_mlun.jpg)
Co sprzyja porażeniu kukurydzy mikotoksynami i jak je ograniczyć?
Opublikowano 22.09.2018 r.
W Polsce z roku na rok uprawia się coraz więcej kukurydzy. W tej chwli jest to już ponad milion hektarów, z czego prawie 70% to kukurydza uprawiana na ziarno. Głównymi czynnikami sprzyjającymi fuzariozie kukurydzy są zbyt gęsty siew oraz jednostronne nawożenie azotem.
Porażeniu roślin kukurydzy grzybami z rodzaju Fusarium sprzyjają następujące czynniki, na które rolnik ma wpływ:
• monokultura: wysiewanie kukurydzy po kukurydzy
• brak właściwego zmianowania
• uprawianie odmian mało odpornych na porażenia
• niewłaściwe zwalczanie szkodników, w tym omacnicy prosowianki
• brak lub niedostateczne niszczenie resztek pożniwnych
• stosowanie porażonego materiału siewnego
• zbyt gęsty siew
• zbyt duże dawki azotu
• uprawa kukurydzy o FAO większym niż 240
Ze względu na zmienne warunki pogodowe z roku na rok zmieniają się gatunki grzybów porażających łodygi, a potem kolby kukurydzy. Zmienia się też nasilenie ich występowania. Dlatego niemożliwe jest określenie jednego dominującego gatunku Fusarium i jednej mikotoksyny.
Badania prowadzone w ostatnich latach również w Instytucie Hodowki i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie pokazują, że najczęściej występującymi mikotoksynami są DON i ZEA oraz w mniejszym stopniu fumonizyny. Głównym czynnikiem decydującym o ilości mikotoksyn w ziarnie kukurydzy jest... pogoda.
Zgodnie z unijnymi normami [EC No 1126/ 2007] zawartość mikotoksyn może maksymalnie wynosić
- Deoksyniwalenol (DON) 1700 µg/kg (mikrogramów/kilogram)
- Zearalenon (ZEA) 350 µg/kg
- Fumonizina(FUM) 2000 µg/kg
Normy te dla ziarna kukurydzy można przedstawić także w innej formie:
- DON: 1,75 ppm
- ZEA: 0,35 ppm bieżąco
- FUM: 4,00 ppm
- gdzie ppm oznacza jedną część na milion.
Doświadczenia agtorechniczne dają nam jednak szansę na ograniczenie obecności występowania mikotoksyn w zbieranym ziarnie.
Na co trzeba zwrócić uwagę?
1. Wczesny zbiór ziarna - po przymrozkach porażenie mikotosynami gwałtownie rośnie! Najlepszy termin zbioru to faza czerwonej plamki, gdy u nasady ziarnika pojawia się martwa tkanka, a dostarczanie składników pokarmowych już ustaje. Lepiej zebrać ziarno wcześniej, nawet jeśli nie osiągnie odpowiedniego poziomu wilgotności i dosuszyć je niż ryzykować duże porażenie mikotoksynami i dyskwalifikację ziarna w skupie lub chorobę zwierząt gospodarskich.
2. Uprawa odmian wczesnych i średnio wczesnych, które umożliwiają zbiór suchego ziarna w sprzyjających warunkach termicznych.
3. Przyoranie i rozdrobnienie resztek pożniwnych (pomaga także w walce z omacnicą prosowianką). Jeśłi przy pracach wykorzystamy wapno węglanowe lub kredę, resztki pożniwne będą się łatwiej rozkładały i szybciej przekształcały w próchnicę.
4. Zwiększenie naturalnej odporności roślin poprzez zbilansowanie nawożenie potasem i fosforem.
5. Stosowaniu właściwego płodozmianu – dla kukurydzy wymagane są 4-letnie przerwy w uprawie na tym samym polu
Można także skutecznie ograniczyć rozprzestrzenianie się mikotoksyn w zebranym już ziarnie przez prawidłowe jego składowanie. Jak to zrobić? - o tym przeczytacie już niebawem.
 |
Redakcja KalendarzRolnikow.pl
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|