KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego

WYSZUKIWARKA

Zapobieganie i zwalczanie uciążliwych wirusów immunosupresyjnych na fermach drobiu

Opublikowano 25.04.2018 r.
Niektóre wirusy powodują choroby dające wyraźne i groźne objawy. Ale są też takie, które mogą atakować niezauważalnie, tłumiąc system odpornościowy chorego ptaka. To tak zwane wirusy immunosupresyjne na fermach drobiu, atakujące podstępnie, uniemożliwiając systemowi odpornościowemu zwalczanie choroby oraz właściwe reagowanie na szczepienia zapobiegawcze i leczenie. Jak sobie z tym radzić?

Wpływ wirusów immunosupresyjnych

Aby w pełni zrozumieć wpływ tych wirusów na ptaki, należy znać ich system odpornościowy. Zdrowy układ odpornościowy ptaka działa przez identyfikację czynników zakaźnych uznawanych za „obce”, a następnie ich zabijane i/lub usuwane z organizmu. Podstawą zapobiegania i samoleczenia u ptaków jest ta właśnie nienaruszona fizyczna bariera przeciw bakteryjno-wirusowemu światu zewnętrznemu. Czasem jednak wirusy niszczą te bariere i wnikają do wnętrza ciała ptaka, szczególnie u osobników słabych, rannych itp. Do takich groźnych wirusów u drobiu zalicza się m.in.: rzekomy pomór drobiu czyli paramyksowirusy z serotypu 1 paramyksowirusów ptasich (PMV-1), zakaźną anemię kurcząt CAV, wysoce zjadliwą influenzę ptaków (Highly Pathogenic Avian Influenza HPAI) czyli ptasią grypę, mało zjadliwą influenzę ptaków (LPAI), czy też wirusy choroby Gumboro, Mareka, białaczki ptasiej (ALV).

Wirusy immunosupresyjne na fermach drobiu powodują straty ekonomiczne, ponieważ chore zainfekowane ptaki muszą zużywać ogólnie dużo więcej energii za każdym razem, gdy reagują na prowokację chorobową, a nawet na szczepienie leczniczo-zapobiegawcze. Układ odpornościowy konkuruje bowiem z innymi tkankami o energię i składniki odżywczo-budulcowe. Na przykład, podczas wyzwań związanych z chorobą atakujących jelito ptaka, może nastąpić nawet 25% wzrost wykorzystania składników odżywczych z paszy i 5% wzrost zapotrzebowania na aminokwasy. Zainfekowane ptaki wykazują też gorszy przyrost wagi, biegunki, cherlactwo i/lub śmiertelność. To znacznie podnosi koszty hodowli. Wobec tych kosztów, wyraźnie korzystne jest więc zredukowanie do minimum problemów związanych z układem immunologicznym u ptaków na fermach drobiu. Pozwoli to uniknąć marnowania energii, składników odżywczych i nadmiaru wysiłku przez ptaka.

Niezbędny jest zatem ogólny program bezpieczeństwa biologicznego na fermie, a nie poleganie jedynie na wyrafinowanym systemie odpornościowym hodowanych ptaków i zapobiegawczym programie szczepień. Należy to dokładnie uwzględniać i monitorować, tym bardziej, że w produkcji drobiu występuje wiele wirusów i bakterii chorobotwórczych, a także niespecyficzne czynniki stresogenne i niedobory żywieniowe, które mogą uszkodzić różne części tego złożonego systemu i załamać hodowlę.

Wirusy immunosupresyjne na fermach drobiu – ciche infekcje

Ciche infekcje wcale nie są rzadkie i przebiegają niezauważenie, niemal bezobjawowo lub tylko ze słabymi objawami. Też mogą jednak z czasem prowadzić do wielu problemów związanych ze zdrowiem, wzrostem i produktywnością ptaków. Jednym z takich cichych procesów infekcyjnych jest forma ptasiego zapalenia tkanki łącznej. Podskórna infekcja bakteryjna wydaje się uzyskiwać wtedy dostęp przez rany skóry i uważa się, że ptaki o słabo funkcjonującym układzie odpornościowym są znacznie bardziej podatne na ten stan zapalny. Pisklę zainfekowane przykładowo wirusem niedokrwistości zakaźnej anemii kurcząt (CAV) może nabyć przez to dramatyczny wpływ na wytwarzanie przeciwciał w swoim ciele, ale także upośledza to wytwarzanie czerwonych krwinek. Stan taki powoli prowadzi do ciężkiej choroby klinicznej, często związanej z wtórnymi zmianami bakteryjnymi lub grzybiczymi, z których najbardziej znanym jest choroba niebieskiego skrzydła, czyli zakażenie Clostridium na skórze skrzydeł. Ponadto obniża się średnia masa ubojowa i wzrasta śmiertelność. Istnieje wiele wirusów mających znaczący, nieodwracalny i szkodliwy wpływ na układ odpornościowy ptaka, a w konsekwencji na ich komercyjną wydajność i rentowność hodowli.

Wirusy immunosupresyjne na fermach drobiu – zapobieganie infekcjom oraz unikanie skutków ich działania

Najlepszym sposobem na zminimalizowanie chorób wirusowych jest użycie najlepszych dostępnych szczepionek i właściwe ich stosowanie, a także zapewnienie odpowiedniego poziomu odżywienia (pozwoli to uzyskać jak najlepszą reakcję na te szczepionki), zmniejszenie obciążenia wirusami poprzez eliminację możliwości uszkodzeń tkanek odpornościowych, zmniejszanie ruchu pojazdów i osób odwiedzających, czyszczenie i dezynfekcja pojazdów, sprzętu i ludzi wchodzących do gospodarstwa i budynków drobiu, używanie odzieży ochronnej, środków do dezynfekcji rąk, butów i nóg, eliminacja możliwości kontaktu ptaków z hodowli z ptactwem dzikim, regularne czyszczenie i dezynfekcja pomieszczeń dla drobiu. Należy też stworzyć i posiadać skuteczny plan kontroli szkodników (robactwa, gryzoni) w gospodarstwie.

 

Bibliografia:
    1. Lister St., Immunosuppressive viruses in poultry, Farmers Academy, http://www.fwi.co.uk/academy/lesson/immunosuppressive-viruses-in-poultry2 (16.04.2018 r.)
    2. Urbanowski M., Aktualne problemy zdrowotne występujące u drobiu, Wiadomości Drobiarskie Maj 2010, http://docplayer.pl/51348541-Aktualne-problemy-zdrowotne-wystepujace-u-drobiu.html (16.04.2018 r.)
    3. Urbanowski M., Przyczyny powstawania immunosupresji w stadach drobiu, Wiadomości Drobiarskie czerwiec 2010, http://vetur.pl/articles/Przyczyny%20immunosupresji%20u%20drobiu.pdf (16.04.2018 r.)

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO