KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Zbiór buraków cukrowych - czyli z kombajnu na pryzmę

Opublikowano 20.09.2018 r.
Rozpoczęła się kampania cukrowa. Przygotowaliśmy dla Ciebie kompendium wiedzy - jak i kiedy najlepiej zbierać buraki, jakiej używać techniki oraz jak prawidłowo usypać pryzmę. 

Dziś, kiedy producenci cukru płacą plantatorom za wartość technologiczną dostarczonych buraków, celem dobrej techniki zbioru jest maksymalne zachowanie jakości i masy wygenerowanej w czasie wegetacji. Nie bez znaczenia, poza wysoką zawartością cukru w korzeniach, jest jak najmniejsze zanieczyszczenie, zwłaszcza jeśli buraki są przechowywane po wykopaniu. Nieprawidłowy termin zbioru, przestarzała technologia, źle wyregulowane maszyny, czy nieprawidłowe przechowalnictwo, mogą spowodować znaczące straty ilościowe i jakościowe surowca.

Kiedy powinny być zbierane buraki?

  • Po osiągnięciu dojrzałości technologicznej, czyli minimum po 180 dniach wegetacji,
  • Gdy wegetacja zostanie naturalnie zahamowana przez niskie temperatury i krótkie nasłonecznienie,
  • Gdy warunki techniczno-organizacyjne gospodarstwa lub cukrowni (harmonogram dostaw) pozwalają na ich kopanie.
  • Czym powinien się charakteryzować dobry zbiór buraków?


Techniki zbioru

W ostatnich latach nastąpiły istotne zmiany w technologii zbioru buraków. Coraz rzadziej spotykane są tradycyjne metody zbioru, czyli ogławianie ręczne i mechaniczne wyorywanie. Metoda ta była pracochłonna i niekorzystnie wpływała na jakość surowca, który po ogłowieniu pozostawał w glebie często przez kilka dni.

Zbiór kombajnami

Najlepszą zalecaną metodą jest zbiór buraków kombajnami 1 i 2-rzędowymi lub nowoczesnymi samobieżnymi 6-rzędowymi np. typu Holmer czy Ropa.

 

Nowoczesną technologię zbioru cechuje:

  • prawidłowe ogłowienie buraków przy minimum uszkodzeń, zanieczyszczeń i strat korzeni,
  • ograniczenie niekorzystnego ugniatania gleby, nawet  w trudnych warunkach zbioru,
  • łatwa organizacja pracy,
  • duża wydajność zbioru,
  • możliwość prawidłowego formowania pryzm,
  • oszczędność kosztów.
W celu utrzymania jak najwyższej jakości korzeni buraków cukrowych w całym okresie skupu, konieczne jest ich przechowywanie w prawidłowo usytuowanych i zabezpieczonych pryzmach. 
 
Od tego, jak prowadzone będzie przechowalnictwo zależy końcowa masa, polaryzacja i zanieczyszczenie roślin.

Zasady właściwej lokalizacji pryzm

Prawidłowo usytuowana i usypana pryzma, przygotowana pod okrycie włókniną i załadunek samojezdną maszyną ładująco-czyszczącą, powinna wyglądać, jak na przedstawionym zdjęciu. 
 
 

Gdzie i jak zlokalizować pryzmę?

  • Pryzma powinna być zlokalizowana na skraju pola,
  • bezpośrednio przy utwardzonej drodze umożliwiającej dojazd w każdych warunkach atmosferycznych,
  • budowa pryzmy musi być zwarta,
  • prosta o gładkiej powierzchni zewnętrznej,
  • umożliwiająca załadunek i prawidłowe okrycie włókniną,
  • należy unikać miejsc zaniżonych, podmokłych, w których może gromadzić się woda,
Plac manewrowy (załadunku) powinien być wolny od przeszkód naturalnych (drzewa, słupy elektryczne, rowy, zabudowania),
w celu minimalizacji strat przy przechowalnictwie i załadunku prawidłowe wymiary pryzmy powinny wynosić: 7 m szerokości i 2-3 m wysokości.
 

Jak minimalizować straty podczas przechowywania buraków na polu?

  • zastosować nalezy właściwy materiał okrywający, czyli specjalną włókninę wodoodporną,
  • stosować prawidłowe techniki okrycia,
  • przykrywać pryzmę buraków jak najszybciej po jej uformowaniu,
  • unikać okrywania buraków w temperaturze powyżej 12°c, jak i przemrożonych.
 
Pryzma prawidłowo zabezpieczona włókniną umożliwia ochronę przed przemarznięciami i opadami atmosferycznymi, zmniejsza straty masy, zmniejsza straty cukru i poprawia dochodowość zbioru.
 
Aby nie narazić się na dodatkowe straty, przechowujemy buraki zdrowe (wolne od chorób i uszkodzeń mechanicznych), prawidłowo ogłowione, nieporośnięte, wstępnie doczyszczone, pozbawione zanieczyszczeń organicznych (chwasty, liście)
i nieprzemrożone. Przemrożone buraki są surowcem o małej wartości przerobowej dla cukrowni. Przemrożone i odtajałe buraki są zanieczyszczeniem i nie nadają się do przerobu. Prawidłowe przechowalnictwo zmniejsza straty masy i polaryzacji oraz ułatwia doczyszczanie.

 

kontakt1.jpg
Stanisław Leń
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO