KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Podpowiadamy, co zaplanować na uprawy w międzyplonach ścierniskowych

Opublikowano 27.06.2018 r.
Międzyplony ścierniskowe nazywane też poplonami ścierniskowymi, w Polsce uprawia się w wielu regionach, poza terenami podgórskimi i północnej części naszego kraju. Wysiewa się je latem, po wcześnie schodzącej roślinie wysianej w plonie głównym na danym polu. Z kolei zbiór międzyplonów (poplonów) ścierniskowych odbywa się na jesieni tego samego roku. Uprawy w międzyplonach ścierniskowych – podpowiadamy co zaplanować i jak uprawiać.

Cele uprawy międzyplonów ścierniskowych:

    • zapobieganie erozji wodnej i wietrznej gleb;
    • ograniczanie przenikania azotu (N) do wód podziemnych, którego jesienią jest w nadmiarze;
    • dostarczanie do gleby bogatej masy organicznej i polepszanie przez to, stabilnego plonowania roślin głównych w płodozmianie (uprawy w międzyplonach ścierniskowych bardzo pozytywnie wpływają na właściwości fizyczne gleby);
    • działanie naturalnie odchwaszczające;
    • ograniczanie rozwoju chorób podstawy źdźbła, szczególnie, przy nadmiernym udziale zbóż w płodozmianie.

Użytkowanie i plonowanie upraw w międzyplonach ścierniskowych. Pod poplon ścierniskowy idzie orka na głębokość 14-16 cm na glebach ciężkich i 10-12 cm na lekkich oraz wyrównujące bronowanie. Aby wszystko wykonać szybko za jednym przejazdem, można zastosować agregat uprawowy połączony z siewnikiem. Siew bezpośredni z bezorkową technologią uprawy umożliwia wysiew poplonów ścierniskowych we wczesnym terminie, zmniejsza ugniatanie gleby, parowanie oraz erozję wodną i wietrzną, za to zwiększa próchnicę w glebie. Jedyny mankament to bardzo wysoka cena takich maszyn rolniczych. Plonowanie międzyplonów jest też uzależnione od warunków pogodowych, z których najlepsza jest wysoka suma opadów letnich (140-160 mm) i średnia temperatura dobowa 12°C, z kolei rodzaj gleby ma tu wpływ najmniejszy. Wegetację poplonów ograniczają i kończą jesienne przymrozki. Gotowe poplony ścierniskowe można użytkować jako pastwisko, lub kosić na paszę zieloną i kiszonkę. Jednak zielonka z poplonów ma mało suchej masy, więc trzeba ją skarmiać z dodatkiem pasz suchych, np. siana. Przed przymrozkami najpierw zbiera się poplony rzepaku i rzepiku, a nieco później słoneczniki i strączkowe – uzyskując z 1 ha do 30 t świeżej masy. Z kolei poplony przeznaczone na zielony nawóz, tuż po jesiennych przymrozkach należy pociąć za pomocą ścinacza do zielonek i zaorać. Tylko gorczyca biała może zimować jako mulcz.

Nawożenie upraw w międzyplonach ścierniskowych

Przed wysiewem międzyplonów konieczna jest startowa dawka nawozów. Rośliny motylkowate w poplonie potrzebują 30-50 kg P2O5/ha i 60-80 kg K2O/ha, z kolei niemotylkowe muszą mieć nawozy fosforowe, potasowe i azot (50-60 kg N/ha). Na glebach słabych pod motylkowe zaleca się też 20-30 kg N/ha. Do nawożenia międzyplonów ścierniskowych używa się także gnojówkę i gnojowicę (ok. 25-35 m3/ha). Międzyplony ścierniskowe nie wymagają już dalszych zabiegów, chyba, że przed ich wschodem zrobi się skorupa glebowa. Trzeba ja wtedy zniwelować broną lub wałowaniem.

Uprawy w międzyplonach ścierniskowych – zalecane rośliny

Międzyplony wysiewa się po wczesnych ziemniakach, warzywach, rzepaku ozimym, życie, jęczmieniu jarym i ozimym, mieszankach strączkowo-zbożowych na zielonkę. Uprawa międzyplonów ścierniskowych powinno się prowadzić tylko ok. 3 miesięcy. Rośliny do takich upraw dobiera się w oparciu o rodzaj gleby i możliwy termin ich wysiewu. Obowiązuje tu zasada, że im później ma być wysiany poplon, tym większą dynamikę wzrostu i rozwoju musi mieć wybrana roślina/rośliny:
    • kukurydzę i kapustę pastewną – wysiewa się do III dekady czerwca i I dekady lipca;
    • bobik, jęczmień, łubin żółty i wąskolistny, peluszkę, słonecznik, oraz owies, wykę jarą, rzepę ścierniskową, pastewne odmiany grochu, seradelę, życicę westerwoldzką oraz mieszańcową i wielokwiatową – wysiewa się w III dekadzie lipca;
    • gorczycę białą i facelię – wysiewa się w I dekadzie sierpnia; uwaga jednak, bo tak późne uprawy międzyplonów mogą mieć już obniżoną zdolność plonowania.

Uprawy w międzyplonach ścierniskowych – mieszanki uprawne

Poplony/międzyplony ścierniskowe wysiewa się w siewie czystym lub w mieszankach złożonych z 2 do 4 gat. roślin uprawnych, o zbliżonej wtedy wielkości nasion (umożliwi to równomierny ich wysiew) i długości okresu wegetacji oraz podobnych wymaganiach odnośnie stanowiska (dostosowane do lokalnych warunków klimatycznych).

Przykłady gatunków na dany rodzaj gleb:
    • gleby najsłabsze – łubin żółty, seradela
    • gleby średnie: peluszka, rzepak, słonecznik, wyka ozima, łubin wąskolistny, groch pastewny, gorczyca biała, rzepa ścierniskowa, rzodkiew oleista
    • gleby żyzne: bobik, wyka jara, groch, kapusta pastewna.
Przykłady mieszanek wysiewanych w roli międzyplonów:
    • gleby lekkie – łubin żółty (130 kg/ha) + seradela (30 kg/ha);
    • gleby lekkie – łubin żółty (100 kg/ha) + wyka ozima (40 kg/ha);
    • gleby średnie – łubin wąskolistny (140 kg/ha) + groch pastewny (100 kg/ha);
    • gleby cięższe – groch pastewny (100 kg/ha) + wyka jara (50 kg/ha) + słonecznik (15 kg/ha).

 

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO