Kalkulacje rolnicze - groch siewny

Groch siewny jest zaliczany w Polsce do najważniejszych roślin dostarczających białka paszowego. Odgrywa też ważną rolę jako roślina jadalna. Nasiona grochu zawierają 21–25% białka ogólnego o dużej wartości odżywczej. Pełni ważną rolę w płodozmianie, jako roślina przerywająca częste następstwo zbóż po sobie. Uprawa grochu poprawia stan fitosanitarny gleby oraz właściwości fizyczne gleby poprzez dobrze rozwinięty system korzeniowy.

Rośliny strączkowe to popularne określenie grupy roślin bobowatych grubonasiennych. Choć z różnych powodów trudno na nich dobrze zarobić, warto jednak rozważyć ich uprawę. Powód? Pozostawione na polu resztki pożniwne to znakomite źródło azotu, potasu i innych składników pokarmowych dla kolejnych upraw. I tak na przykład uprawa pszenicy po grochu daje zwykle około     5 do 10 dt/ha wyższy plon. Plantacja grochu pozostawia w glebie resztki pożniwne, które zawierają około 20 kg P2O5, 25–60 kg K2O i 50–80 kg N na 1 ha.

W ostatnich latach zainteresowanie uprawą roślin strączkowych stopniowo wzrasta. Sięgnijmy do niedalekiej historii. W ostatnim roku przed przemianami gospodarczymi, czyli w 1989 rośliny strączkowe w Polsce zajmowały ponad 300 tys. ha. Władze założyły wówczas samowystarczalność kraju w surowce wysokobiałkowe do produkcji pasz treściwych. W latach 90. nie uprawiano ich już tak chętnie. Uprawa zajmowała 140–150 tys. ha. W kolejnych latach powierzchnia upraw roślin strączkowych znów wzrosła, a to ze względu na wprowadzenie dopłat do ich uprawy. W 2010 r. to 190 tys. ha, ale już w 2014 r. – 249 tys. ha. Źródła naukowe podają, że w celu podwyższenia bezpieczeństwa Polski w zakresie roślinnego białka paszowego należałoby uprawiać około 500 tys. ha roślin strączkowych, co pozwoliłoby na zastąpienie połowy ilości importowanej śruty sojowej. Średni plon nasion grochu w naszym kraju waha się w granicach 1,8–1,9 t/ha. Jest on jednak zależny od warunków pogodowych. Przy optymalnej ilości opadów może być nawet dwukrotnie wyższy. Prowadzone przez ośrodki naukowe badania wskazują niewątpliwie na zalety uprawy roślin strączkowych. Jednakże najbardziej przekonywującym argumentem przemawiającym za uprawą tych roślin są względy ekonomiczne. Niestabilne plony w poszczególnych latach znacząco wpływają na osiągany zysk, nie mniej jednak dopłaty do jednego hektara upraw stanowią znaczącą zachętę ekonomiczną. 

Od momentu wejścia Polski w struktury Unii Europejskie wprowadzane są różne formy wsparcia celem poprawy opłacalności i konkurencyjności produkcji roślinnej, w tym roślin strączkowych. Niezależnie od ich formy i wielkości dopłaty mają duży wpływ na poziom dochodu z produkcji roślin strączkowych. Wsparcie finansowe możliwe do uzyskania przez producentów roślin strączkowych pokrywa w ponad 60% ponoszone koszty, co pozwala wnioskować, że rola tego instrumentu w tworzeniu dochodu z tego rodzaju działalności rolniczej jest duża (wg Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu). Należy mieć nadzieję, że zainteresowanie uprawą roślin strączkowych będzie się zwiększać również w związku z realizacją programów rolno-środowiskowych, rozwojem integrowanego i ekologicznego systemu produkcji w ramach funkcjonującej Wspólnej Polityki Rolnej.

Tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha grochu siewnego (jadalnego) według cen brutto ziarna i środków do produkcji z października 2017 r. opracowaną na podstawie publikacji „Kalkulacje Rolnicze” wydanej przez KPODR w Minikowie.

Tabela 1. Kalkulacja uprawy 1 ha grochu siewnego przy różnych poziomach intensywności

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Kalkulacji Rolniczych” KPODR w Minikowie
1 – płatność do roślin wysokobiałkowych
2 – jednolita płatność obszarowa, płatność za zazielenienie, płatność dodatkowa
3 – kombajnowanie
4 – utrzymanie budynków, podatki i ubezpieczenia, pozostałe koszty
Wykorzystano opracowania Stowarzyszenia Ekonomistów 
Rolnictwa i Agrobiznesu, GUS, raporty BGŻ Optima

Zofia Dymińska Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających.   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj