Topinambur, czyli słonecznik bulwiasty - jak uprawiać?

Jest nie tylko źródłem pożywienia, ale również cenną rośliną leczniczą. W jego bulwach jest całe bogactwo składników pozytywnie działających na organizm, a szczególnie na układ pokarmowy. Zawierają one inulinę, która jest zalecana diabetykom w celu obniżenia poziomu glukozy we krwi.
Topinambur to zarówno roślina użytkowa, jak i ozdobna, w zależności do czego zostanie użyta. Posadzona rośnie cały czas, z roku na rok, toteż w niektórych rejonach, w przypadku dużej ekspansji, uważana jest za chwast.
Dorasta do 2 metrów. Łodygi ma dość silne, pokryte włoskami. Liście są znacznej wielkości, kształtu jajowatego lub lancetowatego, kwiaty duże, o barwie żółtej. Bulwy mają orzechowo-słodki smak.
Wymagania jak ziemniak
Słonecznik bulwiasty nie ma wygórowanych wymagań, zarówno glebowych, jak i pokarmowych. Urośnie na większości gleb, z tym że najlepiej jest co parę lat przenosić go na inne stanowisko. Jego wymagania są zbliżone do ziemniaka. Najbardziej sprzyjające do jego uprawy są stanowiska przewiewne, o średniej wilgotności, z glebami raczej żyznymi. Na gliniastych podłożach plon końcowy jest znacznie mniejszy. Temperatura konieczna do prawidłowego wzrostu mieści się w granicach 18-26oC. Gatunek ten dobrze znosi zimy i zimuje bez większych strat na wiosnę.
Uprawa
Słonecznik bulwiasty rozmnaża się wegetatywnie, przez podział bulw. Sadzi się go na odpowiednią głębokość, w zależności terminu: na wiosnę można sadzić płyciej, natomiast jesienią - parę centymetrów głębiej.
Jak przy uprawie większości gatunków, gleba powinna być odpowiednio przygotowana, tj. odchwaszczona, w dobrej kulturze, odpowiednio przekopana i racjonalnie nawieziona, by zapewnić roślinie tyle składników pokarmowych, ile potrzebuje do dobrego wzrostu. W tym celu można wykorzystać nawozy organiczne oraz zielone. Podczas okresu wegetacji dobrze jest zaopatrzyć rośliny w potas.
W przypadku zbyt małych opadów atmosferycznych należy dopilnować, by topinambur miał odpowiednią ilość wody, a w razie konieczności należy go podlewać.
Zbiór od jesieni do wiosny
Zbiory można prowadzić przez długi okres, od jesieni, przez zimę, do wiosny, o ile warunki pogodowe pozwolą na wykopki. Wykopane bulwy w lodówce przetrzymują do 2 tygodni, a w chłodnym miejscu, przysypane piachem, nawet 5 tygodni. Negatywnym czynnikiem w czasie przechowywania jest suche powietrze, gdyż powoduje wysychanie bulw.
Zawiera inulinę
Topinambur to roślina mało znana, lecz bardzo przydatna, a w szczególności dla diabetyków, osób z zaburzeniami trawiennymi oraz sercowo-naczyniowymi. Substancje, które zawiera, oczyszczają organizm, jak również przyczyniają się do lepszej przemiany materii. W jego bulwach znajdują się spore ilości inuliny - 17%, co stanowi około 80% wszystkich węglowodanów. Jest to substancja, która w organizmie człowieka przekształca się we fruktozę. Pomaga ona w normalizowaniu glikemii oraz zmniejsza insulinooporność, obniża poziom złego cholesterolu LDL w organizmie.
Mariusz Kupisz
Łódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach
Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Łódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach realizuje na obszarach wiejskich województwa łódzkiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.
|