KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • ODR Bratoszewice

WYSZUKIWARKA

Uprawa borówki amerykańskiej nie tylko w przydomowym ogrodzie

Opublikowano 06.05.2022 r.
Wszystko, co musisz wiedzieć o uprawie borówki amerykańskiej! Sprawdź, jakie odmiany wybrać, kiedy i gdzie sadzić krzewy oraz jak je pielęgnować.

Przedstawiamy kilka praktycznych wskazówek, jak założyć małą plantację borówek i jak je pielęgnować, aby cieszyć się dorodnymi owocami. Borówka wysoka, zwana też borówką amerykańską to wysoki krzew jagodowy, należący do rodziny wrzosowatych. Jak sama nazwa wskazuje, pochodzi z Ameryki Północnej. 

W naturalnych warunkach rośnie najczęściej na wilgotnych lub mokrych, umiarkowanie kwaśnych torfowiskach oraz na stokach odsłoniętych od wiatrów. Towarowa uprawa borówki amerykańskiej jest najbardziej rozpowszechniona w USA, stamtąd także pochodzi większość jej odmian.

Dwie różne odmiany

Większość odmian jest samopylna, ale wyraźnie wyższe plony uzyskamy w wyniku zapylenia krzyżowego, sadząc obok siebie różne odmiany. Borówka amerykańska powinna być sadzona na stanowisku słonecznym i osłoniętym od wiatru. Należy unikać miejsc, gdzie mogą pojawić się zastoiska mrozowe, a także tych, w których gromadzi się woda. Jednak najważniejszym aspektem właściwej uprawy borówki jest odpowiednie przygotowanie gleby. Musi być ona kwaśna (niskie pH 3,8-4,8), lekka i przepuszczalna, a także zasobna w składniki pokarmowe i próchnicę. Niewłaściwa gleba będzie negatywnie wpływać na wzrost i owocowanie, zwiększa też ryzyko infekcji roślin. Gleby mineralne warto dodatkowo wzbogacić w materię organiczną poprzez ich przekopanie z kwaśnym torfem lub przekompostowanymi trocinami z drzew iglastych. Na jesieni, w roku poprzedzającym sadzenie, warto także zastosować obornik lub ziemię kompostową i dokładnie przekopać je z glebą. 

Ściółkowanie trocinami

Odczyn gleby musi być stale kontrolowany i utrzymywany na niezmienionym poziomie. Już przy pH 5,5 znacznie zmniejsza się owocowanie, zaś przy pH 6 rośliny przestają rosnąć. Ziemię wokół posadzonych krzewów należy ściółkować trocinami lub korą drzew iglastych. Krzewy borówek można sadzić przez cały sezon. Termin zależy od tego, jakimi sadzonkami dysponujemy. Ze względu na walory smakowe i zdrowotność krzewów, w polskich nasadzeniach dominuje odmiana Bluecropp

W dołku

Przed posadzeniem borówek musimy wykopać dołek o głębokości minimum 40 cm i szerokości 60-80 cm. Krzewy należy sadzić w rzędach w odległości około 1,5-2,5 m od siebie i około 5 cm głębiej niż rosły w doniczce. Dołki wypełniamy mieszanką kwaśnego torfu i ziemi ogrodowej. Wokół posadzonych krzewów usypujemy kopczyk z przekompostowanych trocin lub rozdrobnionej kory sosnowej. 

Wrażliwa na brak wody

Borówka wysoka nie ma wysokich wymagań pokarmowych. Do nawożenia najlepiej stosować nawozy przeznaczony dla tej rośliny. Można stosować nawożenie posypowe. Roczną porcję azotu warto podać w trzech dawkach, aplikowanych od początku maja do połowy czerwca. Nawozy potasowe, fosforowe i magnezowe podajemy jesienią.

Podlewanie jest istotne w uprawie borówek, gdyż roślina ma płytki system korzeniowy. Borówka jest bardzo wrażliwa na brak wody. Krzewy należy podlewać regularnie, zwłaszcza w czasie suszy. Do podlewania najlepiej używać deszczówki, gdyż ma lekko kwaśny odczyn. 

Przycinanie wczesną wiosną

Cięcie i formowanie krzewów borówki jest konieczne. Nieprzycinane krzewy tworzą słabe przyrosty, na których powstaje mało pąków kwiatowych. Powoduje to, że z roku na rok owoców jest coraz mniej, a te, które powstają, są drobne. Przez pierwsze 3 lata po posadzeniu należy usuwać tylko pędy słabe i chore. Borówka najlepiej owocuje na pędach 2-3-letnich, najwyżej na 4-letnich. W dobrze prowadzonym krzewie powinno być 6-8 pędów głównych. Od czwartego, piątego roku należy zaczynać cięcie prześwietlające. Usuwamy wtedy najstarsze pędy, co sprzyja wyrastaniu młodych pędów i krzewieniu się. Zabieg przeprowadzamy wczesną wiosną, jeszcze przed ruszeniem wegetacji (pod koniec lutego lub na początku marca). 

Mrozodporne, pod latawcem

Krzew borówki nie jest wrażliwy na przemarzanie, wytrzymuje temperaturę do -25 0C, a niektóre odmiany nawet do -37 0C. Borówkę rzadko atakują choroby i szkodniki, a nawet jeśli się pojawiają, to ich szkodliwość raczej nie jest duża. Można zatem zrezygnować ze stosowania chemicznych zabiegów ochrony. Szkodniki usuwamy ręcznie, a porażone części roślin wycinamy i palimy. 

W czasie dojrzewania owoców, żerowanie ptactwa może przyczynić się do znacznych strat. Innowacyjnym i dość tanim rozwiązaniem jest wykorzystanie latawca, którego kształt imituje drapieżnego ptaka. Im wyżej lata latawiec, tym większy obszar jest chroniony. Plusem tego rozwiązania jest to, że ptaki nie przyzwyczajają się do obecności drapieżnika.

Zbiór borówki - ręcznie i delikatnie

Lipiec i sierpień to czas zbioru owoców borówki amerykańskiej, jednak aby jagody na długo zachowały jędrność i świeżość, trzeba je zrywać i przechowywać w określony sposób. Największe znaczenie ma czas, jaki mija od zerwania do wstępnego schłodzenia jeszcze na plantacji. Owoce borówki zbieramy ręcznie i bardzo delikatnie. Dotyczy to również transportu. Nawet wózki zwożące owoce na plantacji muszą jeździć z niewielką prędkością. 

Zbieramy wyłącznie owoce dojrzałe ‒ słodkie, nieuszkodzone, o średnicy powyżej 12 mm. Owoce muszą być całkowicie suche, ponieważ suszenie owoców po zebraniu negatywnie wpływa na ich trwałość. Zbieranie przeprowadzmy dwoma rękami, układając borówki w koszyczku. Zbieramy owoce, delikatnie odrywając je za pomocą kciuków obu dłoni, tak aby zachować woskowy nalot. Zbiór prowadzimy od dołu do góry krzewu i zrywamy wszystkie dojrzałe owoce. 

Siedem borówek w dłoni

Dla zachowania nalotu i uniknięcia uszkodzeń, w rękach powinno się trzymać jednocześnie nie więcej niż 5-7 borówek. Charakterystyczny woskowy nalot jest najprostszym miernikiem jakości. Świadczy on o fachowym zbiorze i dobrych warunkach transportu. Owoce najlepiej zbierać do przezroczystych miseczek lub tzw. panetek. Ważne jest, by ograniczyć dotykanie owoców do niezbędnego minimum. Dla zachowania walorów i smaku borówek, ich wstępne schłodzenie powinno nastąpić szybko, w ciągu 30 minut od zebrania. Spełnienie tego warunku w ogrodach przydomowych jest stosunkowo proste ‒ zebrane borówki należy jak najszybciej włożyć do lodówki.

Borówka wysoka (amerykańska) w Polsce jest już rośliną powszechnie znaną. Jej jagody mają właściwości dietetyczne i prozdrowotne. Dzięki tym właściwościom została okrzyknięta owocem XXI wieku. Przy zakładaniu plantacji zwracamy szczególną uwagę na czynniki glebowo- klimatyczne, które będą miały wpływ na przedsięwzięcie, porę wchodzenia w maksimum owocowania, a także rynki zbytu. Założenie i prowadzenie plantacji w okresie inwestycyjnym, od pierwszego do piątego roku po posadzeniu jest dużym wydatkiem (według badań prawie trzykrotnie większym niż roczny koszt utrzymania plantacji w okresie pełnego owocowania). 

Główną częścią kosztów uprawy borówki wysokiej są wydatki związane ze zbiorem, opakowaniami, amortyzacją i transportem oraz kosztami bezpośrednimi. Opłacalność produkcji borówki amerykańskiej w dużym stopniu zależy od wielkości plonu i ceny, jaką producenci otrzymują w danym roku za owoce. 

Zachęcamy do obejrzenia filmu z wizyty na plantacji borówki w Krojczynie.

 

kontakt1.jpg
Teresa Dubicka
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO