KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Jak uprawiać kukurydzę na kiszonkę?

Opublikowano 29.04.2019 r.
Uprawa kukurydzy na kiszonkę jest procesem specyficznym technologicznie. Wśród czynników różnicujących można przede wszystkim wymienić dobór odmian, stanowisko w zmianowaniu, gęstość siewu, metody zbioru, dojrzałość zbieranych roślin oraz ich późniejsza konserwacja. Na koniec otrzymywana jest doskonała kiszonka z kukurydzy. Jak jednak uprawiać kukurydzę na kiszonkę?

Kiszonka z kukurydzy – jakość i wykorzystanie

Kiszonka z kukurydzy to podstawowa pasza objętościowa w żywieniu bydła. Można ją też wykorzystywać w biogazowniach, jako surowiec do produkcji. Kiszonkę z kukurydzy w pierwszym wypadku wyrabia się przy tym głównie na jakość, natomiast w drugim wypadku na ilość. Jeśli rolnik planuje osiągnąć duże plony średniej jakości, idealne w ekstensywnym chowie bydła oraz w biogazowniach, produkuje kiszonkę tradycyjną zwaną też standardową. Wyrabia się ją z gęsto wysiewanych późnych odmian kukurydzy, które zbiera się potem w fazie dojrzałości mleczno-woskowej do ciastowatej. Natomiast odmiany kukurydzy wczesne i średnio wczesne są bardzo dobre do produkcji kiszonki wysokoenergetycznej. Stosuje się tu technologie zbliżone są do uprawy kukurydzy na ziarno, czyli odmiany wczesne i średnio wczesne sieje się już rzadko i do tego późno zbiera. Uzyskiwane z tego plony są co prawda mniejsze, za to charakteryzuje je korzystnie wysoka wartość energetyczna, dzięki czemu tak karmione bydło uzyskuje dużo wyższą produkcję i jakość mięsa i/lub mleka. Pozwala to również na większy zysk, bo nie trzeba w tym wypadku zwiększać dawek (ilości) pasz treściwych. Kukurydzę kiszonkową można też uprawiać w plonie wtórnym, ale tylko wtedy, gdy z pola wcześnie zbierze się poplony ozime i jest sprzyjająca pogoda.

Uprawa kukurydzy na kiszonkę – kiedy wysiew?

Uprawa kukurydzy na kiszonkę powinna być rozpoczęta jak najwcześniej – w I lub II dekadzie maja. Siewu kukurydzy na kiszonkę nie wolno opóźniać, bo w efekcie wpływa to na obniżenie plonu ziarna. Jeśli rolnik uprawia kukurydzę kiszonkową, to niezbędna jest też większa obsada roślin na 1 m2, w przeciwieństwie do obsady w uprawie na ziarno czy kiszonkę z kolb CCM. Liczba czyli obsada roślin na 1 m2 zależy przy tym od odmiany kukurydzy uprawianej na kiszonkę:
    • odmiany wczesne (FAO do 200) wymagają obsady 11-13 roślin na 1 m2;
    • średnio wczesne (FAO 200-240) – odpowiednio 10-12 roślin na 1 m2;
    • średnio późne (FAO 250-290) – 9-11 roślin na 1 m2;
    • późne (FAO >290) – 8-10 roślin na 1 m2.

Podejmując uprawę kukurydzy na kiszonkę, należy też uwzględnić: 0,7-0,8 m zalecaną szerokość międzyrzędzi oraz głębokość siewu w granicach 4-5 cm na glebach zwięzłych i do 8 cm na glebach lżejszych.

Uprawa kukurydzy na kiszonkę – optymalna wartość paszowa

Wartość paszową kukurydzy uprawianej na kiszonkę zależy głównie od jakości jej kolb, bo kumulują one ok. 70% całej wartości odżywczej przekazywanej bydłu przy jej skarmianiu, oraz ponad 90% w żywieniu trzody chlewnej. Jeśli kukurydza będzie bardziej dojrzała, to wzrasta też wtedy jej wartość paszowa, dlatego dobrze jest, gdy pogoda jest ładna i kukurydza kiszonkowa może dłużej dojrzewać na polu. Z kolei o jej ilości, strukturze i wartości odżywczej decyduje głównie termin zbioru. Jak zatem widać, pod każdym względem najkorzystniejsza jest sytuacja, gdy w uprawie kukurydzy na kiszonkę rolnik osiąga jak najwyższe stadium jej dojrzałości przy zbiorze (idealne jest stadium dojrzałości mlecznej). Daje to w rezultacie większy udział kolb i ziarna w zebranym plonie, a przez to rośnie też jego wartość. W optymalnej dojrzałości mlecznej ziarno kukurydziane znajduje się w początkowym stadium swojego rozwoju. Późniejsze stadia dojrzałości umożliwiają wyższe plony suchej masy (sm), które także podnoszą ogólnie jakość kiszonki. Zbiór kukurydzy na kiszonkę można zacząć, gdy zawartość sm w ziarnie osiągnie 30-35%. Jeśli dopuści się, by kukurydza na kiszonkę doszła do wyższych wartości sm, przy zbiorze i obróbce będzie wtedy wymagała większego rozdrobnienia oraz lepszych i szczelniej okrytych silosów.

Optymalny termin zbioru określa się oceniając stan dojrzałości ziarna, kondycję oraz wygląd łodyg i liści. Najlepszy termin zbioru kukurydzy z omawianym przeznaczeniem to III dekada września lub I dekada października. Wcześniejszy zbór jest konieczny, gdy pogoda jest sucha i pędy obsychają. Inaczej spowoduje to niekorzystny wzrost suchej (sm) masy powyżej 35%. Natomiast gdy mamy wilgotny sezon, wtedy zbiór kukurydzy na kiszonkę robi się w pełnej dojrzałości, gdy sm przekroczy 30% w całych roślinach. Przy zbiorze trzeba też uważać na wysokość koszenia i długość sieczki. Gdy kosi się wysoko, wzrasta wtedy nieznacznie ogólna zawartość ziarna w kiszonce. Późniejszy zbiór wymaga rozdrabniania grubszych kawałów sieczki i ziarna. W Polsce z 1 ha zbiera się ok. 40-50 ton świeżej masy kukurydzianej o 33-35% sm. Za wczesny zbiór powoduje mniejszą zawartość sm, a zbyt późny pogarsza strawność kiszonki. Kukurydzę kisi się w silosach przejazdowych lub mających górny załadunek, a także w rękawach foliowych.

 

 

Bibliografia:
    1. Agrotechnika uprawy kukurydzy na kiszonkę, Strefa Agro, nto.pl, http://www.nto.pl/strefa-agro/rosliny/a/agrotechnika-uprawy-kukurydzy-na-kiszonke,12827748/ (29.05.2018 r.)
    2. Borek K., Jak uprawiać kukurydzę na kiszonkę? Warto przeczytać! Rynek-Rolny.pl, http://www.rynek-rolny.pl/artykul/jak-uprawiac-kukurydze-na-kiszonke-warto-przeczytac.html (29.05.2018 r.)
    3. Dubas A. 2003. Kukurydza. Materiał siewny i siew. W: Szczegółowa uprawa roślin. Wyd. II, tom I, Wrocław, str. 285-287.
    4. Klucz do sukcesu: Jak uprawiać kukurydzę na kiszonkę, KWS.pl, https://www.kws.pl/aw/Produkty/Kukurydza/Jak-dobrze-uprawia-263-kukurydz-281-na/~eunj/ (29.05.2018 r.)

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO