Co warto wiedzieć przed nowym sezonem uprawy warzyw?

Płodozmian

Po pierwsze, warto zwrócić uwagę na prawidłowy płodozmian. Niestety ze względów ekonomicznych wielu producentów planuje zasiewy lub nasadzenia warzyw zbyt często na tych samych stanowiskach.  Bardzo często z krótką, bo roczną lub jedynie dwuletnią przerwą, na tym samym polu uprawia się cebulę. Wskutek czego mimo nawadniania i prawidłowej oraz intensywnej ochrony cebula plonuje na niezbyt wysokim poziomie. 

W ubiegłym sezonie pomagałem w ochronie i nawożeniu na jednej z plantacji w okolicach Radziejowa. Producent uprawiał cebulę odmiany Bonus na powierzchni 10 ha. Na części pola cebula była uprawiana już piąty raz po sobie, natomiast na polu obok (przez miedzę) po raz pierwszy. Nawożenie, ochrona i nawadnianie na obydwu były identyczne. W konsekwencji okazało się, że cebula bez płodozmianu została porażona chorobami odglebowymi typu różowienie korzeni, co spowodowało szybsze zasychanie szczypioru i mniejszy plon. Po wykopaniu i zważeniu cebuli okazało się, że na polu bez płodozmianu plon całkowity wynosił 42 tony z hektara, a na polu, gdzie była ona zasiana po raz pierwszy plon cebuli powyżej 4,5 cm średnicy wynosił 73 tony. Wielu producentów dziwi się jak w Holandii można uzyskiwać plony powyżej 70 czy 80 ton z hektara. Oczywiście płodozmian to dla holenderskiego producenta świętość. Tam jeden gatunek wchodzi na to samo pole co 6 lat. Tak przynajmniej mówią producenci, zwłaszcza warzyw kapustnych. Taki stan rzeczy udaje się zachować dzięki wysokiej specjalizacji i możliwości zamiany polami z innymi producentami uprawiającymi inne gatunki, zwłaszcza rośliny rolnicze. W Polsce jednak niewiele gospodarstw korzysta z takiej możliwości. 

Ważna gleba

Następny problem to brak wiedzy na temat zasobności gleby we własnym gospodarstwie. Zwykle na jesieni po wykonaniu orek zimowych jest czas na to, by pobrać z pól próby i dostarczyć do analizy chemiczno-rolniczej. Wtedy to można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić czy tak wymagający gatunek, jak na przykład cebula ma szansę urosnąć na wybranym przez nas polu. W przypadku cebuli bowiem bardzo ważna jest zawartość węglanów. Najlepiej byłoby gdyby przekraczała 1 000 mg/dcm3. Jeżeli jest mniejsza to trzeba pomyśleć o odpowiednim nawożeniu. Natomiast przy zawartościach na poziomie poniżej 400 mg Ca i pH poniżej 5,5 trzeba pomyśleć o zmianie pola. Po wykonaniu takiej analizy można również zdecydować ile i jakich nawozów należy wysiać pod konkretną uprawę. Wielu producentów bowiem narzeka, że opłacalność produkcji warzyw jest kiepska, ale nikt nie dąży do zoptymalizowania kosztów we własnym gospodarstwie, sypiąc maksymalne dawki nawozów. Być może jednak nawożenie można by znacznie zredukować bez straty w plonie lub zmniejszyć nawożenie jednym ze składników, a zwiększyć innym, którego mamy w glebie deficyt.

Herbicydy mają znaczenie

Kolejny problem to używane w poprzednim sezonie herbicydy, zwłaszcza w uprawach zbóż czy kukurydzy, ale również rzepaku. Tak więc, jeśli wcześniej o tym nie pomyśleliśmy, to czas przejrzeć etykiety zastosowanych środków ochrony roślin, aby w następny sezonie wysiewając lub wysadzając warzywa nie ponieść strat lub klęski w uprawie. Nie wszystkie herbicydy są produktami doglebowymi, ale mogą zalegać na przyoranych resztkach pożniwnych roślin uprawianych w roku poprzednim. Kiedy korzenie warzyw dosięgną takiej nie rozłożonej słomy przestają rosnąć i giną lub się męczą. Taka uprawa może nie dać plonu. 

Jeżeli chodzi o herbicydy doglebowe, to niestety po suchym sezonie wegetacji niektóre substancje nie uległy rozkładowi i mogą być przyczyną niepowodzeń w uprawie. Takie zachowanie substancji aktywnych dotyczy również herbicydów stosowanych w warzywach. Pełne dawki produktu Racer zastosowane w uprawie marchwi czy innych korzeniowych mogą w następnym roku zaszkodzić uprawom cebuli czy kapustnych mimo głębokiej orki. Oprócz herbicydów wiele niespodzianek może również przynieść pole po warzywach kapustnych, gdzie namiętnie były stosowane insektycydy z grupy fosforoorganików typu chloropiryfos. Uprawiając na takim polu warzywa o krótkim okresie wegetacji np. szczypiorki, natki pietruszki czy nawet ogórki można się spodziewać pozostałości chloropiryfosu. Oczywiście są one na znikomym poziomie, ale w wymienionych uprawach nawet niewielkie ilości lub nawet ślady po chloropiryfosie mogą spowodować dyskwalifikację towaru i wycofanie z rynku, nie mówiąc już o karach nakładanych przez PIORiN.

Tak więc, wszystko powinno być przemyślane, a wtedy uprawiane warzywa mogą przynieść niezły dochód.

Tekst i fot. Piotr Borczyński Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających.   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj