KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

Jak przygotować bydło do zimy?

Opublikowano 27.10.2022 r.
Dni stają się coraz krótsze, a poranki coraz chłodniejsze. Połacie pól już po zbiorach i czas szykować kiszonki z kukurydzy dla bydła. Jaka będzie nadchodząca zima? Tego najstarsi górale nie wiedzą, choć ostatnie zimy były raczej łagodne i saniami przez Bałtyk nie dałoby się przeprawić.

przygotowanie bydła do zimy

Jak przygotować bydło do zimy?

Dla krów to dobrze, bo bydło na umiarkowane zimno jest bardziej wytrzymałe niż na upały. Nawet cielęta ras mlecznych w systemie zimnego wychowu znoszą dobrze ujemne wartości temperatur i są odporniejsze na choroby. Optymalny zakres temperatur dla krów zamyka się w przedziale  od -7 st. C do +18 st. C, a w oborze  8 st. C do 16 st. C. W chowie alkierzowym nie mniej istotne od temperatury są: wilgotność względna powietrza, której optymalne wartości powinny wynosić 60-80%, prędkość ruchu powietrza nie większa niż 0,3 m/sekundę (zimą), niski poziom szkodliwych gazów i sprawny system wentylacji pomieszczeń. Obora powinna być czysta, legowiska suche i dobrze zaścielone, a bydło odrobaczone po sezonie pastwiskowym, z prawidłowo skorygowanymi racicami. Pamiętajmy, że rozprzestrzenianiu się bakterii i rozwojowi chorób w stadach sprzyja bród, wilgoć i przeciągi.

Bydło mięsne można utrzymywać całorocznie poza budynkami, choć najczęściej spotyka się system utrzymania alkierzowo-pastwiskowy. Zwierzęta chowane przez okrągły rok na wolnej przestrzeni muszą mieć możliwość schronienia się przed niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi pod zadaszeniami lub wiatami, w ostateczności wystarczy solidna zapora z bel słomy. 

W systemie alkierzowo-pastwiskowym i alkierzowym też nie są potrzebne tak solidne budynki inwentarskie, jak dla bydła mlecznego. Mogą to być dowolne, odpowiednio duże wiaty, szopy, stodoły, owczarnie itp. Najkorzystniejsze dla zwierząt jest utrzymanie na głębokiej ściółce, byleby z dostateczną ilością słomy, co daje komfort zwłaszcza cielącym się krowom i cielakom. Racjonalny cykl produkcyjny, w którym cielęta wychodzą z matkami w kwietniu na pastwisko, powoduje, że porody przypadają  na styczeń i luty, zatem środowisko musi być przygotowane dla wrażliwych na wyziębienie cieląt. Bardzo ważny w każdym systemie chowu jest stały dostęp do niezamarzającego źródła czystej wody. Niezbędne są w zimie podgrzewane poidła. 

Dla bydła mięsnego najwłaściwszy jest system bezuwięziowy ze stałym dostępem do wybiegów.

Odporność na trudne zimowe warunki środowiskowe dla różnych ras mięsnych nie jest jednakowa. Najbardziej do chowu bezbudynkowego nadają się rasy ekstensywne, np.: highland, galloway, welch black, salers, hereford. Rasy intensywne, jak: belgijska błękitna, blond d’Aquitaine, charolaise, są delikatniejsze i bardziej przydatne do utrzymania w oborach. Popularne w Polsce rasy limousine i simental mieszczą się  w środkowej grupie ras dobrze przystosowanych do środowiska.

Zimowe żywienie krów mięsnych trwa około 6 miesięcy, niezależnie od systemu utrzymania, bo pastwisko w zimowych miesiącach jest bezwartościowe. Potrzeby stada mają zaspokoić zgromadzone pasze objętościowe w postaci siana, sianokiszonki, kiszonki z kukurydzy i słomy, zwłaszcza jęczmiennej. Do wykorzystania są też produkty uboczne przemysłu spożywczego, np.: wysłodki buraczane, wywar gorzelniany, wytłoki jabłkowe, nie można zapomnieć również o dodatkach witaminowo-mineralnych, w tym w postaci lizawek. 

Powszechnie stosuje się zasadę zadawania pasz gospodarskich do woli. Dobrej jakości sianokiszonki i pozwalające na właściwe zbilansowanie energii i białka siano są najlepszymi komponentami dawki żywieniowej. Kiszonki z kukurydzy nie należy stosować jako wyłącznej paszy objętościowej, gdyż jest paszą energetyczną z niedostatkiem białka, natomiast w parze z sianokiszonką jest doskonałą paszą. Przy niedoborze składników białkowych wprowadza się często do paszy dodatek mocznika. W większości przypadków w stadach towarowych nie stosuje się dodatku pasz treściwych. 

Kiedy zapewnimy stadu warunki utrzymania w dobrostanie i sytości, nawet sroga zima nie będzie straszna dla zwierząt, których przodkowie przemierzając pradawne puszcze nie mieli ani kiszonek, ani troskliwych opiekunów… dopóki człowiek ich nie udomowił.

 

 
Cezary Stolarczyk
Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO