KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie

WYSZUKIWARKA

Kilka słów o zimujących w Polsce ptakach

Opublikowano 01.03.2018 r.
Choć w mroźne zimowe dni nie słychać ich śpiewu, tak jak wiosną i latem, a samo dostrzeżenie przelatującego ptaka wymaga dużej sprawności, nie jest to martwy okres. Życie pulsuje nie tylko pod powierzchnią rzeki skutej lodem. Widoczne jest także na polach pokrytych grubą warstwą śniegu, gdzie ptaki gromadzą się w poszukiwaniu pokarmu, ale i w krzakach czy karmnikach, które chętnie odwiedzają. 

Zięba zwyczajna 

Fringilla coelebs

Zięba jest jednym z najliczniej występujących ptaków lęgowych na naszym terenie. Łacińska nazwa tego ptaka – Fringilla coelebs oznacza ziębę samotną – nieżonatą. Wiąże się to z faktem, iż mimo zdarzających się stosunkowo łagodnych zim i dużej liczby karmników, większość samic tego gatunku odlatuje jesienią na tereny o łagodniejszym klimacie, nie bacząc na zahartowanych małżonków, którzy pozostają w kraju. Te zawsze wesołe ptaki można spotkać wszędzie tam, gdzie rosną drzewa, nawet w najciemniejszym lesie świerkowym czy samotnie rosnącym drzewie na skraju pola. Spotkamy je także w miejskim parku i nad brzegiem rzeki.

Dzwoniec zwyczajny 

Chloris chloris

Dzwońce nie odlatują na zimę. Ich dieta składa się głównie z nasion, pączków oraz owoców wielu krajowych roślin. Najczęściej krążą po okolicy razem z ziębami i trznadlami. Żerują głównie na ziemi, chyba, że znajdą w pobliżu krzewy z pąkami czy bazie. W porze zimowej są bywalcami budowanych przez ludzi karmników. 

Ptaki te najczęściej napotkamy na terenach otwartych z drzewami lub grupami drzew, porośnięte niską lub rzadką roślinnością. Żerują na nasypach kolejowych, obrzeżach dróg, polach, nieużytkach – wszędzie tam, gdzie mogą rosnąć i owocować dzikie byliny.

Dzwoniec jest bardzo pomysłowy w wyborze dobrej kryjówki na gniazdo. Odpowiadają mu gęste, przycinane żywopłoty, rośliny pnące się po murach, a nawet skrzynki na kwiaty stojące na balkonach. 

Trznadel zwyczajny 

Emberiza citrinella

Żyjące w Polsce trznadle są osiadłe i silnie związane z krajobrazem rolniczym. Na zimę nie odlatują poza granice naszego kraju – z reguły skupiają się w stada i wspólnie żerują na polach uprawnych. Szczególnie chętnie pojawiają się w tym czasie w okolicach stajni, gdyż mogą się tam pożywić przeznaczonym dla koni owsem. Podczas zdobywania pokarmu ptaki są raczej zgodne, choć może dochodzić między nimi do zachowań agresywnych, szczególnie pod koniec zimy. Wtedy niektóre samce zaczynają wykazywać zachowania terytorialne, charakterystyczne dla sezonu lęgowego.

Sikory

Paridae

Żyje ich w Polsce sześć gatunków (bogatka, modraszka, sikora uboga, czarnogłówka, sosnówka i czubatka). Te najbardziej znane to bogatka i modraszka. To one są najczęstszymi gośćmi karmników w zimie. Sikory nie wędrują na duże odległości. Po zakończeniu okresu lęgowego, na czas jesieni i zimy łączą się w mieszane stada z różnymi gatunkami i przenoszą się z miejsca na miejsce. Oprócz sikor można wtedy spotkać kowaliki, pełzacze leśne i ogrodowe, czy dzięcioły duże. Bogatka i modraszka często stanowią większość w takiej grupie. Nie wszystkie sikory spędzają u nas zimę. Niektóre bogatki, modraszki i sosnówki decydują się odlecieć dalej, w cieplejsze rejony Europy, zaś do nas przylatują ptaki tych gatunków z północy i wschodu. 

Szczygieł

Carduelis carduelis

Jesienią i zimą szczygły chętnie koczują na ugorach i obrzeżach pól, odłogach oraz terenach przeznaczonych pod zabudowę, wszędzie tam gdzie pojawiają się osty i łopiany. W tym czasie pokarmu poszukują, skupione w stadach z innymi ziarnojadami, jak dzwońce, zięby, wróble czy makolągwy. Co ciekawe ptaszki te swoje trele rozpoczynają, w zależności od pogody, już w lutym i z początkiem marca. Tworzą monogamiczne związki. Ich gniazda są misternie uwite z gałązek, mchu, siana, kawałków roślin i podobnych elementów. Zawsze doskonale ukryte przed niepowołanym wzrokiem i zabezpieczone przed odkryciem przez drapieżniki. 

Kowalik zwyczajny

Sitta europaea

Już na początku lutego ptaszki te rozpoczynają krzątaninę, a swoją obecność zdradzają donośnym śpiewem, będącym serią opadających gwizdów „tjuu tjuu tjuu” lub treli „bibibibibibi”. 
Te odgłosy to nic innego, jak wyznaczanie przez „Panów” kowalików terytorium lęgowego. Tak intensywne nawoływanie trwa aż do kwietnia. Po tym okresie, zwłaszcza w czasie intensywnego wysiadywania i karmienia piskląt, znacznie trudniej zlokalizować kowalika. Na gniazda wybierają stare dziuple, a gdy ich zabraknie chętnie, korzystają z zawieszonych na drzewach skrzynek lęgowych. Jeśli miejsce lęgowe przypadnie im do gustu, będą z niego korzystać przez kolejne lata.

Sójka zwyczajna

Garrulus glandarius

Ciekawska, hałaśliwa, wystrojona i, jak sugeruje nam Brzechwa, wcale nie wybiera się za morze. Sójka, to jeden z najbarwniejszy ptaków krukowatych Europy. Wszystko za sprawą niecodziennego połączenia ciemnej i jasnoczerwonobrązowej barwy z niebiesko-czarnym prążkowanymi skrzydłami. Zawsze czujna i spostrzegawcza, woli widzieć niż być widzianą. To jednak nie przeszkadza jej w robieniu hałasu, gdy coś ją zaniepokoi. Swoim wrzaskiem niejednemu uratowała życie w lesie, a niejeden drapieżnik stracił przez nią obiad. Podobnie, jak myśliwy „okazję”. Są to ptaki, których umiejętności lotnicze nie należą do najlepszych, o czym one same bardzo dobrze wiedzą. Dlatego unikają nawet lotu na otwartej przestrzeni wiejskich pól. Ich żywiołem są gałęzie drzew, zwłaszcza dębów, które pokochały najbardziej.

 

 

kontakt1.jpg
Monika Miniewska
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu realizuje na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.

 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO