Jak rozpoznać porażenie kukurydzy mikotoksynami?

Mikotoksyny zwane są czasem także mykotoksynami, są to szkodliwe dla ludzi i zwierząt związki, które mogą doprowadzić w najlepszym wypadku do alergii, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci osoby lub zwierzęcia, które porażone ziarno zjadło. Z tego powodu normy w skupach określają maksymalne ilości mykotoksyn, które mogą znajdować się w skupowanym ziarnie kukurydzy.

Skąd się biorą mikotoksyny?

Kukurydza w czasie całej wegetacji jest często porażana przez grzyby z rodzaju Fusarium. Atakowane są najpierw łodygi, a w fazie dojrzewania także kolby. W kolbach dotkniętych fuzariozą może zostać nagromadzona duża ilość mykotoksyn, które - popularnie mówiąc - pomagają grzybom szybciej się rozprzestrzeniać i namnażać. Fuzarioza kolb i ziarna kukurydzy powoduje zniszczenie ziarniaków. Nie powoduje obniżki plonów, jednak znacząco obniża jakość ziarna i powoduje, że może być ono bardzo niebezpieczne zwłaszcza dla drobiu i trzody chlewnej.

Widocznym objawem fuzariozy kolb jest grzybnia rozwijająca się na liściach okrywowych oraz na ziarniakach będących w fazie mlecznej, woskowej i pełnej dojrzałości. 

W przypadku silnego porażenia kolb zniszczeniu ulegają nawet liście okrywające kolbę. Częściej jednak objawy fuzariozy są widoczne dopiero po usunięciu zewnętrznych liści okrywających - dlatego też rolnik powinien monitorować plantację pod kątem sprawdzania, czy kolby są porażone grzybami.

Gdy grzybnia jest bardzo obfita - koloru białego, różowego lub lekko czerwonego,w zależności od gatunku grzyba, z licznymi sporodochiami, rozwijająca się na ziarniakach to znak, że kolba jest zaatakowana fuzariozą. Grzybnia przerasta ziarna oraz miąższ osadki kolby, który w efekcie zaczyna gnić. Porażone ziarniaki matowieją, zmieniają barwę na różowoczerwoną lub czerwonobrązową, a czasem nawet pękają i rozpadają się. 

Jeśli widzimy, że rośliny są podatne na wyleganie może to być znak że są porażone grzybami z rodzaju Fusariium. Może się okazać, że zbiór takich roślin kombajnem będzie niemożliwy. 

Jeśli na ziarniakach lub liściach okrywowych kolby widzimy grzybnię w kolorze białym, zielonym, szarym lub niebieskawym oznacza to, że oprócz grzybów z rodzaju Fusarium nasza uprawa porażona jest także innymi grzybami na przykład: z rodzaju Trichoderma, Penicillium i Trichothecium.

Porażenie kukurydzy grzybami z rodzaju Fusarium jest uwarunkowane predyspozycją rośliny, która jest najlepsza po osiągnięciu stanu dojrzałości fizjologicznej przez kukurydzę, a więc po obniżeniu zawartości cukru poniżej 20%. W Polsce zazwyczaj dzieje się tak we wrześniu. 

Redakcja KalendarzRolnikow.pl     Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj