Co pije wieś? - NIK o kontroli wodociągów

Są niedoinwestowane, a przez to nie zaspokajają potrzeb wielu mieszkańców polskiej wsi. Podczas kontroli Najwyższa Izba Kontroli sprawdziła 12 gmin wiejskich.

Przedsiębiorstwa wodociągowe - bo o nich mowa - borykają się z wieloma problemami przez co w przyszłości mogą nie zapewnić ciągłych dostaw wody o wymaganej jakości.

Przedsiębiorstwa wodociągowe zaopatrujące w wodę mieszkańców wsi borykają się z wieloma problemami - mówi Krzysztof Kwiatkowski, prezes Najwyższej Izby Kontroli. - Najczęściej brakuje funduszy na bieżące naprawy i długofalowe inwestycje. Mimo to, przedsiębiorstwa starają się dbać o jakość wody dostarczanej mieszkańcom. Jednak, niestety, nie wszędzie i nie zawsze się to udaje.

Niemal wszystkie (10 z 12) skontrolowane przedsiębiorstwa wodociągowe nierzetelnie zawierały umowy na dostawę wody z mieszkańcami. Zdarzało się, że umowy te zawierały postanowienia, które zostały wpisane do rejestru Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jako niedozwolone klauzule umowne mogące naruszać zbiorowe prawa i interesy konsumentów lub zostały uznane przez Prezesa UOKiK za przejawy praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Znaczna część (dziewięć na dwanaście) przedsiębiorstw posługiwała się umowami zawierającymi postanowienia, które naruszały obowiązki informacyjne wobec odbiorców.

Ceny wody wzrosły w każdej z kontrolowanych gmin: w ciągu dziesięciu lat średnio o 63 proc. Na wzrost cen wpłynęły m.in. realizacja nowych inwestycji wodociągowych oraz wzrost cen energii i materiałów.

Pomimo wysiłków, są wciąż w Polsce miejsca, gdzie dostarczana do mieszkańców woda nie spełnia wszystkich wymaganych kryteriów - dodaje prezes Kwiatkowski.  Najwyższa Izba Kontroli zwraca jednak uwagę, że w takich przypadkach przedsiębiorstwa i samorządy powinny skuteczniej dbać o interesy konsumentów i - na przykład - obniżać ceny. Brak funduszy na bieżące naprawy i długofalowe inwestycje w wielu wiejskich gminach sprawia, że uruchamia się znany mechanizm: niedoinwestowanie wstrzymuje remonty. Potem brak remontów powoduje starzenie się instalacji, zużyte instalacje się psują, a każda kolejna awaria to kolejne zmarnowane metry sześcienne wody. Już dzisiaj niewłaściwy stan techniczny instalacji jest jedną z najważniejszych przyczyn awarii sieci wodociągowej.

W ośmiu gminach wiejskich nie przeprowadzono okresowych kontroli wodociągowych obiektów budowlanych. Nie sprawdzano, czy obiekty były użytkowane w sposób zgodny z przeznaczeniem, wymaganiami ochrony środowiska oraz czy były utrzymywane w należytym stanie technicznym.

Zaspokojenie potrzeb inwestycyjnych w infrastrukturze wodociągowej przekraczało możliwiści finansowe badanych 12 gmin wiejskich - mówi prezes NIK. - W naszej ocenie jest to kwestia ważniejsza, niż mogłoby się wydawać, bo niedostateczny poziom finansowania może - w ciągu najbliższych lat - przyczynić się do degradacji sieci i urządzeń i utrudnić zapewnienia dostarczania wody odpowiedniej jakości.

Jak dodaje prezes Kwiatkowski, w Polsce możliwość podłączenia do sieci wodociągowej w gminach wiejskich posiadało około 85% mieszkańców. Dysproporcje między aglomeracjami miejskimi i gminami wiejskimi nie są już tak rażące jak wcześniej, wciąż są jednak zauważalne. Średnia dla wszystkich gmin: miejskich, miejsko-wiejskich i wiejskich przekraczała bowiem 91%.

Co myślicie o raporcie NIK? Jaką wodę pijecie w Waszych gminach? 

Sergiusz Baar     Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj