Wszystko o hodowli bydła mięsnego Hereford

Historyczne początki rasy Hereford

Początek tej rasy bydła miał miejsce w hrabstwie Herefordshire, pierwsze wzmianki, wymienione przez różnych autorów rolniczych publikacji pochodzą już z początku 1600 roku. W latach 1700 i początku 1800 udokumentowane były pierwsze zapisy prowadzone przez hodowców w okolicach hrabstwa Herefordshire – stąd herefordy wzięły swoją nazwę – historycznego regionu rolniczego w Anglii, gdzie ta rasa ewoluowała.

Pierwsi hodowcy z Herefordshire uformowali swoje bydło z myślą o wysokiej jakości wołowiny i wydajności produkcji, a więc mocno utrwalili te cechy, które pozostają dzisiaj wyjątkową cechą rasy.

Za początek rasy uznaje się rok 1742, a przyczynił się do tego Benjamin Tomkins. To było 18 lat przed tym, zanim Robert Bakewell zaczął rozwijać swoje teorie hodowli zwierząt. Przodkami hereforda były zwierzęta o imionach: Silver (buhaj) oraz krowy Mottle i Pidgeon. Celem Tomkinsa było stworzenie zwierząt, które będą efektywnie wykorzystywały pastwiska oraz ziarno zbóż, będą odporne na trudne warunki środowiskowe, a także szybko dojrzewały fizycznie. Hodowla bydła przetrwała próbę czasu przez ponad 200 lat i dziś oferują ogromne możliwości hodowcom, którzy chcą produkować wysokiej jakości wołowinę w sposób naturalny i ekonomiczny. Obecnie jest to najbardziej rozpowszechniona rasa bydła na świecie. W 1817 roku bydło to po raz pierwszy trafiło do Stanów Zjednoczonych, a w 1961 roku do Polski. W USA rasa hereford zrewolucjonizowała produkcję bydła mięsnego, rozwijała się razem z gospodarką tego kraju. 

W Polsce używano buhajów tej rasy do krzyżowania towarowego z rodzimymi krowami rasy czarno-białej i czerwono-białej. Ze względu na uzyskiwanie mniejszych przyrostów dobowych u mieszańców zaniechano krzyżowania bydła i skupino się na hodowli czystorasowej tego bydła.

Hereford - charakterystyka rasy

Herefordy charakteryzują się intensywnie czerwono-brunatnym umaszczeniem z białą głową i kością ogonową. Grzbiet, brzuch i dolne części kończyn również są białe. Bydło tej rasy ma także spiczaste, jasne rogi. Bydło Herefod jest średniego kalibru, posiadające mocne nogi i prawidłowe ustawienie. W kłębie krowy mają od 130 do 140 cm wysokości, a buhaje od 140 do 155 cm. Krowy uzyskują wagę pomiędzy 600 a 1 200 kg, buhaje pomiędzy 900 a 1 800 kg.

Hereford należy do zwierząt szybko dojrzewających. Są wysoko cenione ze względu na dobre rezultaty opasu na paszach objętościowych (zielonkach, kiszonkach), które są najtańszym pożywieniem. Badania na Uniwersytecie w Bristolu potwierdziły, że wołowina produkowana w oparciu o użytki zielone cechuje się lepszym kolorem i dłuższym życiem komórek mięsa, jest też bogatsza w kwasy omega-3. Do zalet rasy należy spokojny temperament tych zwierząt, co wpływa na bezpieczeństwo obsługi. Mniej stresu sprzyja też uzyskiwaniu lepszej jakości wołowiny. Zwierzęta te także bardzo łatwo przystosowują się do nowych warunków klimatycznych. Hereford jest znany także z łatwości wycieleń, bardzo dobrej płodności oraz zdolności do produkcji wysokiej jakości wołowiny. Hereford nie powinien być opasany do wysokich wag, ponieważ wtedy rośnie na nim spora tkanka tłuszczowa. W USA przy pomocy naturalnej mutacji uzyskano populację hereforda wykazującą się bezrożnością, którą nazwano polled hereford. 

Czynniki decydujące o sukcesie hodowlanym bydła mięsnego Hereford:
- opłacalność hodowli, dzięki niskim kosztom utrzymania przy atrakcyjnych cenach zbytu,
- wysoka płodność krów, jałówki osiągają zdolność rozrodczą już od 14 miesiąca życia,
- długowieczność produkcyjna krów, wycielenia nawet przez 12 lat,
- łatwość wycieleń, nawet na pastwisku, krowy wykazują nadzwyczajną troskę o cielęta,
- szybkie przyrosty na mleku matki, masa cieląt przy urodzeniu to 30–35 kg,
- spokojny temperament krów i byków, co wpływa na bezpieczeństwo i łat-wość obsługi,
- mniej stresu sprzyja uzyskiwaniu najlepszej jakości wołowiny kulinarnej,
- niewielkie wymagania co do jakości pastwisk, dobre rezultaty opasu na sianikiszonce,
- idealne warunki hodowli w ramach gospodarstwa ekologicznego,
- wysoka zdolność przystosowania się do surowych warunków klimatycznych, od gorącego lata do mroźnej zimy,
- niskie nakłady inwestycyjne, latem stado podstawowe nie wymaga pomieszczeń inwentarskich, a zimą zadawala się wiatą, w której znajdzie świeżą wodę, paszę i schronienie przed wiatrem,
- pozytywne trendy rynkowe, skłaniające konsumenta do zdrowego i jakościowego żywienia, wołowina Grass-Fed Beef (od bydła żywionego trawą).

Na fotografiach przedstawiamy gospodarstwo i bydło rasy hereford pana Grzegorza Gawrońskiego z miejscowości Wąpielsk.

Rolnik posiada 24 ha użytków rolnych, a stado liczy ok. 20 krów. W gospodarstwie 6 lipca br. odbyły się warsztaty dla hodowców bydła mięsnego w ramach projektu pt. „Poprawa opłacalności produkcji żywca wołowego” realizowanego przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie. Uczestnikom warsztatów na przykładzie hodowli w gospodarstwie pana Gawrońskiego przekazano od strony teoretycznej i praktycznej wiedzę z zakresu organizacji produkcji, przedstawiono sektory decydujące o efektywności ekonomicznej, takie jak: rozród, zakup i wychów cieląt, genetyka, żywienie, profilaktyka chorób, skala produkcji, rodzaj produkowanej wołowiny, miejsce sprzedaży. Dodatkowo podczas warsztatów odbył się panel dyskusyjny, który miał na celu wesprzeć nawiązywanie współpracy pomiędzy jej uczestnikami. Podczas warsztatów poruszano tematy szczególnie dziś istotne dla hodowców bydła. 

Tekst i fot. Bartłomiej Lubiński Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających.   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj