Kalkulacje rolnicze - łubin żółty
Przeprowadzając kalkulację opłacalności uprawy łubinu, zwykle nie bierzemy pod uwagę wartości stanowiska po roślinach bobowatych, gwarantujących zwyżki plonu rośliny następczej oraz oszczędności wynikających ze zmniejszenia nakładów na nawozy azotowe. Z ekonomicznego punktu widzenia, uprawa roślin motylkowych to nie tylko faktycznie uzyskany plon, ale także wzbogacenie gleb w tani azot, jako wynik symbiozy z bakteriami brodawkowymi, które wiążą wolny azot z powietrza. Symbioza korzeni z bakteriami brodawkowymi dostarcza rocznie ok. 70–110 kg azotu na ha, który jest – co warto podkreślić – w całości wykorzystywany przez rośliny. Tymczasem z każdych 100 kg azotu zastosowanego w nawozach mineralnych, rośliny wykorzystują jedynie 50–70 kg. Uprawiając łubin w poplonie i przyorując zieloną masę, wnosi się do gleby ok. 6 t suchej masy organicznej, co jest równoważne pełnej dawce obornika. Wraz z przyoraną zieloną masą do gleby trafia 150 kg azotu na ha. Dostarczona przez łubin żółty treściwa pasza białkowa w postaci nasion, jest najbardziej skoncentrowana, zawiera od 42–45% białka.
Obecnie wszystkie zarejestrowane odmiany łubinu żółtego w Polsce są odmianami o niskiej zawartości alkaloidów (poniżej 0,1%), co czyni je odmianami słodkimi.
Udział roślin strączkowych w strukturze zasiewów wynosi ok. 4,1% przy niemal 70% udziale zbóż. Oznacza to ubożenie gleb w próchnicę, zwiększenie ich przepuszczalności i postępowanie procesu zakwaszania. Łubin żółty charakteryzuje się wyższym udziałem białka w nasionach w porównaniu z łubinem wąskolistnym, ale plonuje niżej (1–1,5 t/ha do 2,3 t/ha wg COBORU).
Obecne ceny łubinu nie napawają optymizmem i w skupie wynoszą ok. 680–900 zł za tonę.
Realny zysk rolnika zwiększają przede wszystkim dopłaty bezpośrednie. Dopłaty UE do produkcji roślin strączkowych, do których możemy zaliczyć jednolitą płatność obszarową, specjalną dopłatę do produkcji roślin strączkowych oraz dopłatę do materiału siewnego, odgrywają istotną rolę w kształtowaniu się dochodu z produkcji.
Co prawda dopłaty mogą stanowić swego rodzaju impuls do zwiększania powierzchni zasiewów rodzimych roślin strączkowych przez krajowych producentów rolnych, nie mniej jednak zmniejszenie środków, które stanowią swoistą pomoc finansową może zahamować wzrost powierzchni zasiewów w kolejnych latach. W gospodarstwach rolnych dopłaty te aż w 60% pokrywają koszty, jakie ponoszone są w związku z uprawą roślin strączkowych.
W dobie intensywnej produkcji roślinnej, pól zdominowanych przez uprawy zbożowe zwiększających się kosztach nawożenia i ochrony, warto pomyśleć o ratunku dla zmęczonej gleby i włączyć do zmianowania łubin.
Tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha łubinu żółtego wg cen brutto ziarna i środków do produkcji z października 2017 r. opracowaną na podstawie publikacji „Kalkulacje Rolnicze” wydanej przez KPODR w Minikowie.
Lp. |
Poziom intensywności |
Niski |
Średni |
Wysoki |
Wyszczególnienie |
||||
A |
Wartość produkcji |
2543 |
2923 |
3303 |
|
Nasiona łubinu żółtego (76 zł/dt) |
988 |
1368 |
1748 |
ST1) |
607 |
607 |
607 |
|
JPO2) |
948 |
948 |
948 |
|
1. |
Materiał siewny |
416 |
416 |
416 |
2. |
Nawozy mineralne |
380 |
760 |
1140 |
3. |
Środki ochrony roślin |
168 |
168 |
168 |
4. |
Inne koszty |
47 |
47 |
47 |
B |
Koszty bezpośrednie (1+2+3+4) |
1011 |
1391 |
1771 |
C |
Nadwyżka bezpośrednia (A-B) |
1532 |
1532 |
1532 |
4. |
Usługi3) |
300 |
300 |
300 |
5. |
Praca maszyn własnych |
619 |
625 |
631 |
6. |
Pozostałe koszty4) |
648 |
657 |
655 |
D |
Koszty pośrednie (4+5+6) |
1567 |
1582 |
1596 |
E |
Koszty całkowite (B+D) |
2578 |
2972 |
3367 |
F |
Koszt jednostkowy (zł/dt) |
198,3 |
165,1 |
146,4 |
G |
Dochód rolniczy netto (C-D) |
- 35 |
- 49 |
- 64 |
Źródło: opracowanie własne na podstawie „Kalkulacji Rolniczych” KPODR w Minikowie
1 – płatność do roślin wysokobiałkowych
2 – jednolita płatność obszarowa, płatność za zazielenienie, płatność dodatkowa
3 – kombajnowanie
4 – utrzymanie budynków, podatki i ubezpieczenia, pozostałe koszty
Wykorzystano opracowania Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu,
GUS, raporty BGŻ Optima
Zofia Dymińska
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających. Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|