Kalkulacje rolnicze - ziemniaki jadalne
Jednym z ważniejszych sposobów wykorzystania bulw ziemniaka jest ich zagospodarowanie na cele jadalne. Uprawa ziemniaków jadalnych jest jedną z trudniejszych, ze względu na stawiane wysokie wymagania jakościowe. Ziemniaki jadalne także charakteryzują się największą zmiennością cen w porównaniu do innych kierunków użytkowania. Współczynnik zmienności cen dla tego kierunku jest bardzo wysoki i wynosi ponad 40%. Stąd poziom uzyskiwanych plonów jest czynnikiem decydującym o wartości produkcji, a tym samym o opłacalności. Wielkość plonu bulw i jego jakość są kreowane przez technologię uprawy, w tym w szerokim zakresie przez staranną pielęgnację.
Według szacunków MARS (instytucja Komisji Europejskiej zajmująca się monitorowaniem i prognozowaniem plonów) średni poziom plonów ziemniaków w UE w 2017 roku wyniósł 33,4 t/ha. Produkcja ziemniaków w UE w 2017 roku wyniosła około 62,1 mln ton. Na podstawie szacunków Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) ocenia się, że powierzchnia uprawy ziemniaków w Polsce w 2017 roku wynosiła ponad 300 tys. ha. Plony ziemniaków natomiast oszacowano na poziomie 27,8 t/ha.
Pomimo trudności ze zbiorem spowodowanych niesprzyjającymi warunkami pogodowymi produkcję ziemniaków w Polsce w 2017 roku oszacowano na około 9,5 mln t, tj. o 7% więcej od zbiorów z 2016 roku.
Ceny ziemniaków
Ceny ziemniaków na polskim rynku nadal są niskie, a ich poziom jest dosyć mocno zróżnicowany w zależności od lokalizacji, jakości bulw i odmiany. Na tzw. dużym hurcie ceny ziemniaków na przełomie stycznia i lutego br. wahały się od 0,40 zł/kg za towar gorszej jakości do 0,73 zł/kg za dobrej jakości bulwy o większym kalibrażu. Na targowiskach średni poziom cen ziemniaków w końcu stycznia wyniósł 0,72 zł/kg, podczas gdy w końcu 2016 r. było to 0,69 zł/kg.
Spożycie ziemniaków w Polsce charakteryzuje się długookresową tendencją spadkową, niezależnie od poziomu cen na rynku. W sezonie 2016/2017 mimo znacznego spadku cen, dobrej jakości i potanienia ziemniaków względem ich podstawowych substytutów tj. przetworów ziemniaczanych i artykułów zbożowych, bilansowe spożycie ziemniaków nieprzetworzonych zmniejszyło się do 77,5 kg w przeliczeniu na jednego mieszkańca, tj. o 4,5 kg (o 5,5%) w porównaniu z sezonem poprzednim.
Dlaczego lubimy ziemniaki?
Ziemniaki są nie tylko smaczne i uniwersalne, jeśli chodzi o ich kulinarne zastosowania, ale również zdrowe i pożywne. Niedoceniane i często uważane za zbędny składnik naszej diety ziemniaki są w rzeczywistości bogatym źródłem witamin i składników odżywczych. Choć niektórzy uznają je za przyczynę przybierania na wadze bądź za np. relikwię czasów, gdy nie można było kupić np. komosy czy też ryżu brązowego, ziemniaki naprawdę warto jadać.
Tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha ziemniaków jadalnych według cen brutto ziemniaków i środków do produkcji z października 2017 r. opracowaną na podstawie publikacji „Kalkulacje Rolnicze” wydanej przez KPODR w Minikowie.
Kalkulacja uprawy 1 ha ziemniaków jadalnych przy różnych poziomach intensywności
Lp. |
Poziom intensywności |
Niski |
Średni |
Wysoki |
Wyszczególnienie |
||||
A |
Wartość produkcji |
10130 |
13330 |
16530 |
|
Ziemniaki jadalne (jesień – 50 zł/dt, wiosna – 60 zł/dt, odpady – 10 zł/dt) |
9200 |
12400 |
15600 |
JPO1) |
930 |
930 |
930 |
|
1. |
Materiał siewny (sadzeniaki) |
1500 |
1500 |
1500 |
2. |
Nawozy mineralne |
626 |
782 |
903 |
3. |
Środki ochrony roślin |
668 |
1108 |
1568 |
4. |
Inne koszty2) |
1280 |
1600 |
1920 |
B |
Koszty bezpośrednie (1+2+3+4) |
4074 |
4990 |
5891 |
C |
Nadwyżka bezpośrednia (A-B) |
6056 |
8340 |
10639 |
5. |
Praca maszyn własnych |
2783 |
2897 |
3011 |
6. |
Pozostałe koszty3) |
802 |
802 |
802 |
D |
Koszty pośrednie (4+5+6) |
3585 |
3699 |
3813 |
E |
Koszty całkowite (B+D) |
7659 |
8688 |
9704 |
F |
Koszt jednostkowy (zł/dt) |
38,3 |
34,8 |
32,3 |
G |
Dochód rolniczy netto (C-D) |
2471 |
4641 |
6826 |
Źródło: Opracowanie własne na podstawie „Kalkulacji Rolniczych” KPODR w Minikowie
1) jednolita płatność obszarowa, płatność za zazielenienie, płatność dodatkowa
2) worki – 50 kg, skrzyniopalety – 500 kg
3) koszty utrzymania budynków, podatki i ubezpieczenia, pozostałe koszty
Wykorzystano materiały: IERiGŻ – PIB „Rynek Rolny”, GUS
Zofia Dymińska
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających. Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|