Synbiotyki w żywieniu trzody chlewnej i drobiu

Nowe wymogi w chowie i hodowli zwierząt

Szacuje się, że do 2050 r. liczba ludzi na świecie dojdzie do 9 miliardów, co wiąże się z rosnącym zapotrzebowaniem na żywność. Naukowcy szukają więc możliwości intensyfikacji produkcji żywności, przy jednoczesnym obniżeniu kosztów oraz w zgodzie z obowiązującymi wymogami jakości i bezpieczeństwa dla ludzi, zwierząt i środowiska. Produkcja zwierzęca wiąże się też jednak ze zdrowiem konsumentów, a patogeny zwierząt stanowią bezpośrednie źródło zanieczyszczeń żywności i przyczynę chorób odzwierzęcych. Wprowadzono więc nowe metody hodowli podnoszące jakość mięsa, przy jednoczesnym uwzględnieniu jego bezpieczeństwa dla ludzi oraz dobrostanu zwierząt i środowiska naturalnego.

Do niedawna szeroko stosowano antybiotyki w hodowli, głównie dla modyfikacji mikroflory pokarmowej oraz zwiększania wzrostu i wydajności zwierząt. Jednak przez ich długotrwałe używanie, powstały drobnoustroje odporne na leki, groźne dla ludzi i środowiska. W związku z tym, 1 stycznia 2006 r. zakazano stosowania antybiotyków do stymulacji wzrostu na terenie Unii Europejskiej. Zaczęto też szukać substancji naturalnych o podobnych efektach. Rozporządzeniem (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r., w sprawie dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt, zaproponowano m.in. probiotyki i prebiotyki. Inne zalecane to kwasy organiczne, olejki eteryczne, różnego rodzaju ekstrakty roślinne itp. Najlepsze efekty dają jednak synbiotyki, czyli połączenie probiotyków i prebiotyków.

Probiotyki

Ich definicję w 2002 r. sformułowała FAO i WHO, a w 2013 r. podtrzymało ją Międzynarodowe Towarzystwo Naukowe ds. Probiotyków i Prebiotyków (ISAPP). Uznano, że probiotyki to „żywe szczepy ściśle wyselekcjonowanych mikroorganizmów, które po podaniu w odpowiednich ilościach, przynoszą korzyści zdrowotne gospodarzowi”. W hodowli gospodarzem jest zwierzę hodowlane. Probiotyk może zawierać jeden lub więcej wybranych szczepów mikroorganizmów i ma postać zawiesiny, proszku, kapsułek, peletek, pasty lub żelu. Bardzo ważny jest właściwy dobór takiego środka (czyli szczepów bakteryjnych) i aplikacja prawidłowej dawki. Probiotyki mają też odpowiednią liczbę żywych komórek, korzystny wpływ na zdrowie żywiciela, stymulują jego wzrost i przewód pokarmowy. Dlatego stosuje się je szeroko w paszach szczególnie u trzody chlewnej i drobiu – okresowo lub stale oraz bezpośrednio per os, lub tylko jako dodatek do paszy i premiksów.

Prebiotyki

Obecnie też dodaje się je, jako naturalne dodatki paszowe dla zwierząt, bo wykazują selektywne mechanizmy pozytywnej stymulacji flory bakteryjnej i są korzystne dla zdrowia. Zawierają wiele różnych składników odżywczych (np. pektyny, celulozę, czy ksylany) wspierających rozwój flory jelitowej. W grudniu 2016 r. wspomniane ISAPP sformułowało jednak definicję mówiącą, że prebiotyki mogą również obejmować inne substancje poza węglowodanami (np. polifenole i wielonienasycone kwasy tłuszczowe przekształcane w sprzężone kwasy tłuszczowe) i mogą tez działać poza przewodem pokarmowym.

Synbiotyki w żywieniu zwierząt

Termin „synbiotyk” wprowadzono w 1995 r. okreslając, że jest to

mieszanina probiotyków i prebiotyków, które korzystnie wpływają na gospodarza, poprzez poprawę przeżycia i implantację żywych mikrobiologicznych suplementów diety w jego przewodzie pokarmowym, poprzez selektywne stymulowanie wzrostu i/lub aktywowanie metabolizmu jednej lub ograniczonej liczby bakterii promujących zdrowie, a tym samym polepszenie dobrostanu żywiciela.

Synbiotyki mają więc właściwości jednocześnie probiotyczne i prebiotyczne i likwidują trudności w przetrwaniu probiotyków w jelitach zwierzęcia (poprawiają równowagę jelitową i są barierą ochronną dla przewodu pokarmowego). Prebiotyki dają energię i składniki odżywcze bakteriom probiotycznym. Istnieje przy tym ogromna liczba możliwych kombinacji. Kombinacja bakterii Bifidobacterium lub Lactobacillus jest obecnie najpopularniejsza w produktach synbiotycznych.

Synbiotyki w żywieniu drobiu i trzody chlewnej poprawiają rozwój mikroflory ich jelit, preferując przewagę bakterii kwasu mlekowego, co z kolei obniża liczbę bakterii patogennych w przewodzie pokarmowym. Polepszają przez to ogólne wyniki produkcyjne. Jednak pojedyncze dodatki paszowe synbiotyki nie zawsze mogą dać rezultaty porównywalne z antybiotykowymi stymulatorami wzrostu. Dlatego zaleca się łączyć razem różne dodatki suplementacyjne.

Bibliografia:

Synbiotyki w żywieniu drobiu i trzody chlewnej sposobem na zwiększenie odporności zwierząt! DocPlayer, https://docplayer.pl/50514365-Synbiotyki-w-zywieniu-drobiu-i-trzody-chlewnej-sposobem-na-zwiekszenie-odpornosci-zwierzat.html (14.11.2018 r.)

The role of probiotics, prebiotics and synbiotics in animal nutrition, Gut Pathog. 2018, 10, s.: 21, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5989473/ (14.11.2018 r.)

Redakcja KalendarzRolnikow.pl     Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Choroby kur nieśnych i ich zapobieganie