Ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2019 roku

Rolnicy otrzymają dopłatę z budżetu państwa do składek z tytułu zawartych umów ubezpieczenia od wystąpienia następujących zdarzeń losowych:

• w przypadku produkcji roślinnej od huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, suszy, ujemnych skutków przezimowania lub przymrozków wiosennych,
• w przypadku produkcji zwierzęcej od huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny oraz uboju z konieczności.

Maksymalne sumy ubezpieczenia to graniczne kwoty, do jakich można podpisać umowę ubezpieczenia i w razie szkody całkowitej uzyskać odszkodowanie. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi określa corocznie, w terminie do dnia 30 listopada, w drodze rozporządzenia, maksymalne sumy ubezpieczenia dla poszczególnych upraw i zwierząt na rok następny, mając na uwadze zapewnienie odpowiedniego poziomu ochrony ubezpieczeniowej producentów rolnych oraz możliwości budżetu państwa. W 2019 roku obowiązuje rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 listopada 2018 r. (Dz. U. poz. 2211).

Sumy ubezpieczenia, odrębnie dla każdej uprawy rolnej i każdego zwierzęcia gospodarskiego, ustala producent rolny z zakładem ubezpieczeń w umowie ubezpieczenia, ale wysokości te nie mogą przekroczyć ustalonych limitów ubezpieczenia.

Preferencje dla ubezpieczeń pakietowych

W przypadku umowy ubezpieczenia upraw od jednego ryzyka lub od kilku wybranych rodzajów ryzyka dopłaty przysługują, jeżeli stawki taryfowe nie przekroczą odpowiednio 9%, 12% i 15%, a w przypadku ubezpieczenia zwierząt od wszystkich rodzajów ryzyka - 0,5% sumy ubezpieczenia. W przypadku umowy zawierającej pakiet wszystkich rodzajów ryzyka, jeżeli stawki taryfowe przekroczą odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia upraw, dopłaty do składek przysługują do ww. wysokości, natomiast pozostałą część składki w całości zapłaci rolnik.

5 firm ubezpieczających

Zakłady ubezpieczeń, które zawarły umowy z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 2019 r.:

1. Powszechny Zakład Ubezpieczeń SA z siedzibą w Warszawie,
2. Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW” z siedzibą w Warszawie,
3. Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych z siedzibą w Poznaniu,
4. Pocztowe Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych z siedzibą w Warszawie, 
5. InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group z siedzibą w Warszawie.

Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia upraw rozpoczyna się w przypadku ubezpieczenia tych upraw od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez:

• powódź, suszę, grad i przymrozki wiosenne - po upływie 14 dni od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego,
• ujemne skutki przezimowania - od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, z tym że powinna być ona zawarta w terminie do dnia 1 grudnia.

Ubezpieczenia rolnicze są obowiązkowe

Od 1 lipca 2008 r. każdy rolnik, który uzyskał płatności bezpośrednie do gruntów rolnych, jest zobowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego przynajmniej 50% powierzchni upraw od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez powódź, suszę, grad, ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne.

Obowiązek ubezpieczenia uważa się za spełniony, jeżeli od dnia 1 lipca roku następującego po roku, za który rolnik uzyskał płatności bezpośrednie, w okresie 12 miesięcy, ochroną ubezpieczeniową objęte jest co najmniej 50% powierzchni upraw od co najmniej jednego ryzyka.

Rolnik, który nie spełni obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, musi liczyć się z koniecznością wniesienia opłaty. Wysokość opłaty obowiązującej w każdym roku kalendarzowym stanowi równowartość w złotych 2 euro od 1 ha, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP. Opłata ta jest wnoszona na rzecz gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolnika. Opłaty takie nie będą naliczane w przypadku pisemnej odmowy w co najmniej dwóch zakładach ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat. 

Polisa konieczna przy ubieganiu się o inne formy wsparcia

Wprowadzenie obowiązku ubezpieczenia jest również konieczne w związku z unijnym obowiązkiem posiadania polis ubezpieczenia przez rolników, którzy od 2010 r. ubiegają się o inne formy wsparcia w przypadku wystąpienia klęsk. 
Przy ubieganiu się o pomoc na operacje typu „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej”, jeżeli rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia, ważnej na dzień wystąpienia szkody w składniku gospodarstwa, kwotę pomocy na odtworzenie tego składnika gospodarstwa pomniejsza się o 50%. Pomniejszenia pomocy nie stosuje się, jeżeli rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy zawarcia tej umowy co najmniej przez dwa zakłady ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa stosowne umowy. 

Inną formą pomocy są preferencyjne kredyty klęskowe inwestycyjne z linii K01 i DK01 oraz obrotowe z linii K02 i DK02. Wysokość oprocentowania, które rolnik musi zapłacić, zależy od dwóch czynników. Po pierwsze od tego, czy posiada on stosowne ubezpieczenie, a po drugie od banku, w którym będzie chciał zaciągnąć taki kredyt. Biorąc pod uwagę te dwa elementy, oprocentowanie kredytu płacone przez rolnika wynosi obecnie:

• 0,5%, jeżeli w dniu wystąpienia szkód co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk, lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej było ubezpieczonych od wystąpienia co najmniej jednej z klęsk żywiołowych,
• 2,085-2,86% w przypadku, gdy rolnik nie posiadał takiego ubezpieczenia.

Również odszkodowania za straty spowodowane ubiegłoroczną suszą były pomniejszane o 50%, jeśli rolnik nie posiadał polisy na przynajmniej połowę powierzchni upraw. Stawka pomocy wynosiła 500-1000 zł do 1 ha, w zależności od wysokości szkody.
Alina Żurkowska

Ubezpieczenie zmniejsza ryzyko prowadzenia produkcji rolnej, zabezpiecza przed spadkiem dochodów, zapewnia też środki na wznowienie lub kontynuację produkcji. Odbudowanie produkcji rolnej bez wsparcia ubezpieczyciela może być bardzo trudne, w przypadku wielu rolników wręcz niemożliwe.

W Polsce jest ponad 14 mln hektarów gruntów ornych. W 2017 r. ochroną ubezpieczeniową objęto 3,3 mln ha upraw rolnych. Resort rolnictwa przewiduje zwiększenie powierzchni ubezpieczonych upraw w 2020 r. do 7 mln ha. 

W tegorocznym budżecie na dopłaty do ubezpieczeń rolnych przeznaczono ponad 650 mln zł. 

System ubezpieczeń rolnych z dofinansowaniem z budżetu państwa do składek w Polsce funkcjonuje od 2006 roku, na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2017 r. poz. 2047 oraz z 2018 r. poz. 650 i poz. 2124). 

Maksymalne sumy ubezpieczenia i stawki ustawowe w 2019 roku, do których przysługują dopłaty

* - maksymalna suma ubezpieczenia, ** - maksymalna stawka ustawowa sumy ubezpieczenia

Maksymalna sumy ubezpieczenia 1 ha warzyw gruntowych uprawianych w plonie głównym wynosi 171 650 zł. fot. K. Kłopot

Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. LODR prowadzi doradztwo rolnicze obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mające na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.Realizacja zadań uwzględnia kierunki rozwoju wyznaczone w regionalnych i lokalnych programach rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, ustalonych przez właściwe organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego.   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj