterynaryjne dotkniętych państw członkowskich UE natychmiast podjęły środki kontrolne UE – dyrektywa Rady UE 2005/94/WE – aby ewentualnie zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusów ptasiej grypy w innych gospodarstwach drobiarskich, oraz ustanowić strefy ochrony i nadzoru wokół zakażonych gospodarstw. Komisja UE stale domaga się utrzymania w gospodarstwach nadzwyczajnej czujności i ścisłej ochrony biologicznej, także systemów wczesnego wykrywania ptasiej grypy, aby zapobiec kontaktom między dzikim ptactwem a drobiem.
Komisja przyjęła również przepisy dotyczące tych kwestii.
Wdrożenie nakazanych prawem środków zapobiegawczych przez rolników ma kluczowe znaczenie, aby zapobiec ewentualnym dalszym epidemiom w gospodarstwach.
Eksperci ocenili też ryzyko przedostania się ptasiej grypy do całej UE oraz dokonali przeglądu możliwości monitoringowych państw członkowskich i działań podejmowanych dla minimalizacji rozprzestrzeniania się już zaistniałych ognisk ptasiej grypy.
Ptasia grypa – zalecenia UE
Jednym z głównych zaleceń jest to, by ptactwo wodne uznane za padłe zgłaszać lokalnemu organowi weterynaryjnemu, szczególnie w sezonie epidemicznym grypy (jesień, zima, wczesna wiosna). Ważne jest też regularne badanie ptaków, szczególnie wodnych hodowlanych takich jak kaczki i gęsi, pod kątem ptasiej grypy, bo mogą one łatwiej niż kury czy indyki wchodzić w kontakt z dzikim ptactwem i rozprzestrzeniać od niego omawianego wirusa. Można to robić poprzez analizę i testy krwi żywego drobiu na obecność wirusów. Rolnicy i hodowcy drobiu muszą również prowadzić odpowiednie środki zarządzania, zwiększające bezpieczeństwo biologiczne, w tym zapobieganie kontaktowi dzikich ptaków z drobiem hodowlanym (przy użyciu sieci, lub trzymania drobiu w pomieszczeniu w sezonie szczytu grypy) i unikanie przemieszczania zwierząt między gospodarstwami.
Sergiusz Baar
Redakcja WDR
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|